|
 AGNESARKLAUSTRIÐ
Prag
1, Staré Mesto. Anezská ulice. Strætó:
133, 144, 156, 197. Opið:
Þriðjud. - sunnud. 10-18.
Klaustrið
er notað til sýninga gripa Þjóðminjasafnsins og Listiðnaðarsafnsins.
Það er fyrsta snemmgotneska byggingin í Prag.
Þar var stofnað Fransiskuklaustur 1234.
Agnes varð síðar nunna og fyrsta abbadís þess.
Kirkjur heilagrar Barböru (1250-1280) og heilags Fransiskus (ca
1250) voru byggðar síðar og turninn er frá 14. öld.
Eftir að klausturlífi lauk 1782 (Jósef II) fór að sjá á
byggingunum en þeim var bjargað með viðhaldi í tengslum við
fornleifaathugunum á síðustu áratugum.
*RÁÐHÚSIÐ með
stjörnuklukkunni í gömlu
miðborginni. Prag 1, Staré
Mesto, Staromestské námésti. Brautarst.:
Staroméstká. Strætó: 5,
9, 17, 29. Opið: Marz til miðs oktober kl. 8-18 og síðan til febrúar
kl. 8-17.
Gamla
ráðhúsið er nú miðstöð alls konar menningar- og félagslegrar
starfsemi. Saga þess, sem
hófst á 11. öld, nær yfir tilurð einstakra borgarahúsa og stöðugrar
byggingarstarfsemi.
Jóhann
konungur hinn blindi gaf íbúum gamla bæjarins leyfi til byggingar ráðhúss
árið 1338. Turninn er frá
1364 og karnapskirkjan var vígð 1381.
Hún skemmdist 1945 en var endurbyggð.
Í vegg hennar er kistill með jarðvegi úr Duklaskarði, þar
sem Rússar og Tékkar hröktu Þjóðverja á brott 1944.
Við austurhlið kirkjunnar er minningartafla um hina 27
forsprakka mótmælenda, sem voru líflátnir 1621.
Stjörnuklukkan í turninum er frá upphafi 15. aldar.
Árið 1360 var krizhúsið keypt til viðbótar við ráðhúsið
og áletrunin „Praga Caput Regni” (Prag, höfuðborg ríkisins)
fyrir ofan renessansgluggann er frá 1520.
Þriðja húsinu, Mikeshúsinu, var bætt við 1458.
Það var endurbyggt í nýrenessansstíl 1878.
Í kjallar „Húss hanans” (U kohouta), sem var bætt við
samstæðuna árið1830, er varðveittur rómverskur salur.
Renessansloft og veggjamálverk á annarri hæð eru líka skoðunarverð. Seint á 19. öld var staðar numið með byggingarframkvæmdir
og tveimur dögum fyrir lok síðari heimsstyrjaldarinnar skemmdist ráðhúsið
verulega, þegar hörfandi herir Hitlers höfðu það að skotmarki.
Þá ónýttist skjalasafn borgarinnar og nýbyggðar austur- og
norðurálmurnar, sem voru í nýgotneskum stíl.
Borgarráðssalurinn á þriðju hæð er enn þá upprunalegur
(frá 1470) í gotneskum stíl. Í
stóra fundarsalnum hanga tvö málverk tékkneska sögumálarans Václav
Brozik, Jan Hus fyrir Konstanzráðinu og kjör Georgs af Podébrad til
konungs Bæheims. Í krossgöngunum
er listasafn Prag. Útsýnið
úr hinum 70 m háa turni ráðhússins er frábært.
Húsið,
sem tengist samstæðunni sunnanverðri er með myndum úr biblíunni og
þjóðsögum. Það var
endurbyggt í renessansstíl í kringum 1600.
Ljónsstyttan við hornið er frá 18. öld.
Í göngunum er gegnumgangur að Litla hring.
Stjörnuklukkan
sýnir hreyfingar stjörnuhiminsins allt árið með mánuðum, dögum
og klukkustundum, upprás og setur stjarna, lengsta og stytzta dag ársins,
jafndægur, stjörnufestinguna allt árið, lengd dags og nætur, fullt
tungl og ný og allt þar á milli og hina þrjá slátturtíma
klukkunnar. Þannig lýsti
málarinn, koparstungumeistarinn og listaverkasalinn Merian klukkuskífunni
um 1650 og fátt hefur breytzt síðast liðin 500 ár.
Upprunalega gerð klukkunnar má rekja til ársins 1410 en árið
1490 endursmíðaði Hanus, magister frá Karlsháskólanum hana.
Sagt var að borgarráðið hafi látið blinda Hanus eftir að
verkinu var lokið til að hann gæti ekki smíðað aðra slíka fyrir
aðrar borgir. Skömmu
fyrir dauða sinn fór hinn blindi upp í turninn og stöðvaði
klukkuverkið áður en postulaprósessían fór af stað. Klukkan fór ekki í gang aftur fyrr en Jan Táborský gerði
við verkið á árunum 1552-1572.
Klukkuverkin eru þrjú, postulaprósessían, klukkuskífan og
almanakið. Mesta athygli
vekur polstulaprósessían á hverjum heilum tíma.
Beinagrind dauðans þrífur annarri hendi snúru dauðaklukkunnar
og lyftir stundaglasinu með hinni.
Gluggarnir opnast og Kristur og postularnir 12 renna framhjá.
Þegar gluggarnir lokast aftur, galar hani í veggskoti og baðar
út vængjunum og klukkan slær á heila tímanum.
Þessu hermispili lýkur með
því að tyrkjastytta við klukkuna hristir höfuðið, stytta af ágjörnum
manni starir á pyngju hans og hégómlegur maður skoðar sig í
spegli. Josef Mánes málaði
almanakið og frummyndir þess hanga í stigagangi Borgarsafnsins.
ALTSTÄDTER RING (Starométské námésti)
AM GRABEN
(Na prikopé)
TRJÁGARÐURINN
(Stromovka)
BELVEDEREHÖLLIN
(Královský letohrádek)
BETLEHEMKAPELLAN
(Betlémská kaple)
GRASAGARÐURINN
(Botanicka zahrada)
BREVNOVKLAUSTRIÐ
(Bývalý benediktinský kláster)
CAROLINUM
(Karolinum)
Fyrsti
háskóli Mið-Evrópu (Karl IV; 1348).
CLEMENTINUM
(Klementinum)
Jesúítaklaustur
og nú Þjóðarbókhlaðan.
EMMAUSKLAUSTRIÐ
(Emauzy; Kláster na Slovanech)
ERKIBISKUPSHÖLLIN
ÞJÓÐFRÆÐISAFNIÐ (Ethnography)
ÞINGHÚSIÐ
FRANSISKANAGARÐURINN
(Frantiskánská zahrada)
SAFNAÐARHEIMILIÐ
(Gemeindehaus)
STÓRÁBÓTAHÖLLIN
(Palác malézského velkoprevora)
LISTAMANNAHÚSIÐ
(Dum umélcú)
**HRADSCHIN
(Hradcany). Hradschinkastali
hefur verið bústaður forseta lýðveldisins síðan 1918. Premyslidar stofnuðu þarna bæ í þremur hlutum á 9. öld
og byggðu múra úr leir utan um hann.
Þar var aðsetur furstanna og frá 973 einnig setur biskupa hins
nýstofnaða biskupsdæmis Prag. Þegar
Bretislav I var við völd lét hann gera 2 m þykka múra um bæinn árið
1042, turnar voru byggðir mót austri og vestri og síðar kom
borgarhlið að sunnanverðu. Eftir 1135 byggði Sobéslav I höll í rómönskum stíl.
Hinn 30 m hái „Svarti turn” var fangelsi.
Árið 1303 eyddi eldur flestum byggingunum og 1344 lét Karl IV
hefja byggingarframkvæmdir að nýju.
Eftir lok hússítastríðanna voru mörg hús endurnýjuð undir
stjórn Jagellona og konunganna Vladislav (frá 1471) og Lúðvíks II
(frá 1516). Þá komu
fyrstu áhrif renessansstílsins fram í tengslum við síðgotneska stílinn.
Ferdinand I, keisari (frá 1527) og Rudolf II (frá 1575) prýddu
kastalahæðina og nánasta umhverfi með skrautlegum renessanshúsum.
Árið 1614 lét Matthías keisari reisa fyrstu veraldlegu
barokbygginguna í Prag, hinn frístandandi turn að vestanverðu.
Að ósk Maríu Theresíu varð þessi turn að miðdepli
kastalatorgsins á 18. öld. Að
loknum mikilli endurbyggingu Hradschin varð kastalinn að einni heild,
sem mikilverðasti og sérstakasti hluti Prag.
Eftir byltinguna árið 1918 og frelsun landsins úr klóm Þjóðverja
árið 1945 varð kastalinn að sýningarmiðstöð.
Fólki er ráðlagt að ganga meðfram þessari margbrotnu
kastalabyggingu utanverðri áður en það einbeitir sér að skoðun
einstakra hluta hennar til að fá hugmynd um yfirgripið.
*Fyrsta kastalatorgið
er líka nefnt heiðurstorgið. Það
er yngst hinna þriggja torga kastalasvæðisins.
Það er aðgengilegast frá Hradschintorgi um grindarhlið, sem
er skreytt „hinum stríðandi risum” eftir Ignaz Platzers d.Ä.
(1786). Þetta torg var
lagt á árunum 1756-1774 að undirlagi Maríu Theresíu eftir uppdráttum
aðalhirðarkitektsins í Vín, Nikolaus Pacassi.
Umsjón með verkinu hafði Anselmo Lurago. Sigurstytturnar á gluggaumgerðum húsanna eru frumverk
Platzers. Síðustu
breytingar þessa torgs fóru fram á árunum 1920-1922 undir umsjón slóvenska
arkitektsins Josip Plecnik.
*Mattíasarhliðið.
Mattías keisari lét byggja það árið 1614 sem frístandandi
inngang að kastalanum (Giovanni Maria Philippi).
Árið 1760 var turninn tengdur nýbyggðri aðallhlið kastalans
(N. Pacassi). Frá hliðinu
liggur stigi (1765; Pacassi) upp í sýningarsali kastalans:
Hásætissalinn, málverkasalinn (verk Václav Broziks),
speglasalinn, tónlistar- og samkvæmissalinn.
Þarna er líka íbúð forseta lýðveldisins.
Fánastengurnar
fyrir framan Mattíasarhliðið eru úr furu, sem var höggvin í landamæraskógum
landsins að undirlagi arkitektsins J. Plecnik.
*Annað kastalatorgið.
Aðgangurinn
að þessu torgi er um Mattíasarhliðið.
Á því miðju stendur barokbrunnur, sem var byggður eftir
uppdráttum Francesco Torres árið 1686 og skreyttur myndum eftir
Hieronymus kohl. Skrautlegar
smíðajárnsgrindurnar eru frá 1702.
Reynt var að bæta úr svipleysi þessa torgs með ljónabrunni
V. Makovský og granítstyttum Jar. Frágner árið 1967.
Við norðurenda þessa torgs varð Plecniksalurinn til við
endurbyggingu gamalla húsa á árunum 1927-1931.
Hann og tröppusalurinn mynda innganginn að spænska salnum og
Rudolfsmálverkasalnum. Frá
torginu er gengið yfir Rykbrúna (hjartagryfjan), gegnum Maríumúrinn
fram hjá konungsgarðinum (aðeins opið á vorin) og fyrrum
dansleikjahúsinu að Belvederehöllinni.
*Þriðja kastalatorgið
var fyrrum hjarta kastalalífsins.
Þaðan lá aðalleiðin út úr gömla slavneska bænum.
Norðurmörk torgsins er dómkirkja heilags Vitusar.
Sunnan hennar eru grunnmúrar rómanskrar biskupskapellu frá
1920-1928. Á árabilinu 1750 - 1770 var reist forhlið á eldri
byggingarnar (N. Pacassi), renessanshöll Rudolfs II, snemmbarok
drottingarhöll og höll Maximilians II.
Neðan svalanna með ljósastyttunum eftir Ignaz Platzer er
inngangurinn að skrifstofu forsetans.
*Gullnatröð,
sem er líka kölluð Gullgerðartröðin (Alchemy), liggur á milli
borgarmúrsins (Vladislav Jagello) og gömlu borgargreifaskrifstofunnar.
Fyrrum náði tröðin alla leið að klaustri heilags Georgs.
Varnargangur tengdi Hvíta turninn við Daliborkaturninn.
Norðurforhliðin hefur varðveitzt að hluta.
Þar eru mörg falleg smáhýsi, sem opnuðust inn í boga
varnargangsins. Rudolf II
skipti þeim á milli hinna 24 kastalavarða og þar stunduðu þeir
handverk í frítímum sínum. Þjóðsagan
segir, að þarna hafi gullgerðamenn Rudolfs II búið. Síðar bjuggu þarna aðrir handverksmenn og fátæklingar.
Á árunum 1912-1914 vann Franz Kafka að kvæðum sínum í
Gullnutröð. Nú hýsir
Gullnatröð list-, bóka- og minjagripaverzlanir.
*Suðausturhlutinn.
Gamla
borgargreifaskrifstofan er nú Hús barna landsins. Gangi fólk fram hjá Daliborka- og Svartaturni er farið
yfir múrana (útsýni) og um gömlu kastalastigana út í sundið Pod
Bruskou. Sé haldið frá múrnum
kemur kastalagarður með góðu útsýni.
Tveir einsteinungar standa þar sem hinir keisaralegu staðarhaldarar
féllu niður í kastaladíkið í annarri byltingunni í Prag árið
1618 (upphaf 30 ára stríðsins).
Fyrir ofan nýju kastalastigana er Paradísargarðurinn með Mattíasarlaufskálanum.
*Kastalalistasafnið
varð til árið 1965, þegar hesthúsunum í norðurálmunni og jarðhæðinni
í vesturálmunni var breytt. Þar
hanga í sex sölum 70 málverk, sem prýddu áður Rudolfslistasafnið
og síðar listasafn Ferdinands II.
Meðal merkilegustu verkanna eru:
Mynd af Mattíasi keisara eftir
Hans von Aachen frá 1612 í fyrsta sal; Unga konan að snyrta
sig eftir Tizian; Hórdómskonan fyrir Jesúsi eftir Tintoretto, og Heilög
Katrín með englinum eftir Veronese.
Í fjórða sal eru m.a. Samkoma Ólympíuguðanna eftir Peter
Paul Rubens frá 1602). Að
auki eru mörg verk eftir bæheimska baroklistamenn (Jan Kupecký,
Hohann Peter Brandl) og styttur eftir Adriaen de Vries (Tilbeiðsla
konunganna) og Matthias Braun.
*Heilagskrosskapellan
er í suðurhorni kastalagarðsins. Síðan
1961 hefur hún verið dýrgripageymsla kirkju heilags Vitus.
Þar eru m.a. messuklæði, oblátubuðkur og helgir munir (keðjuhökull
heilags Wenzels, sverð heilags Stefáns o.fl.).
Þessi kapella var reist 1753 eftir teikningum Anselmo Lurago. Á tímum Biedermeirs var reynt að mýkja harða drætti
endurreisnarstílsins við endurbyggingu hennar (1852-1858).
Árið 1854 gerði E. Max styttu af heilögum Jóhannesi frá
Nepomuk, sem stendur inni í kapellunni, auk styttnanna af heilögum Pétri
og Páli í skotunum. Við
há- og hliðaraltörin standa styttur eftir Ignaz Platzer. Þar eru líka málverk eftir W. Kandler, J. Navratil og F.X.
Palko.
*Gamli prófastsbústaðurinn
stendur vestan kirkju heilags Vitus.
Þar var fyrrum rómanskur biskupsbústaður, sem var endurbyggður
í barokstíl á 17. öld. Johann
Georg Bendl gerði styttuna af heilögum Wenzel (1662).
Einsteinungurinn úr Mrákotingraníti sunnan prófastsbústaðarins
eftir J. Plecnik (1928) minnir á fórnarlömb fyrri
heimsstyrjaldarinnar. Riddarastyttan
með heilögum Georg er verk myndhöggvaranna Georg og Martin af
Klausenburg (1373). Tomas
Jaros lagfærði þessa snemmgotnesku styttu eftir kastalabrunann 1541. Núverandi fótstallur er frá 1928 (J. Plecnik).
**Kirkja heilags Vitus
er höfuðkirkja erkibiskupsdæmisins Prag.
Hún gnæfir á fornum grunni kringlóttrar kapellu, sem Wenzel
hertogi lét reisa 925 til dýrðar heilögum Vitus.
Einni öld síðar byggði Spythihnév II hertogi rómanska dómkirkju
með tveimur kórum. Þegar
Prag varð að erkibiskupssetri árið 1344, hóf Karl IV byggingu þessarar
gotnesku dómkirkju. Austurhlutann
teiknaði franski byggingarmeistarinn Matthias af Arras með eldri
gotneska stílinn í Frakklandi sem fyrirmynd (dómkirkjurnar í
Narbonne og Toulouse). Hann
teiknaði hinn 74 m langa og 39 m háa kór, sem var ekki fullbyggður,
þegar hans lézt árið 1352. Þá
tók við þýzki arkitektinn Peter Parler, sem innleiddi hin frjálsari
form þýzka gotneska stílsins. Að
honum gengnum höfðu synir hans, Wenzel og Johann, umsjón með
byggingunni (1399-1420). Á
þeim tíma reis allur kórinn og neðsta hæð aðalturnsins.
Eftir hússítastríðin lét Bonifaz Wohlmut setja renessansbrjóstvígi
og yfirbyggingu á hinn 109 m háa turn og árið 1770 kom núverandi
laukaþak eftir teikningum N. Pacassi. Eftir 1883 byggðu Josef Mocker og Kamil Hilber hina nýgotnesku
vesturhlið, skrautgafl, kirkjunnar, en byggingu þessa hluta lauk ekki
fyrr en árið 1929.
Kirkja
heilags Vitus er fegursta og stærsta kirkja Prag. Hún er 124 m löng, 60 m breið og kirkjuskipið er 33 m hátt.
Í suðurturninum ægir saman gotneskum, barok og renessansáhrifum,
sem er afar sjaldgæft að sjá á einum stað.
Auk hinna þriggja renessansklukkna í turninum er þar stærsta
klukka Bæheims, Sigismundklukkan, sem var steypt úr bronsi árið
1549.
Suðurinngangur:
Það er hagstæðast að byrja heimsókn í kirkjuna um þennan
inngang. Efri hluti þessa
inngangs, sem er líka kallaður „Gullna hliðið”, er prýddur
myndum af Karli IV og Elísabetu af Pommern auk margviðgerðri mósaíkmynd
frá 14. öld („Fyrsti dómstóllinn”).
Þar fyrir ofan er geysiflókinn steindur gluggi, samansettur úr
40.000 stykkjum eftir Max Svabinský (1934), sem sýnir hið sama og mósaíkmyndin.
Smáralistasafnið
(Trifolium): Bezt er að
ganga fram hjá kapellunum til hægri og vinstri inn í miðja kirkjuna
til að njóta áhrifa þessara stóru byggingar með 28 súlum og 21
kapellu. Smárasafnið er ofan á bogagöngunum og undir kórgluggunum.
Innst í því, einkum ofan við orgelsvalirnar, eru brjóstmyndir
byggingameistaranna, fjölskyldu Karls IV og annarra þekktra manna.
Orgelsvalirnar
eru tvær, beint andspænis suðurinngangnum (Bonifaz Wohlmut;
1557-1561). Eftir að lokið
var byggingu dómkirkjunnar voru þær færðar frá vesturgaflinum í
norðanvert þverskipið. Orgelið
er frá 1757 (6500 pípur).
Keisaralegsteinninn
úr hvítum marmara er í miðjum kórnum fyrir háaltarinu.
Það er girt renessansgrindum eftir J. Schmidthammer (1589).
Vinna við hann var hafin í Innsbruck árið 1564 sem minnisvarða
um Ferdinand I og konu hans Önnu Jagello, en Rudolf II lét breyta
honum í legstein 1589. Á
honum sjást Anna Jagello, Ferdinand I í miðju og Maximilian II.
Skreytingarnar umhverfis sýna bæheimska konunga með konum sínum,
sem eiga sinn hinzta samastað í grafhvelfingu kirkjunnar.
Grafhvelfingin.
Inngangurinn í hana er við hliðina á krosskapellunni.
Í göngum hennar eru forngripir frá rómverskum tíma til sýnis
og á veggnum hangir uppdráttur að grunnfleti rómönsku kirkjunnar
(925). Í þessari
hvelfingu hvíla: Efri röð:
Georg Von Podébrad (1420-1471; til vinstri), Karl IV (1316-1378;
í miðju), Ladislav Postumus (1440-1457; til hægri).
Í annarri röð eru kistur Wenzels IV (1361-1419), bróður
hans, Jóhanns af Görlitz (†1396) og sameiginleg steinkista hinna fjögurra
eiginkvenna Karls IV. Í
bakgrunni hvílir Maria Amalia, dóttir Maríu Theresíu. Í renessanskistunni hvílir Rudolf II (1552-1612) og í neðri
granítkistunni hvíla börn Karls IV.
Gamla
skrúðhúsið. Upp úr
grafhvelfingunni er haldið fram hjá kórskápunum.
Sé haldið til vinstri inn í kórinn, rekst maður á gamla skrúðhúsið,
þar sem dýrgripir kirkjunnar voru geymdir áður en þeir voru fluttir
út í Heilagskrosskapelluna.
Kapella
heilagrar Önnu er bak við gamla skrúðhúsið.
Beint á móti henni er trélágmynd, sem talið er að sé eftir
Caspar Bechterle frá Niedersonthofen.
Hún sýnir spellvirki, sem voru unnin á myndum í kirkjunni
1619 og í suðurhluta kórgangsins sést flótti vetrarkonungsins Friðriks
V af Pfalz eftir orrustuna við Hvítafjall.
Það er einnig gaman að kíkja á borgarmyndina eins og hún
leit út í kringum 1630.
Þarna er einnig bronsstytta hins krjúpandi kardínála Friðriks
frá Svartafjalli (†1885), verk eftir Josef Václav Myslbek frá 1904.
Erkibiskupakapellan er beint á móti bronsstyttunni.
Þar hvíla erkibiskupar Prag.
Kapella
Jóhannesar skírara er við hliðina á kapellu erkibiskupanna.
Þar liggja á báðar hendur legsteinar Bretislaws II (†1100)
og Borivojs II (†1124). Bronslamparnir
til vinstri við altarið eru sagðir vera hluti herfangs Vladislavs II
frá Friedrich Barbarossa. Rómanskir
stallar lampanna eru frá Rínarsvæði Þýzkalands.
Maríukapellan
Helgidómakapellan
Kapella
Hl. Johannes von Nepomuk
Vladislav-tónlistarsalurinn
(síðgotneskur)
Krosskapellan
Hl.
Andreaskapellan
Hl.
Wenzelskapellan
**Konungshöllin
(Královský palác) er í þriðja kastalagarðinum og gefur glögga
mynd af sögulegri þróun byggingarinnar.
Fram að lokum 16. aldar var hún bústaður konunga, en þegar
Habsborgarar komust til valda, tóku þeir sér bústað vestar í ríkinu.
Höllin var notuð sem stjórnsýslumiðstöð og að hluta sem
birgðageymsla.
Undir
núverandi Vladislavsal er enn þá hægt að sjá hluta rómönsku
hallarinnar á jarðhæð og í kjallara.
Predmysl Ottokar II, Karl IV og Wenzel IV byggðu nýju
hallarhlutana ofan á henni.Vladislav Jagello lét bæta við hæð, þegar
hluti hallarinnar var endurnýjaður og nýir hlutar hennar byggðir.
Þar er Vladislavsalurinn til mestrar prýði.
Inngangar hallarinnar eru við austanverðan kastalagarðinn.
Græna
stofan
Vladislavsalurinn
Þingsalurinn
Riddaratröppurnar
Hallargarðurinn
*Lúðvíkshöllin
*Dómkirkja
hl. Georgs
*Þjóðlistasafnið
við hliðina á dómkirkju hl. Georgs í elzta klaustri Bæheims
(benediktínar).
*Hradschintorg
Erkibiskupshöllin
var endurbyggð úr renessansstíl í barokstíl 1669. Núverandi rokokostíll er frá 1763-1764.
Martinitzhöll
Svartafjallshöll
með hersögusafninu.
**GYÐINGASAFNIÐ í JOSEFSHVERFI Prag
1, Staré Mésto. Jáchymova. Neðanjarðarstöð: Staroméstská. Strætó:
133, 144, 156, 197. Sporvagn:
17.
**KARLSBRÚIN
(Kalúv most)Prag
1, Staré Mésto. Karlúv most. Lestarst.
Staroméstská. Malostranská.
Strætó: 133, 144,
156, 197. Sporvagnar:
12, 17, 22.
*KARLSTORG
Prag
1, Nové Mesto. Karlovo námésti.
Strætó: 120, 128, 137, 176, 199.
Sporvagnar: 4, 14,
15, 16, 18, 19, 22, 24, 29. Torgið
er 530 m langt og 150 m breitt og þar með stærsta torg Prag.
Þarna var kvikfjármarkaður til 1848 en núna líkist torgið
einna helzt skemmtigarði með styttum af ýmsum tékkneskum vísindamönnum
og miklum gróðri. Apótekið
við sunnanvert torgið er almennt nefnt Fausthúsið og austan við það
er kirkja hl. Ignatíusar. Norðaustan
torgsins er turn ráðhúss nýjabæjar. Við Resslova ulice, vestan torgsins, eru fleiri skoðunarverðar
kirkjur.
Fausthúsið
Kirkja hl. Ignatíusar
Nýjabæjarráðhúsið.
*KARLSTEINKASTALI er
28 km suðvestan borgarinnar. Útileiksýningar
maí - ágúst/september á laugard. og sunnud. kl. 19-23. Bygging
kastalans hófst 1348-1357. Breytt
og endurbyggður á 15. og 16. öld og líka á árunum 1888-1904.
*LORETO
(Lorerohelgidómurinn og kapúsínaklaustrið). Prag
1, Hradschin. Sporvagnar:
22, 23. Reist
á árunum 1669-1697. Helgidómurinn
er þekktasti pílagrímsstaður Bæheims.
Byggðir voru u.þ.b. 50 pílagrímsstaðir í Bæheimi á tímum
gagnsiðbótarinnar með miðítalska Loretohelgidóminn sem fyrirmynd.
Forhlið Loreto er frá 1721.
Fyrsta kapusínaklaustrið var reist 1600-1602.
*ÞJÓÐMINJASAFNIÐ Prag
1, Nové Mésto. Lestarst.:
Muzeum. Sporvagn: 11.
Stofnað
1818. Elzta safn Tékklands.
*ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ Prag
1, Nové Mésto. Strætó:
197. Sporvagnar:
5, 9, 17, 22.
Frá
1868-1881.
*PÚÐURTURNINN Prag
1, Staré Mésto. Lestarst.:
Mústek. Sporv.: 3, 5, 9,
10, 26, 29. Opinn: ld, sd,
föd kl. 10-18 maí til sept. og 10-17 oktober til apríl.
Bygging
hófst 1475 á stað þar sem var hlið í gömlu borgarmúrunum.
*TÆKNISAFNIÐ Prag
7, Holesovice. Strætó:
119, 125. Opið:
þd - sd kl. 10-17.
*TEYNKIRKJAN Prag
1, Staré Mésto. Inngangur
frá Celetná ulice 5. Lestarst.:
Staroméstská, Mústek. Sporv.:
5, 9, 29.
Þessi
gotneska kirkja er kennimerki gamla borgarhlutans í Prag.
Var í byggingu frá 1365 á stað, þar sem stóð áður rómönsk
kirkja. Kórnum var lokið
1380, forhliðinni 1460.
*WENZELTORG Prag
1, Nové Mésto. Lestarst.:
Muzeum. Sporv.: 11.
Wenzelminnismerkið
(Josef Václav Myslbek; 1912-1913) stendur fyrir framan Þjóðminjasafnið
við suðausturenda torgsins.
Wenzel
varð hertogi Bæheims 921. Bróðir
hans, Boleslav I, myrti hann annaðhvort 829 eða 935.
Ýmsar sögur um kraftaverk honum tengd ollu því, að hann var
gerður að verndardýrlingi Bæheims (hátíð 28. sept.).
Þótt rekja megi morð hans til valdabaráttu saxa og bæjara í
Bæheimi, var og er Wenzel dýrkaður sem píslarvottur.
Umhverfis styttuna eru fjórir aðrir verndardýrlingar.
Hægra megin við framanverða styttuna er hl. Ludmilla, amma
Wenzels. Heiðnir andstæðingar
hennar myrtu hana og hún varð fyrsti verndardýrlingur Bæheims.
Vinstra megin er hl Prokop og aftantil hl. Agnes og hl. Adalbert
af Prag. Aðrar styttur af
Wenzel eru á Krossherratorgi og Vysehrad.
Wenzeltorg
er 680 m langt og 60 m breitt og líkist fremur breiðgötu en torgi.
Það er miðja hinna nýju Prag, umlukt kvikmyndahúsum, háhýsum,
þekktum hótelum, veitingastöðum og kaffistöðum.
Karl IV lét gera torgið við stofnun nýja borgarhlutans og árið
1848 fékk það núverandi nafn sitt.
Mynd: Sankti Vituskirkjan. |
