Loftslag.
Vinndar og þrýsingssvæði Kyrrahafsins falla að mestu inn í
meginmunstur veðurfarsins, sem snúningur jarðar (Coriolis-kraftur) og
möndulhallinn (ecliptic) mynda. Í grófum dráttum er skiptast þessi veðurkerfi í þrennt
á hvoru hveli jarðar og eru spegilmynd hvort af öðru.
Hið gífurlega stóra hafsvæði Kyrrahafsins hefur áhrif á
vind og þrýsing og loftslagsskilyrði í suður og vesturhlutunum eru
einstök vegna stöðugleika stað- og vestanvindanna.
Í Norður-Kyrrahafi er meiri óregla og munur á skilyrðunum á
sömu breiddarbeltunum. Harðir
vetur á austurströnd Rússlands eru ólíkir tiltölulega mildum
vetrum í Brezku Kólumbíu á vesturströnd Kanada.
Staðvindar
Kyrrahafsins ná til hringrásarkerfis miðbaugssvæðisins.
Upphaf þeirra er í jaðartrópíska háþrýstibeltinu, sem er
ríkjandi yfir Norðaustur- og Suðaustur-Kyrrahafinu milli 30° og 40°N
og S. Halli jarðmöndulsins,
sem er u.þ.b. 23½° milli snúnings jarðar um sjálfa sig og snúningsins
um sólina, takmarkar tilfærslu staðvindabeltisins við 5° breiddar
hvorum megin
miðbaugs. Ausanvindarnir
með miðbaug milli jaðartrópísku svæðanna eru kröftugastir í
Austur-Kyrrahafi. Milli norður-
og suður staðvindabeltanna er lognbelti með breytilegri golu.
Staðvindarnir flytja
tiltölulega svalt loft í átt að miðbaug, sérstaklega yfir Austur-Kyrrahafi.
Vindarnir komast í snertingu við sjóinn og verða sífellt
rakari og hlýrri neðst og hitamunur með hæð eykst.
Meðalvindhraðinn er tæplega 7 m/sek.
Veðurlagið í staðvindabeltinu er yfirleitt gott, lítt skýjað
(mest stök bólstraský) í 600 m (2000 feta) hæð.
Úrkoman er lítil og aðallega létt skúraveður.
Í staðvindabeltinu
fyrir vesturströnd Ameríku streymir kaldur djúpsjór upp á yfirborðið
og kælir loftið niður fyrir daggarmark og myndar þykka og lága skýjabreiðu,
þannig að þoka er nokkuð algeng á þessu svæði.
Hitabeltisstormar.
Þrátt fyrir tiltölulega stöðugt veðurfar í staðvindabeltunum,
framleiða þau ofsaveður og fellibylji.
Enn þá skortir á skilning manna á fóðri þessara fyrirbæra,
sem virðist nóg á milli 5° og 25°N yfir Vestur-Kyrrahafi síðsumars
og snemma á haustin, þegar yfirborðshiti sjávar þar er a.m.k. 27°C.
Svæðið austan Filipseyja og Suður- og Austur-Kínahaf eru þekkt
fyrir þessi veðurfyrirbæri, sem hindra skipaferðir og valda stórflóðum
með ströndum fram með tilheyrandi mann- og eignatjóni.
Vestanvindabeltin eru mótstaður kaldra austanvinda frá
heimskautasvæðunum og hlýrra vestanvinda.
Afleiðingin er mishraðskreið lágþrýstingssvæði.
Heimsskautaskil (frontar) eru öflugust á veturna, þegar hita-
og rakamunur loftmassanna, sem mætast, er mestur.
Á suðurhveli eru vestanvindarnir sterkir og stöðugir og
vindhviður lágþrýstisvæðanna geta verið mjög öflugar.
Monsúnsvæðin.
Vestur-Kyrrahafssvæðið er háð árstíðabundnu veðurfari,
sem á sér ekki sinn líkan annars staðar í heiminum.
Þetta afbrigðilega regntímaveður skapast m.a. vegna mikillar
sumarhitunar og vetrarkælingar landmassa Asíu.
Hitun loftmassanna yfir Asíu á sumrin veldur myndun lágþrýstisvæða,
sem staðvindarnir streyma inn í báðum megin miðbaugs.
Lognsvæði miðbaugs eru því ekki til yfir Vestur-Kyrrahafi á
sumrin á norðurhveli vegna hins mikla loftstreymis frá miðbaug til
hinna risavöxnu lágþrýstisvæða yfir Asíu. Mikil kæling meginlandsmassans á veturna myndar risavaxin háþrýstisvæði
yfir Asíu, sem styrkja staðvindana á norðurhveli.
Afleiðing
árstíðabundinna loftþrýsingsbreytinga og hringrásar vindanna
markar andstæður milli áhrifa meginlandanna og úthafanna, þurrka og
kulda, og raka og hita. Þessara
áhrifa gætir allt frá Japan í norðri að miðbaug í
Vestur-Kyrrahafi. |