Sakhalin,
fyrrum Saqhalien, er eyja ķ Okhotsk-hafi austast ķ landinu.
Milli hennar og meginlandsins er Tatar-sundiš og milli hennar og
japönsku eyjarinnar Hokkaido ķ sušri er La Pérouse-sund.
Fjallgaršar liggja um eyjuna frį noršri til sušurs og ašalįrnar
eru Poranay og Tym. Eyjan
er 965 km löng frį noršri til sušurs og 24-160 km breiš.
Heildarflatarmįliš er 76.400 km².
Atvinnulķfiš byggist į fiskveišum og vinnslu, nįmugreftri og
timbri. Olķa og kol
finnast ķ jöršu.
Įriš 1855 komu Japanar og Rśssar upp sameiginlegri
stjórn į eyjunni. Samkvęmt
samningi žeirra (St Pétursborg 1875) afsölušu Japanar kröfunni til
eyjarinnar og fengu Kśrileyjar ķ stašinn.
Ķ lok strķšsins milli žjóšanna įriš 1905 var henni skipti
milli žeirra. Hlutinn
sunnan 50°N féll til Japana. Eftir
sķšari heimsstyrjöldina fengu Sovétrķkin full yfirrįš yfir
eyjunni. Eftir hrun žeirra
1991 hafa Rśssar rįšiš žar rķkjum.
Hinn 28. maķ 1995 reiš 7,5 stiga jaršskjįlfi yfir eyjuna. Mišja
skjįlftans var 135 km noršan hennar en engu aš sķšur hrundi bęrinn
Nevtegorsk, žar sem 3200 manns bjuggu.
Ašeins 875 lifšu hann af.
Įętlašur
ķbśafjöldi var 660.000 įriš 1983. |