Kaupmannahöfn gönguleiðir um miðborgina Danmörk,
[Flag of Denmark]

SKOÐUNARVERÐIR STAÐIR     UMHVERFI KAUPMANNAHAFNAR

KAUPMANNAHÖFN
GÖNGULEIÐIR UM MIÐBORGINA
DANMÖRK

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Göngugatan Strikið (Strøget) teygist 1,8 km á milli Ráðhússtorgs og Kongens Nytorv.  Það er upplagt að hefja göngu um gamla miðbæinn frá gamla dómshúsinu, sem er líklega hreinasta dæmið um danska, klassíska byggingu..  Þaðan er haldið yfir Kongens Nytorv um Nørregade að Frúarkirkjunni.  Norðan kirkjunnar, handan Biskupstorgs (minnismerki um siðbótina), er aðalháskólabyggingin, sem Kristján I stofnaði 1478 og var endurskipulagður árið 1537.  Núverandi bygging  frá 1831-36 er blanda af nýklassískum og síðgotneskum stílum undir áhrifum frá enskum háskólabyggingum.  Í anddyri eru freskur með þjóðsagnaverum eftir Constantin Hansen.

Hægra megin háskólans er gamla bókasafnið.  Handan Nørregade er elzta kirkja borgarinnar, kirkja hl. Péturs, sem var upprunalega byggð í síðgotneskum stíl og endurnýjuð 1816.  Turn hennar frá 1756 er 78 m hár.  Síðan 1586 hefur hún verið sóknarkirkja þýzkra íbúa borgarinnar.  Við hana er fallegur blómagarður með grafsteinum

Gönguferð frá ráðhúsinu, austur Strikið, sem er þverskorið mörgum stuttum götum, leiðir til Kongens Nytorv.  Við Strikið eru margar verzlanir, veitinga- og kaffihús.  Skammt austan Ráðhússtorgsins breikkar göngugatan og heitir þar Gamla torg og Nýja torg, þar sem standa gömul aðalsmannahús frá því um 1800.  Vinstra megin Striksins er Heilagsandakirkjan, þar sem var eitt sinn Klaustur og því tilheyrandi Heilagsandahúsið, sem stendur enn þá.  Það er eina miðaldahús borgarinnar.  Hús nr. 6 við Amagertorg er líklega elzta einbýlishús borgarinnar.  Hansen borgarstjóri lét byggja það í hollenzkum barokstíl árið 1616.  Í fallegum sandsteinsaðalinngangi þess er verzlun Konunglegu postulínsverksmiðjanna.  Í húsi nr. 10 er verzlunarhús Illums, sem verzlar með danska listmuni.  Handan Storkabrunnsins er Kongens Nytorv, sem var lagt í lok 17. aldar og nær yfir 3,3 hektara.  Í miðju þess er riddarastytta af Kristjáni V.  Við torgið sunnanvert er Konunglega leikhúsið, sem var byggt í síðendurreisnarstíl á árunum 1872-74.  Framan við inngang þess eru bronsminnismerki skopleikjahöfundarins Ludwig Holberg og harmleikjaskáldsins Adam Ørenschläger.

Höllin Charlottenborg er við austurenda torgsins.  Þar hefur Konunglega tónlistarakademían verið til húsa síðan1754.  Bak við höllina sést til gömlu gaflhúsanna við Nyhöfn, þar sem stendur risaakkeri til minningar um fallna danska sjómenn.  Skemmtiferðabátar bíða eftir farþegum í Nýhöfn, þar sem var áður lastabæli borgarinnar.  Litskrúðug, lítil húsin á vinstri skurðbakkanum gera þennan borgarhluta mjög aðlaðandi.  Þar eru gistiheimili, krár, húðflúrsstofur o.fl.  Skíðabátar flytja fólk á milli Nýhafnar og Malmö á 35 mínútum.  Efst við Nýhöfn er Bredgade, sem leiðir göngumanninn fram hjá gamalli höll að Marmara- eða Friðrikskirkjunni.  Bygging hennar var hafin árið 1749 en ekki lokið fyrr en 1894 vegna fjárskorts.  Kúpull kirkjunnar er 84 m hár og að utanverðu er hún skreytt styttum af mönnum úr biblíunni og kirkjusögunni, þ.á.m. postula Norðurlanda, Ansgar og siðbótarmanninum Grundtvig.  Inni í kirkjunni er m.a. kross úr fílabeini, þýzk eikarlágmynd af Kristi, þegar hann var tekinn af krossinum og hinn sjöarma gullkertastjaki Grundtvigs.

Beint á móti Marmarakirkjunni, í gegnum Frederiksgade, er Amalienborgarhöll, setur dönsku drottningarinnar.  Þessi átthyrnda og breiða höll geislar frá sér fjórum álmum, sem voru fyrrum sérstæð hibýli aðalsmanna.  Á miðju torginu er riddarastytta af Friðriki V (1771).  Suðaustan þess er höll Kristjáns IX, sem nú er heimili drottningarfjölskyldunnar.  Við hliðina er höll Friðriks VIII, þar sem drottningarmóðirin, Ingrid, bjó til dauðadags í nóv. 2000.  Þá kemur höll Kristjáns VIII og höll Krisjáns VII, þar sem konunglegar móttökur fara fram og hátíðarsalir fyrir ýmis tilefni.  Drottningin er viðstödd vaktaskipti lífvarðarins á hádegi á hverjum degi.  Lífvörðurinn, sem er klæddur bláum búningi og háum bjarnarskinnshöttum, er orðinn að einu kennimerkja borgarinnar.

Nú snúum við okkur aftur að Bredgade, þar sem við finnum Alexander Newskij kirkjuna með þremur gylltum laukkúplum.  Þá kemur Landsrétturinn, fyrrum óperuhús og herakademía með herbúðum.  Eftir að Kristjánsborg brann árið 1884 varð húsið aðsetur þingsins til 1918.  Handan götunnar er Ansgarkirkjan, elzta katólska kirkja borgarinnar.  Hún hefur verið biskupakirkja síðan 1942.  Við hlið hennar er Listiðnaðarsafnið með munum frá flestum heimshornum, bæði gömlum og nýjum.  Tréskurðarmunir frá 16. og 17. öldum eru athyglisverðir.  Bredgade endar í Esplanade (Virkisflöt).  Áður en haldið er til Kastell til hægri er heillaráð að stíga nokkur skref til vinstri til að kíkja á Nyboder-hverfið, sem státar af lágreistum, gulum húsum, sem voru byggð fyrir háseta á herskipum hans hátignar á 17. og 18. öldum.  Húsin við Sct. Paulsgade 20-40 eru elzt.

Kastell var áður virkið Frederikshavn.  Elztu hlutar þess voru byggðir árið 1625.  Þegar Danir misstu ítök sín austan Eyrarsunds árið 1658 og Kaupmannahöfn varð að útverði landsins í austri, varð að efla varnir borgarinnar.  Innri mannvirki virkisins hafa staðizt tímans tönn, þ.á.m. fallegu hliðin tvö.  Í skemmtigarðinum við hlið virkisins er Frelsissafnið, sem stofnað var í tilefni af baráttunni gegn nasismanum á árum síðari heimsstyrjaldarinnar, enska kirkjan Sct. Alban og Gefionbrunnurinn, sem var byggður árið 1908.  Stytturnar í brunninum sýna gyðjuna Gefion plægja eyjuna Sjáland frá Svíþjóð með uxum sínum.  Þá liggur leiðin niður á strandgötuna Löngulínu, að litlu hafmeyjunni, sem Edv. Eriksen skapaði eftir ævintýri H.C. Andersens.  Þar er líka smábátahöfn.  Við vesturhorn Kastellvirkisins er Østerport brautarstöðin og andspænis henni er Den frie Udstilling, listasafn.  Norðvestan skemmtigarðsins er Stokkhólmsgata.  Í húsi nr. 20 er myndasafnið Hirschsprungske billedersamling, þar sem lögð er áherzla á danska myndlist frá 19. öld.  Þaðan liggur Dag Hammarskjölds Allé að Falled garðinum (íþróttaleikvangur).  Við vestanverðan Háskólagarðinn er Dýrafræðisafnið (Zoologisk Museum). 

Norðan og vestan gamla borgarhlutans eru margir stórir skemmtigarðar, sem gaman er að skoða.  Norðvestan Ráðhússtorgsins er hinn rómantíski Ørstedsgarður, sem var gerður á rústum virkis og er þess vegna svolítið hæðóttur.  Þá er haldið áfram um Rømersgade, fram hjá Ísraelstorgi, þar sem er flóamarkaður á laugardögum, að Grasagarðinum, Plöntusafninu, Pálmahúsinu, Jarðfræðisafninu og Tækniskólanum.  Gothersgade tekur við og þá Konungsgarðurinn (Rosenborg Have), þar sem Kaupmannahafnarbúar slappa af á sumrin.  Þar er fjöldi styttna og Herkúlesarskálinn, þar sem er brúðuleikhús á sumrin.  Í efri hluta garðsins er Rosenborgarhöll, sem Kristján IV lét reisa sem lystihöll.  Þar dvöldu dönsku konungarnir vor og haust þar til höllin var gerð að konunglegu fjölskyldusafni 1833 og opnuð almenningi.  Marmarasalur Friðriks III er einn athyglisverðasti hluti hallarinnar auk krónuskartgripanna, ríkisinnsiglin og dans- eða riddarasalurinn.

Skáhallt gegnt norðurinngangi garðsins er annar garður með Listasafni ríkisins (Statens Museum for Kunst; 1891-96).  Í málverkasafninu eru sýnishorn af evrópskri list frá 13. – 18. aldar.  Í ítölsku deildinni eru frábær verk Tizians og Tintoretto, í hinni hollenzku og flæmsku eftir Rubens og Rembrandt, í hinni þýzku eftir Lucas Cranach, auk fjölda danskra verka frá fyrstu tugum 20. aldar, en samt ekki nútímalistaverk.  Í einkasafni, sem Listasafn ríkisins fékk að gjöf má finna verk eftir Braque, Matisse og Picasso.  Í koparstungusafninu, sem er hluti Konunglega bókasafnsins, eru u.þ.b. 100.000 síður.

Frá Nørregade er farið um eina þvergötuna að Fiolstræti, sem liggur samsíða Nørregade.  Þar er fjöldi bóka- og forngripaverzlana.  Við Kristalgötu er guðshús gyðinga (synagóga) úr gulum múrsteini.  Handan þess er Købmagergade (göngugata), sem er vinsæl verzlunargata.  Þar er „Regensen” (1623), stúdentaheimili með fallegum bogagangi og beint á móti er Sívaliturn.

Næst liggur leiðin um Grábræðratorg frá Skindergade og Kejsergade.  Þetta er eitt mest aðlaðandi torg borgarinnar með gömlum og litríkum húsum frá 18. öld.  Á fögrum sumardögum hittast stúdentar, draumóramenn og annað fólk hér.  Svo er haldið eftir Strikinu að Nýjatorgi aftur.

Tívolí.  Sé haldið yfir H.C. Andersens Boulevard er komið að hinu nýlega núsi samtaka iðnaðarins (listiðnaðarsafn).  Á bak við það er hinn heimskunni skemmtigarður Tívolí með aðalinngang frá Vesterbrogade.

Við H.C. Andersens Boulevard er einnig að finna Vaxmyndasafnið (Tussaud Museum) og bezta listasafn borgarinnar Nýja Carlsberg höggmyndasafnið við Dantetorg með Dantesúlunni, sem var gjöf frá Rómarborg.

Andspænis höggmyndasafninu er gengið eftir Nýju Vesturgötu að Þjóðminjasafninu, sem er fallega í sveit sett við Frederikholms skurðinn.  Handan skurðarins, á Hallareyjunni, er Kristjánsborgarhöll, setur ríkisstjórnar og þingssins (Folketinget).  Undir höllinni er hægt að skoða rústir virkis Absalons frá árinu 1167.

Handan Tøjhusgade er Áhaldahúsið með Hersafninu og við hliðina er Konunglega bókasafnið með tæplega 2 milljónir binda og 52 þúsund handrit, sem eru sýnd á skiptisýningum.  Þarna var áður hluti hafnarinnar. 

Norðvestan hallarinnar er Thorvaldsenssafnið með verkum þekktasta myndhöggvara Dana, sem var af íslenzkum ættum (1770-1844).  Það var byggt eftir teikningum Gottliebs Bindesbølls á árunum 1839-48.  Myndirnar á húshliðinni skurðarmegin sýna endurkomu Thorvaldsens frá Róm 1838.  Í safninu er líka einkasafn Thorvaldsens og vinnuaðferðir hans eru sýndar.

Handan skurðarins, við Gammel Strand, er stytta gamallar fisksölukonu.  Þar er nú rekin flóamarkaður alla morgna.

Suðaustan Kristjánsborgar, í áttina að höfninni, er kauphöllin (1619-20).  Þetta er falleg bygging í hollenzkum endurreisnarstíl með 54 m háan turn.  Fjórir drekahalar snúast upp turnspíruna.

Holmenskirkjan, sem var byggð í upphafi 17. aldar þar sem var akkerasmiðja, er á hinum skurðbakkanum.

Sé haldið áfram yfir Knippelsbrúna (reisibrú; 29 m span) blasir við borgarhlutinn Kristjánshöfn.  Fjöldi skurða sker hann og minnir helzt á Amsterdam.  Frelsarakirkjan er við götu hl. Önnu. Í gömlu hermannaskálunum við Bådsmands Stræde er Fríríkið Kristjanía.  Íbúar þess lýstu yfir sjálfstæði sínu árið 1971.  Þar fór fram opinber félagsleg tilraunastarfsemi á árunum 1973-1975.  Síðan hefur þetta samfélag liðist án afskipta yfirvalda, þótt þarna sé höndlað með eiturlyf og þeirra neytt.  Yfirvöld hafa getað rýmt svæðið lögum samkvæmt en hafa látið það ógert, þótt dönsk yfirvöld hafi ekki verið kunn fyrir tilslakanir og umburðarlyndi í ýmsum félagslegum málum.

Í vesturhluta borgarinnar er Frederiksberg og samnefndur garður með höll í ítölskum stíl, dýragarðurinn með útsýnisturni.  Þangað liggja göturnar Vesterbrogade og Frederiksberg Allé.  Carlsberg verksmiðjurnar, sem bjóða gestum í skoðunarferðir, eru í úthverfinu Valby.  Fílaturninn við Carlsberg Vej er kæliturn, sem stendur á fjórum fílum úr graníti.  Í Bispebjerg, 6 km norðvestan miðborgarinnar, stendur Grundtvigskirkjan (P.V. Jensen-Klint; 1921-40) í stíl danskra sveitakirkna.  Hún er byggð úr gulum múrsteini og vesturhliðin líkist einna helst risaorgeli.  Kirkjuskipið er hátt, bjart og rúmgott og hentar vel til tónleikahalds vegna góðs hljómburðar, enda á kirkjan stærsta orgel á Norðurlöndum.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM