Suðurlandakvillar,
Booking.com


KARÍBASVÆÐIÐ
SUÐURLANDAKVILLAR

.

.

Utanríkisrnt.

Sólarlandaferðir eru ekki tilheilsubótar fyrir alla.  Fólk þolir misjafnlega vel eða illa langt flug, hitabreytingar og sólina.  Hættast er hjarta-, þrýstings-, astma-, tauga- og geðsjúklingum.  Flestir þola flugið vel en hjartasjúklingum kann að líða illa við flugtak og lendingu og ættu að taka sjóveikitöflur fyrir flug.  Nefdropar koma að gegni gegn hellu fyrir eyrum.  Við astma er gjarnan notað súrefni.  Kransæðasjúklingar eru oft með nitroglyseríntöflur og þurfa stundum róandi lyf að auki.  Ef þrýstingssjúklingar standa of lengi, verður blóðtæmi í líkama þeirra og lækkun þrýstings of mikil.  Sykursjúkir þurfa viðeigandi lyf og oft sykurmola að auki.  Vanfærar konur þola svona ferðir oftast mjög vel, séu þær hraustar og heilbrigðar.  Börn og gamalmenni eru oftast lengur að venjast breyttu hitastigi og loftslagi en fólk á bezta aldri.  Vökva- og saltskortur geta valdið erfiðleikum.

Ferðaapótek ætti alltaf að vera með í ferðum og ættu að innihalda a.m.k.:

1.   Öll lyf, sem notuð eru heima.          6.   Sveppa- og bakteríudrepandi púður.

2.   Töflur gegn loft- og sjóveiki.            7.   Fúkkalyf í töfluformi (lengri ferðir).

3.   Töflur gegn verkjum.                        8.   Sótthreinsaðar kompressur.

4.   Töflur gegn malaríu.                         9.   Sárabindi og plástra.

5.   Lyf gegn niðurgangi og                    10.   Aukagleraugu
      magasýkingu.

Oft eru landlægir sjúkdómar í löndum þeim, sem heimsótt eru og þarf þá að hyggja að bólusetningu gegn þeim fyrir brottför.

Stórabóla.  Ónæmisaðgerð varir í 5 ár.  Vottorð gilda í 3ár.

Kólera.  Ónæmisaðgerð veitir ekki fullkomið ónæmi og þarf að fá sprautur á 6 mánaða fresti.  Vottorð gildir í 6 mánuði.

Gula.  Allt að 100% ónæmi.  Vottorð gildir í 10 ár.

Taugaveiki.  Allir ættu að láta sprauta sig gegn henni, því ða það gefur góða vernd.  Tvær sprautur fyrir ferð og síðan þriðja hvert ár.

Mænuveiki.  Algert ónæmi.  Þrjár sprautur veita það í 10-15 ár.

Berklar.  Víða landlægir.  Hægt að fá ónæmisaðgerð.

Lifrarbólgugula.  Aukin smithætta við minnkað hreinlæti.  Gamma-glóbalín veitir verulegt ónæmi í 6 mánuði.

Malaría.  Mjög smitnæm.  Fjórar tegundir landlægar í Vestur-Afríku.  Berst með skordýrum.  Kínín var notað áður fyrr en nú Lariam (Mefloquine).  Taka skal 1 töflu í viku og líka síðustu tvær vikurnar fyrir ferð og ekki hætta fyrr en fjórum vikum eftir heimkomu.  Forðast skal flugnabit!  Takið lyfið alltaf sama dag vikunnar!

Raki og hiti stuðla frekar að smitun.  Heit böð kvölds og morgna með mildri sápu, mjúku handklæði og púðri á nára og undir hendur hindra sveppamyndun.  Laugar eru oftast klórmengaðar og sjórinn er gróðrarstía baktería (lifrargula).  Ef hiti er mikill er bezt að klæðast víðum fötum.  Gott er að hafa með sér mikið af nærfötum.  Forðast skal skordýrabit með réttum klæðnaði.

Það er í lagi að drekka sódavatn, öl, heitt kaffi og te, en ísmolar eru varhugaverðir (oftast úr kranavatni).  Vatn, sem er soðið í 3-4 mínútur eða vatn blandað joði og látið standa í u.þ.b. hálftíma er öruggt til drykkjar.  Soðinn matur er líkast til bakteríufrír.  Ávexti og grænmeti ætti að sjóða.  Forðast skal köld borð og mjólk.  Soðinn skelfiskur, brauð o.þ.h. í lagi.

Hjartveikir ættu að fara varlega í skoðunarferðir.  Nýrnasjúklingar mega ekki svitna um of vegna salt- og vökvataps líkamans.  Þagmagn á sólarhring er álitið eðlilegt 1½ lítri.  Astmasjúklingar njóta sín vel, nema e.t.v. á kvöldin, þegar svalara verður (gott að hafa adrenalín meðferðis).  Margir hafa ofnæmi fyrir fúkkalyfjum og joði.  Sykursjúklingar eiga helzt ekki að vera einir í ferðinni, heldur með t.d. maka, sem getur gefið sprautur.  Insúlín helzt óskemmt í 3 vikur í hita en 2 ár í kæli.

Helztu sýkingarsjúkdómar
Niðurgangur.  Aðallega börn, sjúklingar og gamalmenni.  Ónæmi fæst með mörgum ferðum.  Einkenni hverfa oftast á nokkrum dögum.  Flest lyf eru gagnslaus og sum hættuleg (t.d. oxikínólín) og valda mænusóttareinkennum.  Bezt er að taka ópíumdropa (tinctura opii), 10-20 dropa þrisvar sinnum á dag.  Einnig er vismutduft í pokum eða töflum tekið í vatni 3-4 sinnum á dag.  Nauðsynlegt að innbyrða mikinn vökva.  Kolabelgir hafa reynzt mörgum vel.  Þeir virka líka gegn eitrunum, sem valda niðurgangi.  Drekka mikinn vökva.

Matareitrun.  Drekka mikinn vökva og neyta lítillar fæðu.  Í ís og tertum er andareggjaduft, sem er slæmur valdur matareitrunar.

Taugaveiki og taugaveikibróðir.  Smit berst milli manna.  Bakteríurnar þola frystingu.  Einkenni eru léleg matarlyst, höfuðverkur, þreyta, hitatoppar, ljósrauðir flekkir á brjósti og maga og blóðnasir.  Senda sjúkling beint á spítala.

Blóðkreppusótt.  Smit við snertingu.  Bólga í ristli.  Beint á spítala!

Lifrargula.  Smitun í mat og drykk.  Einkenni lík gulu, þvag dökkt og hægðir ljósar.  Augnhvítan verður gul og húðin einnig.  Kláði á líkamanum.  Lyf virka yfirleitt ekki.  Gæta skal hreinlætis.

Umgangast skal sólina með varkárni.  Börn og gamalmenni þola hana oft betur en miðaldra fólk.  Bezt er að auka útiveru smám saman en vera aldrei meira en 8 tíma í sólinni í einu á dag.  Gera hlé eftir tæplega viku, fara í ferðalag og hvíla líkamann.  Krem og olíur gera oft mikið gagn, ef notað áður en farið er í sólina að morgni og bætt við yfir daginn.  Kaldir bakstrar og húðvarnarefni (smyrsl, sem inni-halda 'cortison' og smyrja þunnt yfir) við sólbruna.  Verkjalyf og svefntöflur oft nauðsynlegar.  Bjúgur hverfur oftast yfir nótt.  Þeir, sem synda mikið, ættu að fara úr blautum sundfötum og baða sig í þurri skýlu í sólinni.  Sú blauta getur valdið of mikilli hitaaukningu í þörmum og þvagrás og skapað niðurgang.

Ekkert bendir til, að áfengi fyrirbyggi kvilla.  Kalk er oft gott við astma og ofnæmi og við mikilli svitnun.  Salttöflur eru nauðsynlegar fyrir þá, sem svitna mikið, 2 töflur þrisvar á dag.  Almennt ofnæmislyf er anti histamín.  Nefdropar eru t.d. otrivin.

 TIL BAKA        Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir         HEIM