Baikalvatn er ķ Sušur-Sķberķu. Mesta dżpi žess er 1637 m, sem gerir žaš aš dżpsta
vatni heims. Vatnsbirgšir
žess eru taldar vera nįlęgt fimmtungi alls ferskvatns į yfirborši
jaršar. Vatniš fyllir grķšarmikinn
sigdal og var dżpra įšur en setlög fóru aš safnast į botn žess. Flatarmįl žess er 31.470 km² og strandlengja žess er 1960
km. Žaš er žvķ žrišja
stęrsta vatn Asķu, ašeins Kaspķahaf og Aralvatn eru stęrri en stęrsta
ferska stöšuvatniš. Sķšustu
tvo įratugi 20. aldar nżttu ķbśar svęšanna umhverfis žaš u.ž.b.
fjóršung vatnsbirgšanna.
Vatniš er bogalagaš og er allt aš 621 km langt og 14-80 km breitt
Til
vatnsins falla įrnar Selenga, Barguzin og Verkhnaya Angara og rśmlega
300 fjallalękir. Nešri-Angara-įin
fellur śr vatninu til Yeiisey-įrinnar.
Irkutsk, stęrsti bęrinn viš vatniš, er viš śtfalliš.
Hlķšabrattir Baikal-, Barguzin- og fleiri fjallahryggir
umkringja vatniš nema viš Selengaósana ķ sušaustri.
Stęrsta eyja vatnsins er Olkhon.
Nizhneangarsk og Listvyanka eru hafnir viš vatniš.
Baikalvatn
er žekkt fyrir kristaltęrt vatn og fjölbreytt dżra- og jurtalķf.
Flestar tegundirnar eru bundnar žessu svęši, ž.m.t. hinir
einstöku ferskvatnsselir, sem komu lķklega syndandi upp eftir įnum į
ķsöld. Žeir einangrušust
žarna ķ 1700 km fjarlęgš frį sjó.
Talsvert veišist af styrju, laxi og sel auk annarra fisktegunda. Nįttśrulegar olķulindir og hverir finnast ķ nįgrenni
vatnsins. Sķberķskur ęttbįlkur,
buryat, bżr viš sušurenda vatnsins.
Rśssar
fundu Baikalvatn įriš 1643 og žar žróašist mikilvęg mišstöš į
verzlunarleišinni milli Kķna og Rśsslands.
Į įrunum 1950-70 losaši pappķrs- og trjįkvošuverksmišja viš
sunnanvert vatniš mikinn śrgang ķ vatniš og olli gķfurlegu tjóni
į einstęšri nįttśru žess og umhverfisins.
Į įttunda įratugnum var reynt aš snśa žessari žróun viš
meš vatnshreinsun. Veišibann
var ķ gildi į įrunum 1969-77 og margar tegundir fiska nįšu sér
aftur į strik. |