Óman sagan,
Flag of Oman


ÓMAN
SAGAN

.

.

Utanríkisrnt.

Ferðir Jóhönnu Kristjónsd. um islamska heiminn.

Í fornöld var Dhofar-svæðið frægt fyrir reykelsi, sem var selt um allan gamla heiminn.  Snemma á þriðju öld e.Kr. stofnaði arabahöfðingi frá Hira í Mesópótamíu konungsríki í Óman.  Það entist til valdatöku fyrstu kalífanna.  Ómanar tóku upp islam á sjöundu öld og kusu fyrsta imaminn 751.  Á 10. öld náðu Qamatíanar landinu á sitt vald og síðar seljúkar.

Portúgalar voru fyrstir Evrópumanna til landsins 1507.  Þeir lögðu Masqat undir sig en Bretar, Hollendingar og Íranar voru keppinautar þeirra.  Þeir urðu að yfirgefa Masqat 1650 og árið 1741 gerði fyrsti konungur núverandi konungsættar, Ahmed bin Said, Írana úrlæga.  Árið 1861 tók konungurinn sér titilinn soldán.  Sérstöku sambandi við Bretland var komið á fót á síðari hluta 19. aldar.

Árið 1913 olli samkeppni milli imamsins og soldánsins uppreisn ættflokka inni í landi, sem studdu imaminn.  Friður komst á aftur 1920 og hélzt til 1954, þegar næst imam hóf nýja uppreisn, sem Eygptar og Sádiarabar studdu.  Her soldánsins tókst að bæla uppreisnina niður 1959 með hjálp Breta.

Soldáninn Said bin Taimur, sem tók við völdum 1932, valt úr sessi fyrir syni sínum, Qzbus bin Said, í hallarbyltingu 1970.  Nýi soldáninn losaði um stjórnartaumana og varði meira fjármagni til þróunar.  Hann breytti nafni landsins úr Musqat og Óman í Óman til að leggja áherzlu á samheldni landsmanna, þótt hann þyrfti lengi að berjast við marxíska skæruliða í Dhofar, sem Alþýðulýðveldið Jemen studdi.

Árið 1980 undirritaði soldáninn varnarsamning við BNA gegn aðstöðu fyrir bandaríska herinn í landinu.  Soldáninn komst að þessari niðurstöðu eftir írönsku byltinguna og innrás Sovétríkjanna í Afghanistan.  Varnarsamningar við arabísku nágrannaríkin voru gerðir 1982.  Óman var meðal hinna 28 ríkja, sem Sameinuðu þjóðirnar studdu í baráttunni við Írak í Flóastríðinu 1991.  Samband Ómans við Ísrael batnaði talsvert um miðjan tíunda áratuginn, þegar Peres var forsætisráðherra.  Árið 1994 lauk viðskiptabanni Óman á Ísrael og leiðir til friðarviðræðna í Miðausturlöndum opnuðust.

 TIL BAKA        Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir         HEIM