Serbókróatíska lýðveldið Crna Gora (Svartfjallaland) er hluti af
Serbíu
við suðurenda Dínarísku alpanna. Það liggur að
Adríahafi og Króatíu í suðvestri, Bosníu-Herzegóvínu í
norðvestri, Serbíu í norðaustri og Albaníu í suðaustri.
Höfuðborgin er Podgorica (fyrrum Títógrad). Nafn
landsins er dregið af fjalllendinu Crna Gora (Svartfjalli;
Lovcen 1749m). Sögulegur kjarni landsins og helztu
varnir gegn Tyrkjum um aldir eru við Adríahafið.
Svartfjallaland var eina ríkið á Balkanskaga, sem laut ekki
erlendum yfirráðum fyrrum. Hinn gamli suðvesturhluti
er aðallega hæðótt og þurrlent karstsvæði með nokkrum
ræktanlegum svæðum, s.s. umhverfis Cetinje, fyrrum höfuðborg
landsins, og í
Zeta-dalnum. Austursvæði landsins (Dínarísku alparnir; Durmitor
2522m) eru frjósamari og þar eru stærri skógar og graslendi.
Vatnasvið landsins skiptist í tvennt. Árnar Piva, Tara og Lim
renna til norðurs og Moraca og Zeta til suðurs.
Loftslagið
er kaldranalegt uppi í fjöllum en tiltölulega milt í dölunum.
Ársmeðalhitinn er 14°C. Snjór þekur mörg fjöll og djúp gil allt
árið. Í Cetinje er meðalársúrkoman 3810 mm. Úrkomu gætir
allt árið en hún er mest á haustin.
Landið er
tiltölulega strjálbýlt og íbúafjöldinn er lítill. Flestir landsmanna
eru Svartfellingar en nokkuð er um múslima og Albana. Svartfellingar
eru skyldir Serbum, tala og rita serbó-króatísku með kýrillíska
stafrófinu og aðhyllast austur-katólsku (rétttrúnaðað). Þjóðfélagið
byggist á stórfjölskyldum, sem eru skyldar í karllegg. Fyrrum var
miðstýring í lágmarki, þar sem hollusta við fjölskylduna var æðri lögum.
Þá tíðkuðust róstur og blóðhefnd milli fjölskyldnanna. Þessara gömlu
hefða gætir enn þá.
Svartfjallaland er
lítt þróað efnahagslega og nýtur mikilla styrkja frá bandalagsríkjum
sínum. Meðallaun í landinu eru lág. Efnahagurinn hefur löngum byggzt á
korn- og kvikfjárrækt (sauðfé og geitur, sem eru flutt milli sumar- og
vetrarhaga). Eftir síðari heimsstyrjöldina varði alríkisstjórn
Júgóslavíu miklu fé til rafvæðingar í tengslum við þunga- og léttiðnað í
landinu. Talsvert er um fullvinnslu landbúnaðarafurða og báxít er numið
í grennd vi Niksic. |