Núverandi
Júgóslavía er innan við helmingur stærðar hinnar fyrri og Íbúafjöldinn
nær ekki helmingi. Fyrrum
Júgóslavía náði yfir Slóveníu, Króatíu, Bosníu-Herzegóvínu
og Makedóníu. Serbía og
Svartfjallaland voru einu svæðin, sem höfðu náð árangri í sjálfstæðisátt
fyrir lok fyrri heimsstyrjaldarinnar (1918).
Serbía var sjálfstjórnarsvæði í ríki Ottomana mestan hluta
19. aldar og knúði fram fullt sjálfstæði 1878.
Svartfellingum tókst að takmarka yfirráð Ottomana verulega um
aldir. Önnur svæði hölluðu sér að serbneska konungsdæminu,
króötum og Slóvenum, eins og þessi heimshluti var þekktur landfræðilega
til 1929, til að verja sjálfstæði sitt gegn Austurísk-Ungverska
keisaradæminu. Samtímis
urðu þau að gæta sín vegna drottnunargirni serba.
Fyrir
fyrri heimsstyrjöldina réði serbneska konungsfjölskyldan í rauninni
þessari nýju Júgóslavíu, enda hafði Makedónía verið innlimuð
í Serbíu áður en hún kom til skjalanna.
Eftir stríði var önnur Júgóslavía skipulögð með ógreinilegri
skiptingu lýðveldanna og lítið eitt meiri sjálfstjórn þeirra dugði
ekki til að draga úr óánægju íbúanna.
Tilraunir til að nútímavæða samfélögin með sósíalískum
hætti og miðstýringu frá Belgrad gerðu illt verra.
Serbía varð tákn misheppnaðs kommúnisma, þegar efnahagurinn
hrundi á níunda áratugnum og lýðveldin sögðu sig úr lögum við
sambandsríkið og serba. Einungis
Serbía og Svartfjallaland urðu eftir í ríkjasambandi, sem kallað er
þriðja Júgóslavía. |