Steyr
er borg í Efra-Austurríki viđ ármót Steyr og
Enns. Hún er miđstöđ iđnađar og á sér langa sögu á ţví sviđi.
Međal ţekktra framleiđenda eru Steyr AUG (vopnaverksm.), Steyr
traktor- og Steyr bílaverksmiđjurnar.
Borgin átti teinaldarafmćli áriđ 1980 og af ţví tilefni voru söguleg
gerđ upp. Borgin státar ađ ţví loknu af einhverri bezt
varđveittu, gömlu miđborg landsins umhverfis „Borgartorgiđ".
Bćđi voru ţar velvarđveitt hús og veluppgerđ eftir síđari
heimsstyrjöldina. Frćgast ţessara húsa er „Bummerlhaus", sem
telst til fegurstu, gotnesku bygginga af ţessari stćrđ í Miđ-Evrópu.
Lega borgarinnar er mjög hentug viđ ármót Steyr og Enns, sem mćtast
nánast í miđju bćjarins viđ Babenberg-kastalans „Lamberg" og kirkju
hl. Mikaels. Vegna ţessarar legu hafa flóđ veriđ tíđ um aldir,
m.a. í ágúst 2002. Sunnan borgarinnar er fjöldi hćđa, sem
teygist í átt til Alpanna. Norđan borgar lćkka hćđirnar niđur ađ
ármótum Enns og Dónár, ţar sem borgin Enns stendur.
Saga Steyr byggist merkum íbúum, gestum og styrjöldum. Franz
Schubert samdi „silungakvintettinn" í fríi í borginni, tónskáldiđ
Anton Bruckner var orgelleikari í sóknarkirkju ţar og Adolf Hitler
dvaldi ţar skamman tíma á táningsárum. Hann bjó í herbergi í
Grünmarkt og sótti gagnfrćđaskóla í Steyr áriđ 1904.
Áriđ 1934 háđu sósíaldemókratar og krisilegir sósíalistar hildir í
borginni í austurrísku borgarastyrjöldinni, sem leiddi til
fasistastjórnarinnar áđur en Ţýzkland innlimađi Austurríki áriđ 1938.
Í síđari heimsstyrjöldinni olli mikil framleiđsla vopna- og farartćkja
heiftugum loftárásum bandamanna. Mestur hluti borgarinnar varđ
mjög illa úti, en áfram hélt framleiđslan til stríđsloka.
Mauthausen útrýmingarbúđirnar í Steyr eru svartur blettur á sögu
borgarinnar. Í maí 1945 hittust 'fimmta flugsveit' rauđa hersins
og svartliđar 761. skriđdrekasveitar Bandaríkjamanna auk 71.
innrásarsveitarinnar á brúnni yfir Enns. Borgin var í höndum
Bandaríkjamanna og sovézku sveitirnar voru austan markalínu bandamanna
í Neđra-Austurríki. Bandamenn yfirgáfu Austurríki ekki fyrr en
áriđ 1955 og ţá fékk landiđ aftur fullveldi og lýsti yfir hlutleysi. |