Árið
1989 var íbúafjöldi landsins tæplega 16,5 miljónir (6 manns á hvern km2)
og samsetning hans er talsvert sérstakur í samanburði við önnur fyrrum
lýðveldi Sovétríkjanna. Kazakar er eini opinberi þjóðernishópurinn, sem
er í minnihluta í eigin landi. Þeir eru engu að síður hinn stærsti
(43,2%). Lífslíkur frá fæðingu árið 1990 var 69 ár.
Fram á
tíunda áratug 20. aldar voru Rússar fleiri en Kazakar í landinu. Á 19.
öld streymdu rússneskir og slavneskir landnemar til Kazakhstan. Kazökum
fækkaði einnig í árásum Stalíns og samyrkjubúavæðingunni. Hærri
fæðingatíðni meðal Kazaka varð lokst til þess, að þeim fjölgaði meira en
Rússum. Í landinu býr margt fólk af þýzkum uppruna (4,1%) og
Úkraínumönnum (5,2%).
Sumir
Kazakar aðhyllast islam. Opinber tunga er kazaska, sem er tyrkneskt mál,
þótt rússneska sé útbreiddasta tungumálið. Aðeins 40% landsmanna tala
kazösku en 75% rússnesku. Næstum 60% landsmanna búa í þéttbýli, sem er
meira en í öðrum lýðveldum Mið-Asíu. Höfuðborgin er Almaty og aðrar
stórar borgir eru Qaraghandy, Shymkent, Pavlodar og Öskemen. Slavneskir
íbúar landsins búa flestir í norðurhlutunum og borgum, einkum í Almaty,
þar sem þeir eru í meirihluta.
Samanburður milli fyrrum Sovétlýðvelda sýnir, að heilbrigði landsmanna
sé ekki lakara en annars staðar, þrátt fyrir að fjölmargir íbúanna hafi
orðið fyrir óæskilega mikilli geislun frá tilraunum með kjarnorkuvopn,
aðallega í grennd við Semey (a.m.k. 300 tilraunir neðanjarðar og nokkrar
á yfirborði) og í vesturhlutanum í grennd við Kaspíahaf, þar sem gerðar
voru a.m.k. 40 tilraunir. Eftir að landið varð sjálfstætt lýðveldi hafa
slíkar tilraunir ekki verið gerðar í landinu. Enginn veit með vissu,
hvaða langtímaáhrif þetta kann að hafa á þjóðina. |