Izmir,
áður Smyrna, er hafnarborg í Vestur-Tyrklandi, höfuðborg samnefnds
héraðs í botni Izmirflóa. Hún er ein aðalhafnarborga Tyrklands og frá
henni kvíslast járnbrautir. Izmir er miðstöð viðskipta og iðnaðar (litarefni,
sápa, vefnaðarvara, matvara og tóbak). Meðal aðalútflutningsvöru eru
teppi, matvæli og jarðefni. Aegean-háskólinn var stofnaður 1955.
Grískur
þjóðflokkur, eólar, stofnuðu borgina á 11. öld f.Kr. Jónar náðu henni fyrir árið 688 f.Kr. Síðar á sömu öld komu lýdíar frá Litlu-Asíu og
eyðilögðu Smyrnu. Antigonus I, konungur Makedóníu, endurbyggði hana á
4. öld f.Kr. og síðar lét herstjóri Alexanders mikla, Lysimachus,
víggirða hana og fegra. Eftir að Rómverjar lögðu hana undir sig varð
hún miðstöð kristninnar (Opinberun Jóhannesar 1:11). Á fjórðu öld eftir
Krist varð Smyrna hluti af býzanska keisaradæminu og Tyrklands. Árið
1402 skildu mongólar (Tamerlane) hana eftir í rústum og eftir 1424 var
hún hluti af Ottómanaríkinu. Grikkir gerðu kröfu til Smyrnu eftir fyrri
heimsstyrjöldina og samkvæmt samningunum í Sevres (1920) fengu þeir hana
ásamt svæðinu umhverfis hana í fimm ár. Tyrkir, sem tóku Smyrnu af
Grikkjum 1922, mótmæltu veru hersetu þeirra. Tyrkir fengu opinberlega
yfirráð yfir borginni með samningunum í Lausanne (Sviss) árið 1923.
Áætlaður íbúafjöldi árið 1993 var tæpar 2 miljónir. |