Það voru djarfir piltar, sem renndu sér um
mjallarhengjurnar í Parsenn veturinn 1938. Þeir stukku fram
af snævi þöktum húsþökum og háum sköflum og léku við hvern
sinn fingur. Einn þessara æringja var Austurríkismaðurinn
Matthias Koglbauer. Hann var aðstoðarmaður minn og annaðist
m.a. eldvarnir við töku skíðakvikmyndar minnar „Ástarbréf
frá Engadin”, sem var kvikmynduð í Davos 1938.
Frásagnir hans lýstu því bezt, hve heillaður hann var af
norðurslóðum. Ég var því ekki hissa, þegar þessi
náttúruunnandi ákvað að halda til Grænlands að vetrarlagi
eftir að hafa dvalið þar fjórum sinnum sumarlangt við
fjallgöngur o.fl. Vetrardvölin gerði honum kleift að
kynnast betur lífi vina sinna, Grænlendinganna, og löngum
sleðaferðum. Því getur hann af eigin raun lýst öllu, sem
fyrir bar.
Hann skýrir í léttum dúr frá hundasleðaferðum á löngum
heimsskautsnóttum, selveiðum við ísjaðarinn og skíðaferðum
með þeim, sem honum þykir vænzt um, búlduleitu, grænlenzku
börnunum. Hias lýsir Grænlandi þannig, að það sé hin týnda
paradís, ekki paradís iðjuleysingjanna, heldur atorku- og
djarfhuga fólks, paradís frelsis og þrautseigju, sem við
fjallamenn kynnumst í klettapríli. Í þessari bók tekst Hiasi mæta vel að hræra hjörtu
æskunnar og allra þeirra, sem eru ungir í anda, með lýsingum sínum á
fegurð heimskautasvæðanna og hinni hörðu lífsbaráttu þar.
Luis Trenker.
Þýðandi þessarar bókar hefur frá barnsaldri heillast af framandi slóðum
og afrekum landkönnuða. Hann
datt niður á hana í leit að meiri fróðleik um eigið land.
Þýðingin hefur lengi legið í geymslu og engar tilraunir hafa verið
gerðar til að gefa hana út, því hún var upphaflega ætluð sem þýzku- og
móðurmálsæfing. Engu að síður brá þýðandinn sér
eitt sinn í heimsókn til höfundar í Graz í Austurríki og hitti þennan
þá
háaldraða heiðursmann við nokkuð góða heilsu og sagði honum frá
tilvist íslenzkrar þýðingar af Grænlandsvetri. Matthias gaf
góðfúslegt leyfi til birtingar þessarar þýðingar og stakk upp á Sveini
Sæmundssyni, fyrrverandi blaðafulltrúa Flugleiða sem höfundi
inngangskafla bókarinnar. Því miður varð ekkert úr því, svo við
verðum að láta þessi fátæklegu orð duga.
Reykjavík, 6. marz 2005,
Friðrik Haraldsson.
.
|