Landslag og vatnsbśskapur bera greinileg merki um hiš žurra loftslag,
sem rķkir ķ mestum hluta landsins. Vegna žess, hve landiš er flatt,
viršist žaš stęrra en žaš er. Strandslétturnar nį ekki 45 m hęš yfir
sjó en hįslétturnar eru ķ 190-230 m hęš. Innslétturnar mynda hįsléttu,
sem hękkar inn til landsins og eru vķša sundur skornar og hękka ķ žrepum
meš aflķšandi hlķšum (2%). Sums stašar enda sléttusvęšin ķ hamrabeltum
og misgengjum, sem nį allt aš 260 m hęš, eša flötum fjöllum. Hiš hęsta
žeirra er Ijill-fjall (915m), sem er stór hematķtklumpur.
Berggrunnur landsins skiptist ķ žrjįr heildir. Noršur- og
noršvesturhlutarnir standa į bergi frį forkambrķum (2,7 miljarša įra),
sem myndar Rigaibat-hrygginn og Akjouit-klettana į stórum og mjög
vešrušum sléttum. Hluti annarrar heildarinnar er allranyrzt ķ landinu
en žó ašallega um mišbikiš og austantil. Nyrzt er ašallega sandsteinn,
sem žekur Tindouf-samhverfuna. Ķ mišju landinu er hin grķšarstóra
Taoudeni-samhverfa į milli Adrar-, Tagant- og Acāba-sléttnanna.
Hodh-lęgšarinnar veršur lķtillega vart ķ samhverfunni sunnanveršri meš
Affollé-andhverfuna ķ mišju. Žrišja heildin er setlęgš Senegal og
Mįritanķu, sem nęr til strandhéraša Mįritanķu og nešri hluta fljótsdals
Senegalfljótsins.
Landslagiš ber skżr merki žurrkatķmabila kvartertķmans (s.l. 1,6 miljóna
įra), sem koma fram ķ žunnum jaršvegi, žéttri möl og sandöldum. Žunni
jaršvegurinn žekur svęši, žar sem berggrunnurinn hefur vešrast lķtillega
eša žakizt fornu įfoki eša kalkhrśšri. Žessi skilgreining į einnig viš
saltjaršveg, sem hefur haršnaš ķ gipsi eša myndast viš uppgufun
stöšuvatna. Žétta mölin myndar stórar sléttur meš stökum hnullungum.
Sandöldur žekja u.ž.b. helming flatarmįls landsins. Žęr eru oft margra
tuga kķlómetra langar og mynda hryggi (alāb), sem eru stundum tęplega
100 m hįir og hafa oft hlašizt upp og mynda kerfi hnjśka og dęlda.
Sunnan ķmyndašrar lķnu, žar sem śrkoman er meiri en 255 mm į įri, er
sandurinn blandašur brśnleitum jaršvegi (2%), sem er einkennandi fyrir
steppurnar (trjįlausar sléttur). Allrasyšst ķ landinu er jįrnrķkur
jaršvegur (laterķt) sśdanska svęšisins. Į lęgstu svęšunum eru hlutar
žaktir jaršvegi, sem hefur blandast įrframburši.
Ašaleinkenni vatnasvišs landsins er óreiša. Venjulegt frįrennsli
takmarkast viš sušvestur-innlandiš, žar sem žverįr Senegalfljótsins
streyma meš įrstķšabundnum flóšum til sušurs aš landamęrunum aš
Senegal. Mestur hluti įsjónu landsins eru vatnskornar hįsléttur meš
žurrum įrfarvegum (wadis), sem flóš streyma af og til um og fylla sömu
lęgširnar hverju sinni (quelt, et.= quelta). Į eyšimerkursvęšunum ķ
noršur- og austurhlutunum er śrkoman svo sįralķtil, aš žar er tępast um
afrennsli aš ręša.
Hiš žurra loftslag stafar ašallega af rakasnaušum stašvindum śr
noršaustri, sem rķkja stöšugt ķ noršurhlutanum og mestan hluta įrs ķ
öšrum landshlutum. Austanvindurinn, harmattan, eykur enn į žurrkinn.
Um hįsumariš flytja sušvestanvindarnir śrkomu yfir landiš og nokkrar
skśrir falla į veturna. Lengd regntķmans styttist og magn śrkomunnar
minnkar frį sušri til noršurs. Ķ Sélibaby allrasyšst ķ landinu męlist
śrkoman 635 mm į tķmabilinu jśnķ til október. Ķ Kiffa, sem er noršar,
er hśn 350 mm frį mišjum jśnķ til mišs október. Ķ Tidjikdja er hśn 175
mm frį mišjum jślķ til september. Ķ Nouadhibou er hśn ašeins 50 mm,
ašallega frį sept. til nóvember. Vegna andstęšna henna rakari
sušvestanvinda og harmattan, er oft ęši vindasamt, žegar rignir.
Sólin er sterk og lķtiš er um móšu eša mistur ķ lofti į žessum
breiddargrįšum, žannig aš hiti veršur mjög hįr. Į sumrin fer hann yfir
38°C sķšdegis į flestum vešurstöšvum og 46°C eru tiltölulega algengar
inni landi. Mešalhiti kaldasta mįnašarins er 24°C ķ Nouakchott ķ sept.,
26°C ķ Kiffa ķ maķ, 27°C ķ Atar ķ jślķ og 29°C ķ Néma ķ maķ. |