Íbúar:
51%
eru malajar, 36% kínverjar, 10% Indverjar.
Minnihlutahópar eru m.a. dajakar og ýmsir þjóðflokkar innfæddra,
sem komu úr norðri (frá Kína) yfir landbrú.
Þessi landbrú hvarf við jarðskorpuhreyfingar (plötuskrið;
tektóník).
Heildaríbúafjöldi er rúmlega 27 milljónir,
122 íbúar á km² í heildina.
Fjölgun er 2,5%.
Lífslíkur eru 75 ár. Ólæsi er u.þ.b.
25%.
Trúarbrögð. Ríkistrúin
er islam. 50% íbúanna eru
múslimar, minnihlutahópar hindúa, búddatrúar, kristninna og náttúrutrúar
(m.a. framhaldslífs- og andatrú).
Tungumál.
Ríkismálið
er malæíska (Bahasa Malaysia). Önnur
aðalmál eru enska, kínverska og tamil, en auk þeirra eru töluð óteljandi
mál innfæddra.
Útbreiðsla
Bahasa Malaysia hefur verið mest á síðari öldum.
Á hámiðöldum töluðu aðeins nokkrar milljónir manna þetta
tungumál, einkum fólk, sem bjó á ströndum Súmötru og
Malakkaskagans. Það
breiddist út til nálægra eyja sem samgöngu- og viðskiptamál, því
að malæjar voru kaupmenn og sjómenn góðir.
Að
lokinni seinni heimsstyrjöldinni stóðu
Indónesar frammi fyrir því að velja sér ríkismál.
Öðrum íbúum ríkisins hefði fundizt lítið úr þeim gert,
ef javaíska hefði orðið fyrir valinu, þótt 40 milljónir manna töluðu
það. Því varð Bahasa
Malaysia fyrir valinu. Fæstir
Indónesar höfðu hana að móðurmáli en mjög margir töluðu hana
sem annað tungumál. Indónesar
kalla tunguna Bahasa Indónesía, því að hún var að ýmsu leyti löguð
að þörfum þeirra. Javaíska
er í rauninni afbrigði af eða mállýzka Bahasa Malasía.
Filipseyingar
voru í sömu sporum og Indónesar í lok seinni heimsstyrjaldarinnar. Þeir völdu tagalog sem grunnmál, en það er skylt malæísku
og er móðurmál fárra milljóna manna á Luzon.
Nýja tungan var kölluð filipíska.
Malæ
er oft kölluð „ítalska Austurlanda” vegna fagurs hljóms, auðvelds
framburðar og þess, hve auðvelt er að læra málið.
Framburðarhljómur tungunnar er einfaldur, þar sem hrynjandin
er auðveld þeim, sem hafa önnur tungumál að móðurmáli.
það eru aðeins 5 grunnsérhljóðar a, e, i, o, u og miðtungusérhljóðinn
öfugt e. Hinn mikli fjöldi
samhljóða, sem eru m.a. Japönum erfiðir eða ókleifir, kemur Evrópubúum
ekki í opna skjöldu.
Malæ
er samkvæmari sjálfri sér en ítalskan.
Þar er aðeins um að ræða atkvæði, sem byggjast á einum
samhljóða og einum sérhljóða, s.s. Mata Hari (þýðir sól eða
eftir orðanna hljóðan 'auga dagsins'), orang utan (skógarmaðurinn;
Malæjar kalla hann mawas'= ófreskjuna).
Margir
málfræðingar eru þeirrar skoðunar, að malæíska sé ofarlega, ef
ekki efst, á lista yfir lifandi tungumál, sem koma til greina sem
alheimstungur. Þá byggja
þeir ekki eingöngu á hljómfalli (hrynjandi) málsins, heldur því,
að málfræði þess er afareinföld.
Nafnorð hafa engar endingar fyrir eintölu og fleirtölu eða
kyn og föll. Greinir er
ekki til. Lýsingarorð
taka stigbreytingu með lebeh (meira) og sa-kali (mest), aldrei með hljóðvarpi
eða hljóðskiptum. Hvorki
lýsingarorð né fornöfn eru fallbeygð.
Malæ
er sem sagt einangrað mál án nokkurrar teljandi málfræði (líkt og
kínverska, en án tónbreytinga framburðarins).
Ókosturinn fyrir þá, sem ekki kunna málið vel, er sá, að
oft verður að geta sér til um merkingu setninga. |