Berchtesgaden.
Martin
Bohrmann lét reisa húsið sem afmælisgjöf frá ríkinu til Hitlers
á 50 ára afmæli hans. Um
tíma hélt fólk, að húsið ætti að verða grafhýsi Hitlers.
Líklega vað það reist til að þjóna persónulegur
duttlungum Bohrmanns. Hann
var stöðugt að reyna að koma sér í mjúkinn hjá Hitler og sá sér
leik á borði að hafa foringjann tiltölulega einangraðan uppi á
fjallsegg, þannig að hann kæmist oftar ótruflaður að honum.
Húsið stendur beint andspænis Untersberg í Austurríki.
Þjóðsagan segir, að þar hafi Karl mikli keisari gengið í
björg með 5000 hermönnum eftir dauðann og sofi þar unz þeir verði
kallaðir til að eindurreisa orðstír og glæsileika hins þýzka ríkis.
Haustið
1936 valdi Bohrmann tind Kehlsteins (1834 m) sem byggingarstað.
Hitler fannst líka mikið til útsýnisins af tindinum koma.
Hinn 3. nóvember fundaði Bohrmann með sérfræðingi í
vegagerð, Dr. Fritz Todt, sem var hervæðingarráðherra ríkisins, og
ræddi við hann um lagningu vegar upp fjallið.
Vorið 1937 gengu þeir ásamt arkitektinum Roderick Fick frá München
á fjallið. Hinn 23. ágúst
sá Bohrmann sjálfur um að koma fyrir staurum, þar sem vegurinn átti
að liggja. Franski
sendiherrann í Þýzkalandi, François Poncet, gaf húsinu nafnið Un
nid d'Aigle í skýrslu til utanríkisráðherra Frakka.
Mussolini sendi 3000 verkamenn.
Þeir unnu dag og nótt í 13 mánuði við vegagerðina undir
stjórn hæfustu verkfræðinga. Kostnaður
var u.þ.b. 30 milljónir marka (núvirði 200 milljónir DM eða 90
milljónir US$). Vegurinn er 6,5 km langur, meistaralega gerður, með 5 göngum
og kröppum, hættulegum beygjum. Auk
aðalvegarins varð að byggja veg fyrir farartæki, sem fluttu
byggingarefni upp og grjót niður.
Svifbraut var komið fyrir frá Obersalzberg til að flýta fyrir
flutningi byggingarefnis. Hún
var svo tekin niður í lokin.
Frá
endastöð rútnanna á fjallinu liggja 124 m löng göng inn í fjallið
að lyftu (upprunalegri), sem flytur fólk síðustu 124 m upp í húsið.
Lyftan er klædd messing og er 45 sekúndur á leiðinni upp.
Hún var upphituð áður fyrr.
Feneyskir speglar í lyftunni áttu að koma í veg fyrir, að
foringinn fengi innilokunarkennd, sem hann leið af.
Mikil
áherzla var lögð á að ljúka öllu verkinu á sem skemmstum tíma
og ekkert tillit var tekið til heilsu verkamannanna.
Gangagerðin tók 3 mánuði.
Efnið í húsinu er sandsteinn og granít (frá Passau) og
marmari úr Untersberg prýðir flestar dyragættir.
Hið eina, sem stendur eftir af upprunalegum húsbúnaði, er skápur
í fyrstu stofu til hægri, þegar komið er úr lyftunni.
Hann var of stór til að koma honum í burtu.
Rafmagn var leitt frá Berchtesgaden.
Varaaflstöð var og er enn þá 8 strokka kafbátamótor.
Varðmenn stóðu á fjallveginum við gangamunnann, í göngunum
og við húsið sjálft.
Í
göngunum og lyftunni voru gashylki, sem hægt var að hleypa af, ef
þörf var á. Sagt er, að
Hitler hafi aðeins notað húsið fimm sinnum en samkvæmt bókum
Bohrmanns var hann þar 13 sinnum, fyrst 16. september 1938, sjö mánuðum
áður en Bohrmann afhenti honum það að gjöf frá flokknum og ríkinu.
Hitler átti við öndunarerfiðleika að etja og aukinn hjartslátt
í þessari hæð, auk þess sem hann var hræddur við loftárás á meðan
hann var í lyftunni. Eva Braun og Bohrmann kunnu aftur á móti vel við sig í húsinu
og eyddu miklum tíma þar.
Bohrmann var þar oft með einkaritara sínum og hjákonu.
Öllu
verkinu við veginn og húsið var lokið á tæplega þremur árum.
Hinn
25. apríl 1944 vörpuðu 318 lancaster sprengiflugvélar 1232 tonnum af
sprengiefni á Obersalzberg. Loftárásin
kom svo snöggt og óvænt, að ekki var kleift að beita nema broti af
varnarkerfinu. Hitler var
í Berlín. Flestar
byggingar í Obersalzberg skemmdust en Kehlsteinhaus slapp.
Að morgni 4. maí 1944 kveiktu SS-menn í Berghof áður en þeir
yfirgáfu Obersalzberg. Síðdegis
sama dag komu bandarískar herdeildir til Berchtesgaden og Frakkar
fylgdu á eftir.
Árið
1951 var almenningi leyfður aðgangur að Obersalzberg á ný.
Bandaríkjamenn ætluðu að sprengja Kehlsteinhaus í loft upp
en þýzkir stjórnmálamenn gátu talið þeim hughvarf, enda hefði það
ekki þjónað neinum tilgangi.
Varnir
Berchtesgaden byggðust helzt á loftvarnarbyssum en auk þeirra voru þar
tæki til að framleiða þoku í dalnum
Sérstakar, aflmiklar
og traustar rútur hafa annast mannflutninga upp fjallið síðan 1952
án óhappa eða truflana. Húsið
er opið frá 15. maí ár hvert. Stundum
snjóar uppi á sumrin, þannig að bezt er að hafa með sér hlýjan
fatnað, ef upp er farið. |