Kharkiv,
höfuðborg samnefnds héraðs í Austur-Úkraínu, er við ármót Kharkiv-,
Lopan- og Udy ánna. Hún er miðstöð iðnaðar og flutninga í grennd við
auðugar kolanámur í Donetslægðinni og tengist járnnámunum í Kryvyy Rih
með járnbrautum. Framleiðsla borgarinnar byggist á vélbúnaði, raftækjum,
járnbrautatækjum, efnavöru, vélaverkfærum og matvælum. Kharkiv er
nútímaborg með breiðgötum og stórhýsum. Meðal sögustaða hennar eru
Pokrovskydómkirkjan (19. öld) og klukkuturninn (1812; til minningar um
ósigur Napóleons). Í borginni er hálskóli, rannsóknarstofur og nokkur
leikhús og söfn.
Kharkiv
var stofnuð árið 1656 sem virki til að vernda Moskvu gegn árásum tatara.
Borgin óx sem verzlunarstaður og menningarmiðstöð og árið 1765 varð hún
stjórnsýslumiðstöð Úkraínu. Þegar nýting hinna miklu auðæfa í jörðu
hófst seint á 19. öld, varð hún að miðstöð járnbrauta og iðnaðar. Í
fyrri heimsstyrjöldinni var mikið barizt í borginni, fyrst við Þjóðverja
og síðan áttust þar við andstæðar fylkingar í Októberbyltingunni 1917.
Kharkiv var höfuðborg Sovétlýðveldisins Úkraínu á árunum 1920-34, þegar
Kænugarður (Kiev) tók við hlutverkinu. Í síðari heimsstyrjöldinni
hernámu Þjóðverjar borgina og ollu þar miklum skemmdum. Áætlaður
íbúafjöldi árið 1990 var rúmlega 1,6 miljónir. |