Berlín
er í 35-50 m yfir sjó. Flatarmál
883 km². Íbúafjöldinn
var u.þ.b. 3,5 milljónir (1998). Hún
er við ána Spree, sem er skipgeng og fellur í Havel í Spandau.
Hún er stærsta borg þýzkalands, miðstöð menningar og
mikilvægasta iðnaðarborg landsins. Hún
hefur yfirbragð iðandi heimsborgar.
Óperan og fílharmoníuhljómsveitin eru heimskunnar.
Söfnin í Dahlem og Charlottenburg og við dýragarðinn eru á alþjóðlegum
heimsmælikvarða. Alls
konar vörusýningar og ráðstefnur eru sóttar alls staðar að. Alþjóðlegir íþróttaviðburðir á Ólympíusvæðinu
(1936).Í
upphafi sameinuðust tvö þorp, Kölln og Berlín, árið 1307.
Árið 1443 lét Hohenzollergreifinn Friðrik
II reisa sér höll í Berlín, sem varð aðalaðsetur þjóðhöfðingjans.
Að loknu 30 ára stríðinu voru aðeins 5000 íbúar í bænum.
Undir stjórn Friðriks mikla varð Berlín leiðandi á sviði iðnaðar
og framleiðslu. Fjöldi
opinberra bygginga fegruðu borgarmyndina.
Stofnun háskólans 1810 (Wilhelm von Humbolt) gerði Berlín að
miðstöð andlegs lífs. Á
síðari hluta 19. aldar varð Berlín aðalmiðstöð járnbrautasamgangna
í Evrópu og mestu verzlunarborginni.
Árið 1871 varð hún höfuðborg hins nýstofnaða keisaradæmis.
Í lok fyrri heimsstyrjarldarinnar sameinuðust 7 nágrannaþorp
og 59 sóknir Berlín auk 27 stórjarða.
Stór-Berlín varð til. Skömmu
fyrir síðari heimsstyrjöldina, sem skildi borgina eftir í rústum,
voru 4,3 milljónir íbúa þar.
Árið 1945 ákváðu bandamenn, hvernig fjórveldin skyldu stjórna
Berlín (Jalta). Ágreiningur
setuliðanna leiddi til skiptingar borgarinnar.
Árið 1948 = aðflutningsbann Rússa og loftbrúin.
Frá 13. ágúst 1961 = bygging múrsins, sem féll aftur 1989-90.
Skoðunarverðir staðir:
*Minningarkirkja
Vilhjálms keisara (1891-95), átthyrnd
með flötu þaki.
*Kurfürstendamm,
3,5 km löng, veitingahús, verzlanir, leikhús, kaffihús, bíó.
*Dýragarðurinn,
13.000 dýr, rúmlega 2000 tegundir, frægt sædýrasafn.
*Brandenburgarhliðið
(1788-91). Fereykið frá
1969.
Ríkisþinghúsið
(1884-94). Háendurreisnarstíll.
Endurbyggt 1969.
*Kongresshalle,
athyglisverð byggingarlist.
*Ernst
Reuter Torg.
Vatnsspil.
*Þýzka
Óperan.
Opnuð 1961.
*Charlottenburghöll,
17. og 18. öld. Endurbyggð.
*Ríkissafnið.
*Ólympíuleikvangurinn.
Elleftu Ólympíuleikarnir 1936.
*Páfuglaeyjan,
rústir hallar frá 1794, fallegur enskur garður.
Í Havel.
*Unter
den Linden.
Glæsileg breiðgata.
*Neue Wache.
*Þýzka sögusafnið.
*Gamla safnið.
***Pergamonsafnið.
*Bodesafnið.
*Märkischesafnið.
*Sjónvarpsturninn
(365 m).
*Dýragarðurinn Friedrichsfelde.
*Gamli borgarhlutinn
Kietz. |