Margar
vísbendingar eru til um búsetu manna á Norđurlöndum á forsögulegum
tímum.
Beinafundir í Danmörku benda til mannvistar á síđasta hlýskeiđi
íslandarinnar.
Frá steinöld eru til minjar um búsetu í viđ vestanvert
Eystrasalt í Svíţjóđ
og Danmörku.
Ţar voru víđast
fiski- og veiđimenn.
Í Noregi bjó slíkt fók međ ströndum fram alla norđur ađ núverandi
Ţrándheimi.
Minjar frá yngri steinöld, s.s. drykkjarílát úr leir, hafa
fundizt víđa.
Um ţetta leyti komu austurevrópskir ţjóđflokkar gegnum
Finnland til Miđ-Skandínavíu en ţeir hröktust brott síđar.
Bronzöld
er talin ná yfir tímabiliđ 1800-500 f.Kr. á Norđurlöndum.
Mikilvćgustu minjar frá ţessum tíma fundust í Suđur-Svíţjóđ
og Danmörku auk fćrri frá Suđur- og Vestur-Noregi.
Fólkiđ skipti á bronzi frá suđlćgari löndum og rafi eđa
öđrum verđmćtum.
Hella- og klettateikningar í Tanum í Bohusléni og norđan Mälerenvatns
í Svíđţjóđ, viđ vestanverđan Ólsófjörđ og austan Ţrándheims
í átt til Svíţjóđar eru líka frá ţessu tímabili.
Steingröfin í Kivik á suđausturströnd Svíđţjóđar og sólarskífurnar,
sem gefa til kynna trúarlegar athafnir, eru líka frá yngri steinöld.
Járnöld
er talin ná yfir tímabiliđ 500 f.Kr. til 500 e.Kr.
Tiltölulega fáar minjar hafa uppgötvazt frá ţessum tíma,
einkum verkfćri, skrautmunir og vopn, sem fundust í Danmörku og á sćnsku
eyjunum Gotlandi og Ölandi.
Germanar settust ađ í norđurhéruđum Noregs, allt ađ
heimskautsbaug.
Allt frá 2. öld e.Kr. má sjá rúnir á skartgripum og tólum.
Viđ lok 4. aldar e.Kr. voru rúnir meitlađar í stein, s.s.
klettaveggi og grafsteina.
Nafniđ
Skandínavía kom fyrst fram í ritum Plíníusar eldri í kringum 75
e.Kr. og lifir enn ţá í nafninu Skánn, sem er nafn syđsta hluta Svíđjóđar.
Tacitus nefndi Svía, Sulones og Finna, Fenni.
Á Jótlandi búa enn beinir afkomendur saxa, engla og jóta og
í Suđur-Svíţjóđ afkomendur herula.
Ţessir ţjóđflokkar urđu ađ hörfa undan Dönum, sem komu úr
austri og norđri á ţjóđflutingatímunum.
Á ţessum órólegu tímum byggđi fólk borgarmúra og virki.
Norđar, á Skandínavíuskaga, bjuggu gautar og enn norđar Svíar.
Fjöll og skógar suđvestan Vänervatns og Gautelfar eru náttúrulega
landamćri milli ţeirra og Norđmanna. |