Bandaríki
Mírónesíu er ríki í Vestur-Kyrrahafi. Ţađ nćr yfir rúmlega 600 eyjar og hólma, Karólínueyjaklasann
og mörk ţess skilja í grófum dráttum mismunandi menningar- og
tungumálasvćđi ađ. Heildarflatarmál
eyjaríkisins er 701 km˛. Höfuđborgin
er Palikir á Pohnpei-eyju. Vestan
Míkrónesíu er Palau-lýđveldiđ, sem er hluti Karólinuklasans og
austan hennar er Marshalleyjaklasinn
Ţessi tvö ríki ásamt Norđur-Maríanaseyjum og Míkrónesíu
voru verndarsvćđi BNA á árunum 1947-86.
Eyjarnar
eru af tveimur gerđum, annars vegar hálendar eldfjallaeyjar ţaktar fjölbreyttri
flóru og láglendar kóralhringeyjar međ ófrjósömum jarđvegi.
Yap-eyjar mynduđust viđ fellingahreyfingar líkt og víđa á
meginlöndunum. Hvert hinna
fjögurra ríkja í Míkrónesíu á sér höfuđstađi á tiltölulega
stórum eyjum (Pohnpei 334 km˛ og Yap og Chuuk 101 km˛ hvor).
Eldfjallaeyjaklasinn Chuuk er afbrigđi í Kyrrahafinu vegna ţess
ađ eyjarnar eru umkringdar rifjum, sem eru ekki ađ fullu sokkin og orđin
ađ kóralhringrifjum. Yap-eyja og sex Chuuk-eyjar rísa í rúmlega 150 m hćđ
yfir sjó og Kosrae og Pohnpei upp í 625 og 786 m.
Kóralhringrifin mynda fjölda smáeyja umhverfis mismunandi stór
lón.
Hitabeltisloftslag
ríkir á eyjunum og rakastig er hátt.
Međalárshiti er 27°C og árstíđabrigđi eru lítil.
Međalársúrkoman er í kringum 5080 mm.
Áriđ skiptist í regn- og ţurrkatíma.
Ţurrast er, ţegar norđaustan stađvindarnir ríkja milli
desember og apríl. Yap er
eina eyjan í monsúnbeltinu međ ríkjandi vestanvinda hluta ársins.
Fjöldi fellibylja myndast á austanverđu svćđinu ár hvert og
taka norđvestlćga stefnu í átt til Yap og Mariana-eyja og hafa
sjaldnast áhrif á öđrum eyjum.
Á
hinum hćrri eyjum ţrífast fenjaskógar međ ströndum fram og gras- eđa
runnalendi á milli ţeirra og regnskóganna upp frá ströndinni og í
fjalllendi. Byggđirnar eru
undantekningalítiđ nćrri ströndinni.
Eldfjallaeyjar hýsa fjölbreyttari flóru en kóraleyjarnar
vegna ţess ađ jarđvegur ţeirra er frjósamari.
Á kóraleyjunum eru kókospálmar, pandanus og brauđaldintré
algeng. Íbúar smáeyjanna á rifjum kóralhringeyjanna reisa
bústađi sína ađ öllu jöfnu lónsmegin. |