Óman Stjórnsýsla,
Flag of Oman


ÓMAN
STJÓRNSÝSLA

.

.

Utanríkisrnt.

Ferðir Jóhönnu Kristjónsd. um islamska heiminn.

Soldáninn er æðsti maður landsins.  Honum til trausts og halds er ríkisstjórn, sem hann skipar sjálfur og þing 59 fulltrúa landshlutanna.  Stjórnarskrá er ekki til í landinu fremur en löggjafarþing og stjórnmálaflokkar.  Dómskerfið byggist á islam (Shari’ah-lög).  Dómstólar, þ.m.t. áfrýjunarréttur, eru í Masqat. 

Útgjöld til varnarmála jukust í kjölfar Flóabardaga og náði 32,5% af þjóðarútgjöldum 1995.  Herinn byggist á landher (25.000), sjóher (4200) og flugher (4100).  Í hernum starfa í kringum 3700 manns, sem eru ekki ríkisborgarar.


TÖLFRÆÐI
Opinbert nafn landsins er Saltanat ‘Uman (Soldánsdæmið Óman).  Þar ríkir einræði og æðsti maður ríkisins er soldáninn.  Höfuðborg landsins er Masqat.  Opinber tunga er arabíska og trúarbrögð islam.  Gjaldmiðill landsins er ómanskur ríal = 1000 baizas.

Íbúafjöldi 1998:  2.364.000 (7,6 manns á km²; 71,7% í þéttbýli; 58,37% karlar).  Aldursskipting 1993;  15 ára og yngri, 41%; 15-29 ára, 25,5%; 30-44 ára, 21,9%; 45-59 ára, 7,8%; 60-74 ára, 2,9%; 75 ára og eldri, 0,9%.   Áætlaður íbúafjöldi 2010:  3,5 miljónir.  Tvöföldunartími:  20 ár.

Þjóðerni 1993:  Ómanskir arabar 73,5%; Indverjar 13,3%; Bangladeshar 4,3%; Pakistanar (aðallega balochi) 3,1%; Egyptar 1,6%; aðrir 4,2%.

Trúarbrögð 1993:  Múslimar 87,7% (ibadiyah 75%; aðalminnihlutar sunni og shitar); hindúar 7,4%; kristnir 3,9%; búddistar 0,5%; aðrir 0,5%.

Helztu borgir 1990:  Masqat, Nizwa, Sama ‘il, Salalah.

Fæðingartíðni miðuð við hverja 1000 íbúa 1990-95:  43,7 (heimsmeðaltal 25).

Dánartíðni miðuð við hverja 1000 íbúa 1990-95:  4,8 (heimsmeðaltal 9,3).

Náttúruleg fjölgun miðuð við hverja 1000 íbúa 1990-95:  38,9 (heimsmeðaltal 15,7).

Frjósemi miðuð við hverja kynþroska konu 1996:  6,9.

Lífslíkur við fæðingu 1990-95:  Karlar 67,7 ár, konur 71,8 ár.

Helztu dánarorsakir miðaðar við hverja 100.000 íbúa eru ekki tölfræðilega kannaðar en á sjúkrahúsum landsins deyja flestir úr blóðrásarsjúkdómum (25,7%), á fæðingardeildum (11,4%), krabba (7,6%), öndunarsjúkdómum (7,1%) og smitsjúkdómum og sýkingum (7,1%).

Efnahagsmál
Vinnuafl 1993:  704.798 (34,9% þjóðarinnar).  Þáttaka:  15 ára og eldri 60,9%; konur 9,7%; atvinnuleysi 1994: 20%.

Landnýting 1994:  Engi og beitilönd 4,7%; ræktað land 0,3%; annað, aðallega eyðimerkur og þéttbýli 95%.

Innflutningur 1996:  Vélar og farartæki 41,5%, neyzluvörur 17,3%, matvæli og lifandi búfénaður 12,9%, ýmiss iðnvarningur 9%, drykkjarvörur og tóbak 4,2%.  Aðalviðskiptalönd:  S.a. furstadæmin 23,7%, Japan 17,2%, Bretland 8,8%, BNA 7,5%, Þýzkaland 5,2%, Indland 4%.

Útflutningur 1996:  Olía 80,2%, iðnvarningur 2,7%, matvæli og búfénaður 1,9%, eldsneyti og smurolíur 0,5%; endurútflutningur 13,7%.  Aðalviðskiptalönd: S.a. furstadæmin 41,6%, Íran 9,3%, Hongkong 7,8%, BNA 5,1%, Sádi-Arabía 4,5%, Tanzanía 4,4%.

Samgöngur.  Járnbrautir engar.  Vegakerfið 1995: 19.160 km (20% m/slitlagi).  Farartæki:  Fólksbílar (1995) 202.750, rútur og vörubílar (1993) 108.600.  Kaupskipafloti 1992:  Skip stærri en 100 brúttólestir 26.  Flugsamgöngur 1996:  Farþegakm 2.758.750.000.  Flugvellir með skipulögðu áætlunarflugi 6.

Menntunarþátttaka 1993:  Eldri en 15 ára:  Án menntunar 41,2% (ólæsir), án menntunar (læsir) 14,9%, barna- og gagnfræðamenntun 40%, tæknimenntaðir 2%, önnur æðri menntun 1,6%.  Læsi 1993:  15 ára og eldri 58,8% (karlar 71,1%, konur 46,2%.

Heilbrigðismál 1995:  Einn læknir á hverja 852 íbúa, eitt sjúkrarúm á hverja 478 íbúa.  Barnadauði 1996:  28,2‰.

Hermál 1996:  Fjöldi hermanna 43.500 (landher 72,4%, sjóher 9,7%, flugher 9,4%).  Erlendir hermenn 3700.  Útgjöld til hermála (% af vergri þjóðarframl.) 16,7% (heimsmeðaltal 2,8%; US$ 822.- á mann).

 TIL BAKA        Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir         HEIM