Ríkisstjórnin.
Ríkisstjórn landsins byggir á lögum islam (Shari’ah), sem
eru bođskapur og venjur spámannsins og fyrstu fylgjenda hans.
Lög múslima skýra borgaraleg og trúarleg réttindi, skyldur,
kvađir og virđingu fyrir yfirvöldum og undirsátum.
Lögin eru opinberuđ en ekki samin og túlkun ţeirra er á
valdi hinna lćrđu, trúuđu manna (ulama).
Í
persónu konungsins felst löggjafar-, framkvćmda- og dómsvaldiđ.
Sem forsćtisráđherra er hann í fararbroddi ráđuneytis sins.
Ţetta ráđuneyti er löggjafarvaldiđ, ţótt ţađ ráđi
einnig stefnunni í innan- og utanríkismálum, varnar-, fjár-,
heilbrigđis- og menntamálum, sem ţađ felur ýmsum öđrum stofnunum
sínum. Konungurinn velur sér
ráđherra eđa víkur ţeim úr starfi ađ eigin vild. Mikilvćgar ákvarđanir eru ađallega í höndum konungsfjöldkyldunnar,
sem er fjöldi afkomenda stofnanda konungsríkisins, Ibn Sa’ud.
Margir međlimir hennar eru í ábyrgđarmiklum stöđum.
Konungsdćmiđ
gengur ekki í erfđir. Konungsfjölskyldan
og ráđherrarnir tilnefna krónprinsinn međ ađstođ trúarleiđtoganna.
Hann ţjónar sem varaforsćtisráđherra.
Sömu ađferđ er beitt viđ tilnefningu annars varaforsćtisráđherra,
sem gengur ţarnćstur ađ erfđum krúnunnar.
Konungsdćmiđ
skiptist í stjórnsýslusvćđi, sem skiptast í héruđ međ skipuđum
landstjórum. Ţeir bera
m.a. ábyrgđ á fjár-, heilbrigđis- og menntamálum og landbúnađar-
og borgarmálum í héruđum sínum.
Meginreglan um ráđgjafarhlutverk gildir um öll sviđ ríkisstjórnarinnar,
hvort sem ţađ snertir ţorp eđa ćttflokka.
Dómsvaldiđ.
Shari’ah-lögin eru grundvöllur réttlćtisins.
Dómar eru yfirleitt byggđir á islömskum hefđum Hanbali.
Lögin eru í flestum tilfellum íhaldssöm og refsingar harđar.
Dómsmálaráđuneytiđ var stofnađ áriđ 1970.
Náiđ samstarf er milli ţess og hćstaréttarráđsins, ţar
sem fremstu leiđtogar trúarinnar sitja.
Rúmlega 300 Shari’ah-réttir starfa um land allt.
Hrađfara breytingar ţjóđfélagsins frá miđri 20. öldinni
hafa valdiđ ađstćđum, sem hefđbundin lög ná ekki yfir (umferđarslys
o.fl.) og eru leystar međ konunglegum tilskipunum.
Ţessar tilskipanir hafa orđiđ ađ lagabálki, sem er í stöđugum
vexti.
Áfrýjunarleiđirnar liggja til konungs, sem vegur og metur
hvert mál fyrir sig og getur náđađ sakamenn eđa breytt dómum.
Hermál.
Herskylda ríkir ekki í landinu og herinn er skipađur sjálfbođaliđum.
Landherinn er um 60% heraflans.
Nútímavćđing hans gekk hratt fyrir sig eftir sexdagastríđiđ
viđ Ísrael.
Liđsforingjar í hernum fá ţjálfun í herskóla ‘Abd
al-Aziz konungs skammt norđan Riyadh.
Flugherinn var búinn brezkum flugvélum og vopnum fram á áttunda
áratuginn, ţegar viđskiptunum var beint til BNA.
Stórar herstöđvar eru viđ Riyadh, Dhahran, Hafar Al-Batin viđ
landamćrin ađ Írak og Kúveit, Tabuk í norđvesturhlutanum, nćrri
landamćrum Jórdaníu og Khamis Mushayt viđ landamćri Jemen.
Land-, flug- og sjóher landsins eru undir stjórn varnarmálaráđherrans,
sem er einnig annar varaforsćtisráđherra landsins.
Ţjóđvarđliđiđ er öryggislögregla landsins, sem er líka
ćtlađ ađ styrkja her landsins viđ varnir ţess, sé ţess ţörf.
Međal mikilvćgustu hlutverka ţess er ađ gćta olíusvćđa
landsins.
Stjórn ţess er ađskilin frá hernum og foringi ţess er ábyrgur
gagnvart krónprinsinum.
Herinn rćđur erlenda hernađarráđgjafa til ţjálfunar.
Menntamál.
Menntun er frí á öllum stigum og međal ađaláherzluatriđa ríkisstjórnarinnar.
Skólakerfiđ byggist á barnaskóla (1-6 bekkur), miđskóla
(7-9 bekkur) og framhaldsskóla (10-12 bekkur).
Tćkifćri
til ćđri menntunar hafa aukizt međ undraverđum hrađa.
Međal ćđri menntastofnana eru Háskóli Sa’ud konungs
(fyrrum Riyadh-háskóli stofnađur 1957), Islamski háskólinn (1961)
í Medína og Háskóli ‘Abd al-Aziz konungs (1967) í Jiddah, Tćkniháskólinn,
Lagaháskólinn, Herskóli ‘Abd al-‘Aziz konungs og Skóli fyrir
arabíska tungu (allir í Riyadh).
Í Dhahran er háskóli fyrir nám í olíu- og jarđefnafrćđum
(Mekka). Hadith-söguskólinn
(Mekka). Listaskólinn og
kennaraskólinn í Medína. Iđnskólar eru í Riyadh, Jiddah, Medína og Ad-Dammam.
Í nokkrum borgum eru trúarskólar og lćknaskóli í Jiddah.
Margir erlendir kennarar starfa í skólum landsins, einkum á
sviđi tćkni og lćknavísinda. Mikill
fjöldi stúdenta er viđ nám í erlendum háskólum.
Heilbrigđismál.
Allt frá áttunda áratugnum hafa orđiđ miklar framfarir í
heilbrigđismálum landsins.
Fjölda sjúkrarúma, lćkna og annarra heilbrigđisstétta hefur
aukizt gífurlega.
Á níunda áratugnum var miklu fé veitt til byggingar nýrra sjúkrahúsa
og heilsugćzlustöđva og ráđningar starfsfólks.
Heilsugćzlustöđvar á hjólum ţjóna byggđum međ fćrri en
10.000 íbúa og hinum fáu, sem lifa enn ţá hirđingjalífi.
Ríkisstjórnin hefur lagt áherzlu á menntun og ţjálfun
innlends starfsliđs til ađ taka viđ af erlendu vinnuafli í heilbrigđiskerfinu.
Mikil áherzla er lögđ á ađ vinna á augnsjúkdómnum trakómu
og sjúkdómunum malaríu, ormaveiki (bilharzia) og kóleru. |