Lugano, ķ kantónunni Tessin er ķ 272 m hęš yfir sjó.  Ķbśafjöldi bęjarins er u.ž.b. 29.000 en alls ķ nįnasta umhverfi 43.000.  Lugano er nefnd perlan viš Luganovatn.  Bęrinn er į milli San Salvatore og Monte Bré į stöllum ķ fjallahlķšum viš fagra vķk og er stęrsta og mikilvęgasta borgin ķ Tessin.  Lugano er vinsęll feršamannastašur, einkum žegar hlżjast er.  Bęrinn stendur viš ašalleišir um Gotthardskaršiš.  Gróšur og vešurlag er meš sušręnum blę.

Finna mį spor etrśska og galla mešfram vatninu auk rśsta Rómverja, Langbarša og Franka.  Į mišöldum heyrši Lugano til biskupanna ķ Como og blandašist žvķ ķ erjur milli Mķlanó og Como.  Į tķmabilinu milli 1512 og 1798 var Tessin hluti af eišsambandinu įn žess aš vera kantóna.  Opnun Gotthardjįrnbrautarinnar įriš 1882 jók straum feršamanna verulega.

Mestur hluti Luganovatns tilheyrir Tessin.  Vatnsflöturinn er ķ 270 m hęš og vatniš er 48,7 km² og 288 m djśpt (nęr nišur fyrir sjįvarmįl).  Afrennsli žess er um Tresa til Lago Maggiore.

Helztu bęir viš vatniš eru *Lugano, Melide, Campione, *Morcote, Melano, Capolago og Brusino-Arsizio.