Rín er ein mikilvægasta
samgönguæð Evrópu auk þess sem hún rennur um einhver fegurstu svæði
álfunnar. Upptök þessarar
1.320 km löngu móðu eru í svissnesku kantónunni Graubünden. Hún streymir um Bodenvatn, myndar síðan Rínarfossana við
Schaffhausen og tekur svo stefnu til Basel.
Þaðan tekur hún norðlæga stefnu og rennur um Rínarsléttuna.
Milli Mainz og Bingen stefnir hún í vestur og síðan í norðvestur
um Rínargljúfrin í Hellufjöllum (Das Rheinische Schiefergebirge)
Á láglendinu kvíslast hún og hverfur í Norðursjó.
Rínarsléttan er jarðfall (sig), allt að 40 km breitt.
Það
takmarkast að austan af Svartaskógi, Kraichgau og Odenwald,
en að vestan af Vogesafjöllum, Haardt og Norðurfalska
fjalllendinu. Framburður árinnar myndar mjög frjósöm
ávaxta- og vínræktarsvæði, s.s. Markgreifaland, Ortenau,
Þýzku vínleiðina og fjallaleiðina.
Siglingarleiðin um Rínargljúfrin er varasöm, þrátt fyrir
ýmsar lagfæringar og siglingamerki. Flúðir, straumkast og
þrengsli eru enn þá fyrir hendi og stundum verða slys og
óhöpp. Nefna má Bingenþrengslin og Lóreleiklettinn, þar sem
áin rennur hvað þrengst. Meðfram Rínargljúfrunum eru margir
riddarakastalar frá miðöldum.
Vatnsborð Rínar er jafnast allra þýzkra fljóta. Það er
sjaldgæft, að ónóg vatn sé til siglinga. Það gerist helzt í
september/oktober. Hinar fjölmörgu þverár eru nægileg
vatnsmiðlun. Hin stærsta þeirra er Main, sem er skipgeng um
skipaskurði. Rín hefur verið tengd við Dóná um skurð,
þannig að hægt er að sigla alla leið frá Norðursjó til
Svartahafs. Aðrar þverár Rínar eru m.a. Nahe, Lahn, Mosel
og Neckar.
Síðustu áratugi hefur árvatn mengast mjög í Þýzkalandi.
Fyrir nokkrum árum hófst baráttan gegn menguninni, en enn þá
(2008) er áin menguð. Fiskur er að
mestu horfinn úr aðalánum, m.a. lax úr Rín. Fólki er
ráðlagt að baða sig ekki í Rín.
Sjaldan er svo kalt, að Rín leggi, þótt jakaburður sé í ánni
af og til. Nokkuð víða eru flúðir í Rín, t.d. við Basel
(250 m.y.s.), Mainz (80 m), Koblenz (60 m) og Emmerich (10
m).
Breidd Rínar er misjöfn. Milli Mainz og Bingen er hún
400-800 m breið, Bingenþrengslin 250 m, milli Lórelei og St.
Goar 90-150 m og við Köln 250 m.
Milli Bingen og St. Goar er hæðarmunur einna mestur og
siglingaleiðin hættulegust vegna þrenglsa og flúða.
Umferðaryfirvöld á ánni verða að sjá um leðjumokstur og
sprengingar til að halda fljótinu skipgengu. Stokkurinn,
sem var sprengdur og siglt er um í Rínargljúfrunum, er
rækilega leiðarmerktur með baujum, duflum, stöngum, ljósum,
veifum, belgjum og þríhyrningum, bæði í ánni og uppi á
landi. Síðan 1831 eru allar merkingar alþjóðlegar.
Á bökkum Mið-Rínar eru bæði akvegir og járnbrautir.
Farþegaflutninga á ánni annast Köln-Düsseldorfer Deutsche
Rheinschiffsfahrt AG., Frankenwerft 15, 5000 Köln 1, sími:
0221/20881. Ferðir hefjast árlega um páska og standa yfir
fram í miðjan október.
Rínarfossarnir eru í kantónunni Schaffhausen. Þeir
eru mestu fossar Mið-Evrópu, 15-21 m háir og allbreiðir.
Þeir steypast yfir þröskuld úr júrakalki. Tveir klettar
standa í miðjum fossunum (siglt út í hinn stærri). Mesta
vatnsmagn er í júní, þegar snjóa leysir í háfjöllum. Hægt
er að komast að fossunum frá báðum bökkum Rínar en bezta
útsýnið er frá norðurbakkanum (frá Schaffhausen um
Myhlenstraße á leið 4 til Neuhausen am Rheinfall). Hægt er
að ganga upp með ánni að Rheinfallbrücke (192 m löng), yfir
hana að Laufenhollinni (veitingahús á báðum endum stígsins
og bílastæði fyrir rútur). Sunnan megin (Schloss Laufen) er
gott útsýni yfir fossana af áhorfendapöllum Pavillon, Känzli
og Fischez. |