Paragvęįin, sem streymir frį noršri til sušurs, skiptir landinu ķ tvęr landfręšilegar einingar, austursvęšiš Paranena og vestursvęšiš Chaco Boreal.

Austursvęšiš (u.ž.b. 160.000 km²) er framhald Brasilķsku sléttunnar og nęr frį sjįvarmįli upp ķ 50 m.y.s. ķ sušvestri aš nokkrum hęšum ķ austri, sem rķsa ķ allt aš 760 m.y.s.  Amambay-fjöllin liggja nokkurn veginn frį noršri til sušurs mešfram hluta landamęranna aš Brasilķu og sķšan til austur sem Mbaracayś-fjöll.  Frį noršaustri teygjast ašrir fjallgaršar til sušurs ķ įtt til Encamación og lękka nišur ķ hęšir allrasyšst.  Hęsti tindurinn er San Rafael (850m) ķ San Rafael-fjöllum ķ sušaustanveršu landinu.  Austan žessara fjalla er Paranį-dalurinn.  Vestan žeirra er hinn breiši Dalur Paragvęįrinnar.  Svęšiš frį Encarnación til noršurs aš brasilķsku landamęrunum, žrišjungur austursvęšisins, er kallaš Paranį-sléttan.  Vesturhluti austursvęšisins og Paranį-dalsins, noršan og austan Encarnación, er byggilegasti hluti landsins.

Vestursvęšiš (Chaco Boreal; rśmlega 247.000 km² eša tveir žrišjungar landsins) myndar noršausturhluta Gran Chaco, sem er tiltölulega sviplaust en stórt hitabeltisflatlendi, sem teygist inn ķ Bólivķu og Argentķnu.

Vatnasviš.  Vatnasviš įnna Paragvę, Apa, Paranį og Pilcomayo nęr yfir u.ž.b. 80% landsins.  Paranį myndar austur- og sušurlandamęrin.  Fjöldi žverįa Paragvęįr og Paranį renna um austur- og mišhluta landsins.  Fjallgaršarnir Amambay og Mbaracayś mynda vatnaskil milli Paragvęįrinnar og Paranį.  Įrnar Apa, Aquidabįn, Ypané, Jejuķ Guazś og Tebicuary eru stórar žverįr Paragvęįrinnar, sem renna śr noršri til sušurs.  Įrnar Acaray og Ytambey eru einu žverįrnar, sem hafa hagręnt gildi.  Paranį-įin sameinast Paragvęįnni ķ sušvesturhorni landsin.  Įin Pilcomayo, sem rennur śr vestri til Paranį-įrinnar, er eina nżtilega žverįin og sameinast henni skammt frį Asunción.  Hśn kemur upp ķ Bólivķu ķ noršvestri, myndar sušurlandamęrin austurhluta landsin (Chaco Boreal) og nešri hlutin hennar er skipgengur litlum bįtum.  Ašrar įr ķ Chaco Boreal eru Verde og Monte Lindo, sem falla til fenja eša hverfa um žurrktķmann.

Stęrsta stöšuvatn landsins, Ypoį, er 65 km sunnan Asunción og sameinast Verį-vatni.  Vatn śr žvķ rennur um skurši Tebicuary til mżranna į Neembucś-sléttunni.  Viš Ypacaraķ-vatn, u.ž.b. 50 km austan Asunción er vinsęll sumardvalarstašur (San Bernardino).

Jaršvegur.  Stór hluti austurhluta Paragvę er žakinn žykkum jaršvegi, žannig aš berggrunnurinn sést óvķša.  Jaršvegurinn er oftast raušleitur og sendinn meš litlu magni köfnunarernis og öšrum nęgingarefnum.  Į beltinu frį brasilķsku landamęrunum sušur aš Tebicuary-įnni og Asunción-svęšiš (u.ž.b. 40% austurhlutans) er sandsteinn undir jaršveginum.  Blįgrżtisjaršvegur er tķšast frjósamastur og finnst į Paranį-sléttunni.  Setjaršvegur er į belti mešfram Paragvęįnni frį žverįnni Apa aš sušurlandamęrunum og į Neembucś-sléttunni.  Į Gran Chaco er ašallega įrlešja, leir og sandur frį bólivķska hįlendinu.

Loftslagiš.  Loftslagiš er jašartrópķskt ķ austurhlutanum, sem er aš mestu sunnan hvarfbaugs og trópķskt ķ Chaco Boreal til noršurs.  Rakir loftmassar liggja yfir landinu į sumrin og į veturna blįsa stundum kaldir sunnanvindar.  Hitastigiš milli október og marz er į bilinu 25°C-40°C.  Vetrarhitinn er į bilinu 16°C-23°C, žótt sveiflurnar geti oršiš milli -1°C-40°C.  Oft fer hiti nišur fyrir frostmark į Paranena-svęšinu.  Mešalįrsśrkoman ķ austurhlutanum er milli 1350-1600 mm.  Žaš dregur smįm saman śr henni til vesturs eftir Chaco Boreal ķ 740 mm.  Hętta er į flóšum um allt land og žurrkum, sem valda verulegum skaša į landbśnašarsvęšum.

Flóran.  Rśmlega helmingur landsins var skógi vaxinn į fimmta įratugnum, einkum ķ noršur- og austurhlutunum, en ķ lok nķunda įratugarins var hlutfalliš komiš nišur ķ žrišjung.  Hröš eyšing skóga hófst į įttunda įratugnum, žegar mikiš land var brotiš undir landbśnaš nęrri austurlandamęrunum.  Mikil umhverfisspjöll komu ķ kjölfariš, žvķ aš ekki var hirt um plöntun trjįa ķ stašinn.  Tališ er, aš engir regnskógar verši eftir ķ landinu um mišja 21. öldina, ef haldiš veršur įfram į sömu braut.  Taldar hafa veriš rśmlega 500 tegundir haršvišartrjįa (urunday, peterebi, curupay, lapacho o.m.fl.) og fjöldi pįlmategunda.  Sedrusvišur hefur löngum veriš vinsęll til hśsgagnageršar, kistusmķši og annarra žarfa.  Jerbatréš (lex papaguayensis) vex vķša.  Ķ Chaco er mikiš um haršviš, sem gefur af sér litarefni (quebracho).  Samśś-tréš er lķklega fręgasta trjįtegund landsins vegna flöskustśtslagašs stofns sins.  Margar pįlmategundir eru nżttar į żmsan hįtt, s.s. caranday.  Śr helga trénu (palo santo) fęst veršmęt olķa.  Vķšast į Chaco vex kaktus og žyrnirunnar lķkt og caatinga ķ Brasilķu ķ noršaustri.  Mikiš er um lyfjaplöntur, sem voru fyrrum undirstaša lyfjageršar innfęddra.

Fįnan.  Mešal villtra dżra eru dįdżr, apar, beltisdżr, mauraętur, otrar, villisvķn, tapķrar, jagśarar og vatnarottur (coypu).  Į Chaco-svęšinu fundust nokkur dżr af sérstakri tegund villisvķna, sem talin var śtdauš fyrir 1970.  Nokkrar tegundir caiman-krókódķla (yacare) og pįfagauka (macaw) eru ķ śtrżmingarhęttu vegna ólöglegra veiša og višskipta.  Einnig er mikil verzlun meš skinn snįka og ķgvanaešlna.  Fuglalķfiš er stórkostlegt og skordżrategundir skipta žśsundum.  Įrnar eru fullar af fiski (pķrana).