Dóná, sem er 2.840 km löng, er nćstlengsta fljót Evrópu á eftir Volgu.  Međfram henni eru ćvafornar samgönguleiđir, sem m.a. Niflungar ferđuđust um til hirđar Etzels konungs, ţar sem ţeir mćttu örlögum sínum.  Á bökkum Dónár reistu Rómverjar virki og bći.  Síđar voru reist ţar klaustur og furstasetur.  Innan Ţýzkalands sigla ferjur á Dóná milli Regensburg og Passau.  Ţćr sigla reyndar alla leiđ til Svartahafs og opinbera ferđamönnum fegurđ Dónárdalsins.

Í hallargarđinum í Donaueschingen er steinhlađin lind, Dónárlindin.  Ţar sameinast Svartaskógarárnar Brigach og Breg Dóná.  Breg er hin eiginlega lindá.  Ţegar áin kemur ađ Immendingen, hripar hluti vatnsins niđur í gropin kalklögin og kemur aftur upp á yfirborđiđ 12 km sunnar um Aachlindina.  Viđ klaustriđ Beuron (11.öld; kórsöngur, vísindi og listir; skođunarverđ barokkirkja) bugđast fljótiđ um svabnesku Alpana, ţar sem er fyrsti fagri stađurinn á leiđ ţess. 

Viđ Sigmaringen gnćfir hin veglega Hohenzollerhöll yfir ána.  Milli riedlingen og Ehingen standa skrautlegar barokkirkjur á árbakkanum, Zwiefalten (verk Johann Michael Fischers) og Obermarchtal (Michael Thumb) međ gipsrósum (Josef Schmuzer).  Brátt er komiđ ađ dómkirkjuborginni Ulm.  Günzburg skartar Frúarkirkjunni (1736-41; Dominikus Zimmermann).  Neuburg, fyrrum höfuđstađur, stendur á háum júraklettum.  Ásýnd Ingolstadt, sem eitt sinn var hertoga- og háskólaborg, hefur fengiđ iđnvćđigarsvip.

Á leiđ Dónár eru fleiri fallegir stađir, eins og Donaudurchburch viđ Weltenburg.  Háir og brattir klettar mynda umgjörđ árinnar, sem brýzt hér í gegnum kalklög júratímans.  Klausturkirkjuna Weltenburg reisti Cosmas Camian 1717-21, einn ađalmeistari suđurţýzka barokstílsins.  Viđ Kelheim hjúfrar frelsunarhöllin sig inn í hlíđar Blickfeld.  Lúđvík I lét reisa ţessa hringbyggingu á árunum 1842-63 til minningar um frelsunarstríđin 1813-15.

Viđ dómkirkjuborgina Regensburg (Rómverjar kölluđu hana Castra Regina eru nyrztu endimörk ţess svćđis, sem Dóná rennur um.  Valhöll viđ Donaustauf líkist Parţenonhofinu á Akropolis.  Lúđvík I lét reisa hana úr marmara 1830-42 sem Frćgđarhof ţýzku ţjóđarinnar.

Áin liđast í ótal bugđum um láglendiđ viđ suđurmörk Bćjaraskógar.  Straubing minnir á Badersdótturina frá Augsburg, Agnesi Berauer, sem Albreicht II tók sér fyrir konu.  Hinn bálreiđi fađir hans, Ernst hertogi af Bćjaralandi, lét dćma hana fyrir galdra og drekkja henni í Dóná.  Hebbel reisti henni bókmenntalegt minnismerki.

Ţverár Dónár
Í Dóná falla Ísar, Inn,
einnig Drava og Sava
Lech og Tess ég líka Finn
lćt svo Prut í endinn.