Hinn 2. apríl 1982 gerđu Argentínumenn innrás á Falklandseyjum, sem eru afskekkt nýlenda Breta í Suđur-Atlantshafi.  Ţessi ađgerđ leiddi til stutts en heiftarlegs stríđs.

Argentínska herforingjastjórnin átti í ímyndarvanda heimafyrir og ákvađ ađ efla álit sitt međal almennings međ ţví ađ vísa til eignarréttar landsins á Malvinas-eyjum í samrćmi viđ sjálfstćđisskilmála viđ Spánverja frá árinu 1833 og leggjast í hernađ.  Reyndar má einnig kenna Bretum sjálfum um ţessa ţróun, ţví áriđ 1981 samţykkti brezka ţingin lög, sem sviptu íbúa Falklandseyja ríkisborgararétti í Bretlandi.  Ţessi ákvörđun leiddi til ţess, ađ argentínska herforingjastjórnin taldi enga ástćđu til ađ óttast, ađ Bretar myndu berjast til ađ verja yfirráđ sín.

Leopoldo Galtieri, yfirhershöfđingi og leiđtogi herforingjastjórnarinnar, tók ákvörđun um innrásina í janúar 1982.  Herforingjarnir nefndu ađgerđina „Rosario”.  Í marz sendi brezka sendiráđiđ í Buenos Aires skeyti heim og skýrđi frá orđrómi um yfirvofandi innrás.  Utanríkisráđuneyti Breta ráđlagđi Margraretu Thatcher, forsćtisráđherra, frá ţví ađ bregđast viđ.

Thatcher fékk misvísandi ráđgjöf frá sínu fólki, en tók snarlega af skariđ međ ađ senda herliđ á vettvang og verja brezka hagsmuni á eyjunum.  Ţessi skörungsskapur efldi vinsćldir stjórnar hennar og hún vann góđan kosningasigur áriđ eftir.

Ţremur dögum eftir innrásina lögđu 65 skip međ 15.000 hermenn af stađ frá Bretlandi og Gíbraltar í 13.000 km leiđangur til Falkalandseyja.  Alls sendu Bretar 100 skip og 28.000 hermenn til eyjanna.  Argentínumenn sendu ţangađ 12.000 hermenn og 40 skip, en flugher ţeirra gat lítt athafnađ sig ţar vegna fjarlćgđar.  Argentínsku hermennirnir voru flestir ungir og vanţjálfađir herskyldumenn.  Alls féllu 655 ţeirra og Bretar misstu 255.  Ţrír óbreyttir Falklandseyingar féllu einnig.  Ţegar ţessi grein var birt, höfđu Bretar misst fćrri hermenn í átökunum í Afgaistan og Írak en á Falklandseyjum.  Brezka dagblađiđ Independent fullyrđir einnig i grein, ađ rúmlega 300 fyrrum hermenn í Falklandseyjastríđinu hafi svipt sig lífi frá lokum ţess.

Fyrsta meiri háttar mallfalliđ varđ, ţegar brezkur kafbátur sökkti argentínska beitiskipinu General Belgrano og 368 fórust.  Skipstjóri ţess stađfesti í viđtali áriđ 2005, ađ hann hefđi haft skipun um ađ ráđast á brezk herskip.  Tveimur dögum síđar var brezka tundurspillinum HMS Sheffield sökkt međ exocet-flugskeyti og 20 skipverjar fórust.

Sjö vikum eftir argentínsku innrásina komu Bretar sér upp landbćkistöđ í San Carlos-flóa 21. maí.  Ţađan voru gerđar árásir á helztu ţéttbýlisstađina, Goose Green og Stanley, sem Argentínumenn hersátu.  Orrustan um Goose Green tók hálfan annan sólarhring og var mjög hörđ.  Brezku hermennirnir voru mun fćrri, en höfđu samt fullan sigur.  Ţađan hélt brezki herinn áfram gangandi yfir mýrar, móa, holt og hćđir, ţvert yfir eystri megineyjuna og háđi lokaorrustuna viđ Argentinumenn í hćđunum viđ Port Stanley.  Bretar rufu varnarlínu ţeirra og ţeir gáfust upp.  Hinn 14. júní gengu brezku hermennirnir fylktu liđi inn í Port Stanley viđ mikinn fögnuđ heimamanna.

Tengsl Síle og Bretlands elfdust í ţessu 74 daga stríđi.  Augusto Pinochet leyfđi Bretum ađ njósna um Argentínumenn frá afskekktum flugvöllum í Síle gegn ţví, ađ Bretar ryfu alţjóđlegt vopnasölubann gegn Síle.  Bretar seldu herforingjastjórninni 12 orrustuţotur, sem bandarískar flutningavélar fluttu til Síle í apríl, maí og nóvember.

Ronald Reagan, Bandaríkjaforseti, lýsti stuđningi viđ Breta 26. apríl í trássi viđ mikinn ágreining innan bandarísku ríkisstjórnarinnar.  Bandaríska leyniţjónustand, CIA, vildi ađ BNA lýstu stuđningi viđ Argentínumenn og bandaríski sendiherrann ţar var á sama máli.  Alexander Haig, utanríkisráđherra, og Caspar Weinberger, varnarmálaráđherra, studdu Breta međ forseta sínum, ţannig ađ ađrar raddir komust ekki ađ.

Mario Menendez, yfirmađur argentínska hersins, játađi ósigur hers síns 14. júní.  Ţremur dögum síđar sagđi Galieri af sér vegna ţrýstings eigin manna.  Hann var síđar lögsóttur og fangelsađur í ţrjú ár vegna hernađarlegrar vanhćfni.  Hann dó áriđ 2003.

Stjórnmálasamband komst aftur á milli Breta og Argentínumanna áriđ 1990, ţótt enn ţá séu samskiptin ekki slétt og felld.  Argentínumenn gera enn ţá friđsamlegt tilkall til Malvinas-eyja en Bretar segja slík mál ekki til umrćđu.  Herafli Breta á Falklandseyjum er í kringum 1000 manns.  Ţessir hermenn hjálpa til viđ vegagerđ og hreinsun jarđsprengjusvćđa.

Eyjaskeggjar eru sjálfum sér nćgir efnahagslega.  Ţeir lifa af sölu veiđiheimilda í fiskveiđilögsögunni, sauđfjárbúskap og sívaxandi ferđaţjónustu.  Eyjarnar verđa ć vinsćlli viđkomustađur skemmtiferđaskipa.  Fjölskrúđugt dýralíf lađar marga ferđamenn til eyjanna.  Ţar er m.a. geysistórt varpsvćđi mörgćsa.

Heimild:  Grein Auđuns Arnórssonar í Mbl 31. marz 2007.