Žegar į 16. öld hófust fjörug višskipti meš demanta ķ Amsterdam.  Eftir aš demantanįmurnar ķ Sušur-Afrķku uppgötvušust įriš 1867, varš borgin aš helztu mišstöš demantaslķpunar og demantavišskipta ķ heiminum.  Žvķ réši einkum, hve hęfir demantaslķparar voru ķ Amsterdam.  žaš er nęgilegt fyrir kunnįttufólk aš heyra eša sjį, aš demantar séu slķpašir ķ Amsterdam til aš treysta gęšunum.

Demanturinn (śr grķsku = adamas = ósigrandi) er einn af veršmętustu ešalsteinunum.  Hann er śr hreinu kolefni, oftast įtta eša tķu flata kristallar en sjaldnar teningslaga og harkan er mjög mikil.  Žeir finnast ķ fyllingarefni gķga (glimmerperioit = kimberlit = sprengibrexķa) allt nišur į 1000 m dżpi og ķ votlendi og įrsandi (gimsteinamöl).  Ašalfundarstašir eru ķ Afrķku (Zaire, Sušur-Afrķka, Ghana, Sierre Leone, Namibķa, Botswana, Tanzanķa, Liberķa, Miš-Afrķkulżšveldiš, Fķlabeinsströndin og Angóla), Ķ Rśsslandi (Śral), ķ Sušur-Amerķku (Venesśela, Brasilķa og Guyana), ķ Indónesķu og Austur-Indķum.  Rśmlega 75% allra demanta eru notuš ķ išnaši, t.d. ķ borhausa jaršbora, steinsagir, glerskera, viš slķpun, ķ snertifleti hreyfiflata ķ nįkvęmnistękjum, ķ tónhausa plötuspilara o.fl.  Innan viš 25% eru slķpašir ķ skartgripi (brilliant, barquise, oval, emerald, peardrop, heart).  Allt frį 1955 hafa išnašardemantar veriš framleiddir viš gķfurlegan žrżsting og hita. Veršmęt skrautdemanta er undir żmsu komiš og allir žęttirnir verša aš haldast ķ hendur, slķpun, litur, tęrleiki og žyngd.  Į ensku er talaš um hin 4 C demanta, "colour, clarity, cut og carat".

Žekktasta og vinsęlasta slķpunargeršin er Brilliant, sem hefur 58 slķpaša fleti (kringlóttur).  Ašrar geršir og önnur lögun bera önnur nöfn.  Slķpunin į aš kalla fram fegursta ljósbrot, sem hver demantur bżr yfir.  Litir dżrmętustu demantana eru:  skķrgult, konķaksbrśnt, rosé, gręnt eša blįtt.  Tęrleiki er ķ sex flokkum:  "internally flawless", "vvsi = very, very small inclusions", si = small inclusions", "I piqué" = greinileg óhreinindi, "II pique" = stórar skellur og "III piqué" = grófar skellur.  Žyngdin er męld ķ karötum (1k = 0,2 g).  Oršiš karat er arabķskt og tįknar 'frę', sem vegin voru į móti gulli og demöntum ķ Indlandi og Afrķku.  24 k = hreint gull; 18 k = 75% hreint gull.

Fręgir demantar: Stęrsti smaragšurinn (brilliant) er hinn 530 k 'Cullinan' ķ brezku konungs- kórónunni.  Hann var hluti stęrsta hrįdemants, sem fundiz hefur (3.106 k) og var klofinn ķ 105 hluta, žegar hann var unninn.  'Exelsior' var hrįr 955 k og var klofinn ķ 22 smaragša, sem vógu samtals 374 k.

Amsterdam Diamond Centre, Rokin 1, sķmi 279859.  Opiš til skošunar mįnud., žrišjud., fimmtud. og föstud. kl. 09:00 til 18:00; fimmtud. kl 09:00 til 21:00; sunnud. kl. 10:00 til 18:00 į tķmabilinu 1. aprķl til 1. oktober.

Margir fleiri demantaslķparar bjóša til skošunar.