BANQUETING
HOUSE
er
í Whitehall, SW1. Brautarstöðvar:
Charing Cross og Westminster.
Opið þriðjudaga til laugardaga kl. 10:00-17:00, sunnudaga,
annan páskadag kl. 14:00-17:00. Aðgangseyrir.Banqueting
House var veizlu- og dansstaður hins gamla Whitehallhöll og þjónar nú
aftur sama hlutverki. Whitehall-höll, sem nú er horfinn, var setur erkibiskupanna
af York og síðar hins valdamikla kardínála, wolsey. Eftir að honum var velt úr sessi (1529), lét Hinrik VII stækka
höllina og gerði hana að konungssetri.
Þar kvæntist hann Önnu Boleyn, Hinrik VIII dó þar og Elísabeth
prinsessa var flutt þaðan til fangavistar í Tower (hún snéri aftur
sem drottning). Oliver
Cromwell bjó þar og dó (1658). Eftir
að Vilhjálmur III hafði flutt einkaheimili sitt til Kensington, brann
höllin og Banqueting House stóð eitt eftir.Inigo
Jones teiknaði húsið í palladio-stíl.
Það var fullbyggt árið 1622.
Húsið, sem stóð þar áður frá tíma Hinriks VIII brann árið
1619. Innviðir hússins
voru endurnýjaðir í sömu mynd og áður.
Við
efri enda stigans í húsinu er veizlu- og danssalurinn, tvíkúbískur
salur, 38 m langur, 18 m breiður og 18 m hár.
Aðalskraut hans eru níu myndir undir loftinu eftir Peter Paul
Rubens, sem hann málaði með aðstoð nemenda sinna (m.a. Jordaens) árið
1635. Í miðjunni er
helgun Karls I og önnur mynd sýnir sameiningu Englands og Skotlands.
Rubens fékk 3000 pund að launum og Karl I sló hann til
riddara.
Í
Banqueting House gerðust líka sögulegir atburðir.
Brjóstmynd Karls I í stigahúsinu stendur á þeim stað, þaðan
sem hann steig út um glugga á pallinn, þar sem höggstokkurinn beið
hans. Þingið skoraði þarna
á Oliver Cromwell að taka sér konungstign og þarna hét þingið líka
Karli II eilífum trúnaði, þegar Stuart-ættin tók aftur við völdum
að syni Olivers Cromwell gengnum.
*BARBICAN
CENTRE
heitir
fullu nafni 'Barbican Centre for Arts and Conferences', Barbican, London
EC2B2AT. Brautarstöðvar:
Moorgate, Barbican, St. Paul's.
Opið mánudaga til laugardaga kl. 09:00-23:00 og sunnudaga og frídaga
kl. 12:00-23:00. Barbican
Centre er menningar- og ráðstefnumiðstöð.
Barbican
Centre var opnað í marz 1982. Það
er tíu göngumínútum norðan við St. Paul's dóm-kirkjuna á milli
Aldersgate Street og Moorgate Street.
Á þeim rúmlega tíu árum reis 6000 manna byggð, þ.á.m. tvær
120 m háar íbúðablokkir með þessari menningar- og ráðstefnumiðstöð.
Græn svæði, tjörn, gosbrunnar og hjallar gefa svæðinu
vinalegt yfirbragð. Eina
byggingin frá því fyrir stríð er St. Giles kirkjan, sem var
endurbyggð (upprunalega frá 1390).
Þarna eru líka Guildhall tón- og leiklistarháskólinn, stúlknamenntaskóli
og viðskiptadeild City-háskólans.
Aðalaðdráttaraflið
hefur samt menningar- og ráðstefnumiðstöðin, sem var hin stærsta
sinnar tegundar í Evrópu, þegar hún var opnuð.
Þar er Barbican Hall, tónleika- og ráðstefnusalur, sem tekur
2026 manns í sæti og beinni túlkun, aðalaðsetur Synfóníuhljómsveitar
Lundúna; Barbican leikhúsið
(1166 sæti; setur Konunglega Shakespear-leikhópsins;
stúdíóleikhús fyrir 200 áhorf-endur);
listsýningasalur fyrir skiptisýningar í tengslum við höggmyndagarð;
Borgarbókasafn; Fundarsalir; þrjú
kvikmyndahús; tvær sýningahallir;
veitingahús; Guildhall tón- og leiklistarhá-skólinn (hljómleikasalur;
leikhús).
BATTERSEA
PARK
er
á suðurbakka Themse. Brautarstöð: Battersea
Park. Skemmtigarðurinn Fun
Fair er opinn daglega frá apríl til september frá kl. 13:00. Hinn 80 ha Battersea garður var lagður um miðja 19. öldina
á suðurbakka Themse í suð-vesturhluta London.
Óteljandi gestir koma, einkum á heitum dögum, til að njóta íþróttaaðstöðu, sólbaða, bátsferða
og fjölda veitingastaða.
Þarna
er líka skemmtigarðurinn Fun Fair, sem ungir gestir eru sérstaklega
hrifnir af.
Austan garðsins
er hið stóra Battersea orkuver, sem var byggt síðla á þriðja áratugi
20. ald-ar og er orðið eitt af táknum London.
Það var hætt að nota það fyrir nokkrum árum og er nú
verndað minnismerki um iðnað. Þar
á að byggja upp útivistaraðstöðu og skemmtigarð.
BETHNAL
GREEN MUSEUM
er
við Cambridge Heath Road, London E2 9EA.
Brautarstöð: Bethnal Green. Lestarstöð:
Cambridge Heath. Opið
mánudaga til fimmtudaga og laugardaga kl. 10:00-17:50 og sunnudaga kl.
14:30-17:50.
Þetta
safn er hluti af Viktoríu- og Albertsafninu (sjá þar).
Því var komið fyrir í sérkenni-legri byggingu í viktorískum
stíl úr járni, gleri og múrsteinum árið 1872 og hýsir mesta
leikfangasafn landsins. Það
er undraheimur fyrir börn á öllum aldri og safnara.
Það
er unun að skoða austurlenzka tindáta, evrópska tuskubirni og alls
konar dúkkur, sem er stillt upp á mjög smekklegan hátt, eða dúkkuhús,
dúkkuföt frá 19. og 20. öld eða ýmiss konar spil.
Þar er líka sýnt silki og silkigerð (Spitalfields silk) og
skreytilist (Art Deco) frá 19. öld.
BREZKA
SAFNIÐ (BRITISH MUSEUM)
er
við Great Russell Street, Bloomsbury, WC 1B 3DG.
Brautarstöðvar: Russell
Square, Holborn, Tottenham Court Road.
Opið mánudaga til laugardaga kl. 10:00-17:00 og sunnudaga kl.
14:30-18:00. Leiðsögn fer
fram með segubandi, sem gestir leigja og hlusta á á leiðinni í
gegnum safnið. Aðgangur
ókeypis.
Á
fyrstu hæð safnsins eru (sjá kort):
1-2
grísk bronzöld, 3 Grikkland hið forna, 4 Kuroi, 5 Harpy-gröfin, 6
Bassae, 7 Nereid, 8 höggmyndir frá Parthenon, 9 Karyatid, 10 Payava,
11 list etrúska, 12 mausoleion (niður þrep til 12A), 13 hellensk
list, 14-15 rómversk list, 16 Khorsabad, 17 Assyría (niður tröppu á
neðri hæð), 19-20 Nimrod, 21 Ninive, 22 niður stiga að grískri og
rómverskri byggingarlist, 23 upp stiga að etrúskri list á efri hæð,
24 Palestína á fornöld, 25 stórar egypzkar höggmyndir, 26 assyrískt
kirkju-þverskip, 29 Grenville bókasafnið, 30 söguhandrit, tónlist
og bókmenntir, 31 Crawford herbergið, 32 Konungsbókasafnið, 33
landakort, 34 íslömsk list frá Suður- og Austur-Asíu, Kína og Kóreu.
Á
annarri hæð safnsins eru (sjá kort):
35
Britanía á forsögulegum- og rómverskum tímum, 36 mannlíf á járnöld,
37-39 yngri forsögulegur tími í Evrópu, 40 Britanía á rómverskum
tíma,41-42 miðaldalist, 43 leirmunir og kera-mík frá miðöldum, 44
tímamælar og úr, 45 skartgripur frá endurreisnartímanum, 46-47
endurreisn-artímin og næsta tímabil á eftir,49 skiptisýningar, 50
mynt og medalíur, 51 Persía á miðöldum (Persapólis), 52 Anatólía
á miðöldum, 53 nýhittítískar höggmyndir, 54 súmerískir og babilónískir
skartgripir, 55 forsögulegir tímar Vestur-Asíu, 56 saga ritmáls, 57
Sýría á miðöldum, 58 fílabeins-munir frá Nimrod, 59 Suður-Arabía,
60-61 múmíur, 62 Egyptaland (grafamálverk og papírus), 63 Egyptaland
(hversdagslífið), 64 Egyptaland (leirmunir og smáhlutir), 65
Egyptaland (litlar högg-myndir), 66 koptísk list, 67 prentverk og
dagblöð, 68 grískar, etrúskar og rómverskar styttur og munir úr
brenndum leir, 69 daglegt líf í Grikklandi hinu forna og Róm, 70 Ágústus
keisari, 71 Sutton Hoo fjársjóðurinn, 72-73 grískir vasar, 74
austurlenzk málverk, 75 austurlenzk list.
Brezka
bókasafnið er undir sama þaki og Brezka safnið.
Bókasafnið fær lögum samkvæmt eitt eintak alls, sem prentað
er í Stóra-Bretlandi. Kjarni þess eru bókasöfn Sir Robert Cotton, Robert Harley
(jarls af Oxford), Charles Townley og Sir Hans Sloane, sem voru allir
uppi á 18. öld, og hið gamla, konunglega bókasafn Georgs II, sem
hann afsalaði sér árið 1757 og safnið fékk árið 1823.
Deildin með prentuðum bókum á 8 milljónir eintaka, handrit
eru rúmlega 70.000, skjöl og papírusstrangar rúmlega 100.000, rúmlega
35.000 austurlenskar bækur og handrit og rúmlega 250.000 prentaðar bækur.
Þetta bókasafn er ásamt bókasafni Parísarborgar hið verðmætasta
í Evrópu. Bókaskrá þess
er í 63 bókum, sem eru 500 síður hver.
Brezka
safnið hýsir listasöfn, sem eru talin meðal hinna mikilvægustu í
heimi og hefur verið safnað í Egyptalandi, Assyríu, Babýlon,
Grikklandi, Rómarveldi, Suður- og Suðaustur-Asíu, Kína og Evrópu.
Brezka þingið samþykkti lög til stofnunar safnsins árið
1753. Það var upphaflega
(frá 1759) í Montague House, áður en það var flutt í núverandi húsnæði.
Robert Smirke teiknaði það og hóf byggingarframkvæmdirnar,
en bróðir hans hélt verkinu áfram og hannaði hina hringlöguðu
lestrarsalshvelfingu. Bygging
hússins fór fram á árunum 1823-57. Það er í klassískum stíl.
Aðal-forhlið þess er 123m löng með bogagöngum, sem hvíla
á 44 jónískum súlum. Norðurhluti
hússins, sem er tileinkaður Játvarði VII konungi, var byggður á árunum
1907-14.
Hlutar
safnsins, s.s. mannfræðisafnið (sjá Museum of Mankind) og náttúrusögusafnið
(sjá Natural History Museum) eru nú í eigin byggingum.
Teikningin af safninu sýnir vel skipulagninguna innandyra, sem
er þó breytingum undir-orpin. Hún
kemur í veg fyrir, að fólk þurfi að eyða tíma til að leita þeirra
staða, sem það vill skoða. Samt sem áður verða nefndir hér
nokkrir hinna athyglisverðustu sýningargripa safnsins:
Höggmyndir
frá Parthenon í Aþenu (í sal 8), þ.á.m. 'Hestur Selenu' frá
austurgafli. Tveir hinna fjögurra
hesta, sem drógu sigurvagn Selenu, eru í Aþenu, einn týndist.
Risabrjósmyndir
Ramses II úr Ramsesseum í Vestur-Þebu (salur 25).
Í sama sal er Rosetta-steinninn, sem fannst árið 1798 við
Rosetta í óshólmum Nílar. Áritarnirnar
þessarar svörtu blá-grýtishellu á þremur tungum (egypzkt hýróglífur,
heimsmálið og grísk þýðing) eru frá árinu 195 f.Kr.
Þær gerðu mönnum í fyrsta skipti kleift að lesa egypzka hýróglífrið.
Í
'Magna Charta-salnum' (30) eru Codex Sinaiticus (4.öld) og Codes
Alexandrinus (5.öld), sem eru meðal dýrmætustu handrita Brezka
safnsins.
Í
sal 40 er silfurskál með myndum af bakkusi, Herkúles og öðrum verum
úr rómverskri þjóðtrú. Í
skálinni miðri er skeggjuð gríma (líklega sjávarguðinn Oceanus)
umkringd dísum ríðandi sjávarófreskjum.
Skálin er hluti Mildenhall-fjársjóðsins (4.öld), sem fannst
árið 1942 í Mildenhall í Suffolk.
Í
Terrakottasalnum (68) er höfuð af tvöfaldri stærð frá 4. öld
f.Kr., sem fannst í Satala í Armeníu.
Í
sal 69 er Portlandvasinn. Hann er rómverskur, tveggja laga og í grískum stíl.
Hann er frá 2. öld f.Kr.
Í
kjallara safnsins (farið um sali 12, 16 eða 18) eru assýrískir, grískir
og rómverskir munir. Ishtar-musterið
í sal 90 er athyglisvert.
BROMPTON
ORATORY
heitir
fullu nafni 'The Church of the London Oratory of St. Philip Neri' og er
við Brompton Road, SW7. Brautarstöð: South
Kensington. Opið kl.
06:30-20:30.
Þessi
rómversk-katólska kirkja var byggð í endurreisnarstíl á árunum
1854-1884. Hún er kirkja
Oratorian-reglunnar, sem hl. Filippo í Róm (stytta í garði
kirkjunnar) stofnaði árið 1575 og Newman kardínáli innleiddi í
Englandi árið 1847. Að
innan er hún stórbrotin og kirkjuskipið breitt (hið þriðja stærsta
í Englandi á eftir Westminster og dómkirkjunni í York) og ríkulega
skreytt. Auk postulalíkneskjanna
úr Carraramarmara milli súlnanna (stytturnar voru í 200 ár í dómkirkjunni
í Siena), er eftirfarandi áhugavert:
Hið stórkostlega endurreisnaraltari í Maríukapellunni
(altaris-taflan er úr Dóminikanakirkjunni í Brescia); altarið í
St.-Wilfried-kapellunni með altaristöflu úr dómkirkjunni í
Maastricht auk marmaraskreytingar og mósaíkmynda.
Fólk, sem hefur áhuga
á kirkjutónlist og er í London, ætti að athuga, hvort í boði séu
hljómleikar í Brompton-Oratorium.
Kirkjan er kunn fyrir orgel- (4000 pípna orgel) og kórtónleika.
BUCKINGHAM-HÖLL
er
við The Mall, SW1 0QH. Brautarstöðvar: St.
Jame's Park, Victoria, Hyde Park Corner, Green Park. Höllin sjálf er lokuð gestum og gangandi.
Vaktaskipti fara fram a.m.k. annan hvern dag í góðu veðri kl.
11:30. Queen's Gallery er
skoðunarvert. Aðgangseyrir.
Allt
frá dögum Viktoríu drottningar hefur Buckinghamhöllin verið setur
konungsfjöl-skyldunnar (1837). Hún
var byggð árið 1703 eftir teikningum þáverandi hertoga af
Buckingham og árið 1762 tók Georg III sér búsetu þar.
Árið 1825 fól Georg IV byggingameistara hirðarinnar, John
Nash, að gera breytingar og stækka höllina.
Árið 1846 var austurálmunni bætt við.
Georg V fól Sir Aston Webb að gera breytingar á austurhlið
hennar árið 1913, en þá fékk hún klassískan svip.
Frá
dögum Viktoríu drottningar hafa ríkjandi konungar komið fram
opinberlega á miðsvöl-um. Ríkisfáninn
blaktir alltaf við hún, þegar þjóðhöfðinginn er heima, og varðmenn
standa vörð nótt og dag með bjarnarskinnshúfur sínar.
Fyrir
framan höllina er minnismerki helgað Viktoríu drottningu.
Sir Aston Webb annaðist skipulagningu þess og Sir Thomas Brock,
myndhöggvari, vann verkið.
Skoðunarferð
til Buckingham-hallar ætti að skipuleggja með góðum fyrirvara.
Enginn ætti að missa af vaktaskiptum varðanna, sem fara fram
með pompi og prakt þrisvar í viku kl. 11:30, og heimsókn í sýningarsal
drottningarinnar (Queen's Gallery), þar sem eru skiptisýningar á ýmsum
forláta munum, sem tilheyra krúnunni.
BURLINGTON
ARCADE
er við
Piccadilly, W1. Brautarstöðvar: Piccadilly Circus, Green Park. Burlington Arcade er mjög dýr og falleg verzlunargata í
hjarta Westend. Þar er
verzlað með ýmiss konar smávarning, föt og annað, sem veldur fólki
ekki hneykslun vegna útlits eða lyktar.
Á þessari götu er bannað að flauta lagstúf, syngja, leika
á hljóðfæri, að bera pakka og spenna upp regnhlíf.
Mynd: Nelsonsúlan.
A - B - C
- D - E - F - G
- H - J
- K
- L |