Írland
skiptist í fjögur
söguleg héruð: Leinster
(Laighean), Munster (Cúige Mumhan), Ulster og Connaught (Connacht).
Þegar írska fríríkið var stofnað 1921 hélt mestur hluti
Ulster áfram að vera hluti af brezka samveldisins og oftast er átt við
þann hluta, þegar nafnið er notað.
Héruðunum er skipt í hreppa, 26 í írska lýðveldinu og 6 í
N-Írlandi. Við stjórnunarlega
endurskipulagningu í N-Írlandi árið 1973 tóku 26 hreppar við af
hinum 6 fyrri. Leinsterhérað hefur 12
hreppa; Munster er stærst með 6 hreppa;
Connaught með 5; Ulster
með 3.
Eyjan græna í NV-Evrópu
lá lengi í skugga hins volduga nágranna og var lengi vel næstum gleymd
Evrópubúum. Aðeins fáir ferðuðust þangað.
Prins Püchler-Muskau kom þangað snemma á 19. öld og talaði um
fegurð sveitanna, fornminjar, óðalssetrin í fögrum görðum og
fyndna, vingjarnlega og gestrisna íbúana, þótt þeir væru flestir fátækir.
Nú á seinni tímum, eftir að hagur
íbúanna vænkaðist, koma æ fleiri erlendir gestir. Fyrsta
orðið, sem gestirnir læra við komuna er „Fáilte", sem þýðir
velkominn. Gamla keltneska tungumálið í Írlandi er þekkt sem írska eða
gelíska eða sjaldnar erse. Þar
sem gelískan er ólík enskunni, eru nöfn staða og fólks stafsett á báðum
málum.
Landið liggur á milli
51°30' og 55°30' N og 5°30' og 10°30' V.
Á milli Stóra-Bretlands og Írlands eru Stórasund, Írlandshaf,
sem oft getur orðið úfið og Sund hl. Georgs. Vesturströndin er opin
fyrir Atlantshafinu og þar eru margar klettaeyjar og sker. Heildarflatarmál
landsins er 84.403 km2, þar af er írska lýðveldir 70.283 km2 og N-Írland
14.120 km2. Heildaríbúafjöldi
er u.þ.b. 5,1 milljón. 3,5 milljónir í lýðveldinu og 1,6 milljónir í N-Írlandi.
Það búa u.þ.b. 50 manns á km2 í lýðveldinu og 114 í N-Írlandi.
Íbúum landsins fækkaði úr 8 milljónum árið 1840 í 4 fram
á miðja 20. öld en þá geisaði hungursneyðin mikla í landinu.
.
|