|
Úkraína
er sjálfstætt lýðveldi eins og segir í yfirlýsingunni í ágúst 1991.
Þegnar landsins staðfestu hana í þjóðaratkvæðagreiðslu í desember sama
ár. Ný stjórnarskrá var ekki samin og hin gamla frá 1978 er enn þá í
gildi. Stjórnkerfið er að mörgu leyti enn byggt á gamla Sovétmunstrinu.
Mjög hæg þróun frá kommúnismanum er samstiga hægri efnahagsþróun.
Forsetinn er æðsti maður landsins. Hann er kosinn í almennum kosningum.
Forsætisráðherra skipar ráðherra í ríkisstjórn. Hann veitti
framkvæmdavaldinu forstöðu en Úkraínumenn hölluðu sér síðan að kerfi
forsetalýðveldanna BNA, Frakklands og Rússlands, þar sem forsetar
landsins hafa miklu meiri völd.
Þingið,
Æðstaráðið, með 450 þingmönnum byggist á fyrrum „Supreme Soviet”. Þingmenn
eru kosnir í almennum kosningum til fjögurra ára í senn. Æðstaráðið
deildi við forsetann um valdadreifinguna. Unnið var að breytingum
stjórnarskrárinnar og gert ráð fyrir, að þingið starfaði í tveimur
deildum.
Hæstiréttur er æðsta dómstig Úkraínu. Þar starfa fimm dómarar, sem
þingið velur til fimm ára í senn. Héraðsdómar eru skipaðir dómurum, sem
eru kosnir í almennum kosningum.
Fyrrum
kommúnistar og bandamenn þeirra standa framarlega flokkakerfi landsins
og náðu völdum eftir fyrstu frjálsu kosningarnar í landinu árið 1994.
Helztu stjórnmálaflokkarnir voru þá Kommúnistaflokkurinn,
Bændaflokkurinn, Sósíalistaflokkurinn, Umbótaflokkur alþýðu og Rukh.
Auk þessara stóru flokka bauð fjöldi smærri flokka fram og fengu kosna
fulltrúa á þing.
Úkraínumenn eru herskyldir í 18 mánuði. Snemma á tíunda áratugnum voru
217.000 manns í landhernum. Sjóherinn taldi 40.000 og flugherinn
171.000. Sameiginleg stjórn hertækja og herstöðva fyrrum Sovétríkjanna
með Rússum hefur valdið deilum síðan landið fékk sjálfstæði.
Árið 2004 fóru fram sögulegar forsetakosningar í landinu.
Kosningasvik leiddu til endurtekinna kosninga í desember. Þeim
lauk með sigri frambjóðandans, sem varð undir í hinum fyrri. Talið
er víst að einnig hafi verið eitrað fyrir honum í fyrri
kosninabaráttunni, þannig að hann afmyndaðist í andliti (díoxín). |
