|
 Kingston er í 0
- 250 m.y.s.
Höfuðborg, viðskiptaleg og menningarmiðstöð eyríkisins.
Þar er háskóli og katólskur erkibiskup.
Borgin er á austanverðri suðurströndinni við sjöundu stærstu
náttúrulegu höfn heimsins. Hún
var stofnuð árið 1693 í grennd við höfnina Port Royal, sem eyðilagðist
í jarðskjálfta. Á sjöunda
áratugnum var 14 km löng landræma í skjóli "Palisadoes"-höfðans
lögð undir hafnarsvæðið. Þar
að auki þenur borgin sig út fyrir fyrri mörk, allt að hlíðum Bláfjalla.
Það, sem einkum minnir á nýlendutímann eru sjóræningjahöfnin
Port Royal, sunnan Kingston, og ensku herragarðarnir í fögrum görðum. Port Royal eyðilagðist í jarðskjálfta árið 1692 og sökk
að mestu í sæ. Verzlunarhverfið
hefur á síðari árum verið endurreist og höfnin stækkuð.
Norðan
gamla borgarhlutans, sem orðinn er að fátækrahverfi og mikil þörf
er á að endurreisa, hefur risið nýtt verzluna- og viðskiptahverfi
með mörgum háhýsum.
Við
borgarmörkin, í grennd við ríkramannahverfin, hafa myndast hverfi þeirra,
sem hafa flúið frá höfuðborginni, og kölluð eru „Shanty
Towns"
Árið
1693 stofnuðu Bretar borgina á Liguaneasléttunni, þar sem arawakar
bjuggu fyrir, og gerðu hana að gildandi hafnarborg í stað Port
Royal, sem eyddist árinu áður. Borgin
þróaðist og stækkaði allt fram á 19. öld, þegar stöðnun varð.
Árið 1870 tók Kingston við hlutverki höfuðborgar af Spanish
Town, sem liggur inni í landi. Þetta
aukna hlutverk borgarinnar ásamt langningu járnbrautar til Montegoflóa
varð ekki hvati framfara og vaxtar hennar.
Árið 1871 voru 29.000 íbúar í Kingston.
Árið 1907 hrundu stórir hlutar hennar í jarðskjálfta.
Eftir endurbygginguna árið 1921 bjuggu 63.000 manns í
borginnin. Síðan hefur íbúum
fjölgað hratt. Árið
1943 >200.000, 1960 u.þ.b. 377.000.
Frá
miðjum áttunda áratugnum hafa pólitískar óeirðir og uppþot sett
mark sitt á borgina, sem ollu miklum blóðsúthellingum til loka
Manleytímans og enn þá er ekki komin ró á.
Um
langan aldur hefur Kingston vaxið mest borga Vestur-Indía.
Nú búa í borginni >500.000 íbúar og verulegur hluti þeirra
eru flóttamenn frá öðrum eyjum í leit að betri lífsskilyrðum.
Flest þetta fólk kemur alsnautt og eitt sér, en fjölskyldur
þess kemur síðar. Það
kemur sér fyrir í fátækrahverfi gömlu miðborgarinnar, þar sem
andrúmsloftið er mjög eldfimt og viðkvæmt, eða í fátækrahverfum
í úthverfunum, Shanty Towns. Nú
búa u.þ.b. 50% allra íbúa Jamaica í Stór-Kingston.
Aðstreymi fólks til Kingston veldur miklum vandræðum, þar
sem ekki er hægt að skaffa öllum vinnu og húsnæði.
Rúmlega 30% íbúa borgarinnar búa í fátækrahverfum.
Þegar fyrir árið 1970 voru 36.000 í búar á km² í gömlu
miðborginni, þar sem ekki er á nokkurn hátt hægt að byggja eðlilega
hreinlætisaðstöðu fyrir íbúana.
Atvinnuleysið veldur vonleysi og afbrotum, sem hafa vaxið mjög.
Ferðamenn verða oft fyrir barðinu á glæpamönnum.
Ríkisstjórnin reynir að beita ýmsum ráðum til að draga úr
spennu milli hinna ríku og fátæku.
Þar vegur líklega iðnvæðingin úti á landi þyngst, því að
hún dregur úr streymi fólks til þéttbýlisins.
Þá er og unnið að mikilli endurreisn og stækkun hafnarinna
í borginni og reynt að skapa eins mörg atvinnutækifæri og unnt er.
Miðborgin
Hafnargatan,
Harbour Street, er aðalverzlunargatan.
*Heimilisiðnaðarmarkaðurinn
við vesturjaðar strandlengjunnar er einn hinn athyglisverðasti við
Karíbahaf. Þar er að
finna alls konar listmuni úr tré og stráum, romm og hljómplötur með
tónlist innfæddra.
King
Street er norðuröxull borgarinnar. Þar
eru líka margar verzlanir en fátækrahverfið er að festa þar rætur
líka.
*Institute
of Jamaica
er skammt austan stjórnsýslubygginganna (East Street 12).
Vísinda- og listvinir stofnuðu IoJ árið 1970.
Þar er að finna náttúrugripa- og byggðasafn, bókasafn og
athyglisvert listasafn, þar sem einkum er að finna verk innfæddra.
Viktoríugarðurinn
er við norðurenda King Street. Þar er að finna minnismerki freslishetjanna Normans Manley og Alexanders Bustamante.
Sóknarkirkjan
stendur
sunnan við garðinn. Hún
var byggð 1910 á grunni eldri kirkju, frá 1695.
Inni í henni eru nokkrir fagrir grafsteinar frá 19. öld.
Cokekirkjan er meþódistakirkja
austan við garðinn.
Wardleikhúsið
er norðan við garðinn. Það
er stærsta leikhús eyjarinnar. Það
var skírt eftir stærsta rommframleiðanda eyjarinnar.
Gordon
húsið
stendur skammt na garðsins. Það
heitir eftir William George Gordon, frelsishetju, sem uppi var um miðja
19. öld. Síðan 1960
hefur það verið stjórnarbygging.
Höfuðstöðvarnar
(Headquarters House) stendur andspænis Gordon húsinu.
Það er gott dæmi um nýlendustíl 18. aldar.
Síðan 1870 hefur ríkisstjórnin haft þar aðsetur.
Synagógan
er
lítið eitt norðar. Hún
er eina guðshús gyðinga á eyjunni.
Í litla kirkjugarðinum eru grafsteinar frá 16. og 17. öld. Á tímum Spánverja settust þarna að nokkrir gyðingar.
Holy
Trinity.
Aðeins vestar, við North Street stendur rómversk-katólsk
kirkja, kirkja heilagrar þrenningar, kúpulbygging úr
steinsteypu.
Hetjugarðurinn
er
við norðurjaðar innborgarinnar.
Hann er 30 ha stór og var áður veðhlaupabraut.
Þar eru fallegir gróðurreitir, leikvellir og minningareitir,
þar sem þekktra manna er minnst, s.s. Simons Bolivars.
Trench Town.
Vestan garðsins er eitt fátækrahverfa borgarinnar.
Nýja
Kingston
Hinn
nýtízkulegi hluti Kingston er norðan Hetjugarðsins. Þar er að finna fyrstu háhýsi eyjarinnar og þar er nútímalegt
verzlunarhverfi með peningastofnunum, íbúðahverfum, stórfyrirtækjum,
hótelum o.fl.
Up Park Camp.
Á milli Hetjugarðsins og miðhluta Nýju-Kingston er stórt svæði,
þar sem eru ýmiss konar opinberar stofnanir, skólar og
menningarstofnanir, þ.á.m. Karíbaleikhúsið, Litla leikhúsið, Mico
þjálfunarskólinn og verklega menningarmiðstöðin. Þar er einnig þjóðarleikvangurinn, þar sem sjálfstæðishátíð
eyjarinnar var haldin í ágúst 1962.
Devon
húsið
er á gatnamótum Hope- og
Waterloo Road. Það er
enskur herragarður frá 19. öld, sérstaklega glæsilegt í georgískum
stíl. Einn fyrsti þeldökki
milljónamæringur Vestur-Indía átti það.
Hann lét skreyta það ríkulega og byggja herbergin í
mismunandi stílgerðum. Nú
er Devon húsið í eigu ríkisins og þar er að finna ýmsa þjóðlega
listmuni. Reglulega er
skipt um sýningar. Afríkusafnið
er athyglisvert. Þrisvar
í viku er boðið upp á jamaísk kvöld í húsinu.
Þar eru líka verzlanir og veitingasalir.
Jamaica
húsið
stendur skammt na í stórum og fallegum garði.
Það er bústaður forsætisráðh. King's húsið er í stíl
frá dögum Önnu drottningar, byggt 1694.
Fyrrum var það bústaður brezku landstjóranna.
St.
Andrew's sóknarkirkjan
stendur u.þ.b. 1 km sv Devon hússins á horni Hagley Park Road og
Eastwood Park Road. Það
er falleg bygging, sem hefur orðið að endurbyggja oft vegna jarðskjálfta.
Athyglisverðast þar eru velvarðvettir grafsteinar frá 17. öld.
Mona
*
Grasagarðurinn
er norðan við háskólasvæðið.
Hann er á landi fyrrum plantekru.
Þar er að finna mjög fjölbreyttan gróður frá V.-Indíum.
Einkum eru þar margar tegundir orkidea.
Þar er líka lítill dýragarður.
Umhverfi
Kingston
**Port
Royal
er yzt á höfðanum. Hægt
að komast þangað á bát frá Kingston, bryggju 2.
Bærinn, sem eyðilagðist og sökk að hluta í sæ árið 1692,
var lastabæli og sjóræningjahöfn.
Reynt var að byggja hann aftur upp, en eldsvoðar og stórviðri
hafa komið í veg fyrir það.
Fort
Charles
er eitt fárra mannvirkja, sem varðveitzt hafa.
Það er á suðvesturhluta skagans og var byggt árið 1660 til
varnar gegn árásum Spánverja og Frakka.
Afturþilfar skips Nelsons flotaforingja og nokkrar upprunalegra
fallbyssna eru athyglisverðar.
St.
Peter's kirkjan
frá 18. öld var byggð sem eftirmynd Kirstkirkju, sem sökk í sæ.
Í henni er patína, sem Henry Morgan fyrrum
landstjóri gaf henni.
Spítali
sjóhersins
er nú fornminjasafn, þar sem varðveittar eru minjar úr rústum Port
Royal, bæði ofansjávar og neðan.
Þar er líka fjársjóðssafn úr bænum.
Fólki gefst kostur á að kafa um sokkna hlutann og kynnast
honum þannig (Morgan Harbour Yacht and Beach Club).
Verið er að grafa upp hluta af borgarmúrunum, sem eru ofansjávar.
National Trust Tower.
Þaðan er gott útsýni yfir Kingstonhöfn.
Lime
Cay.
Suður af Port Royal eru margar kóraleyjar.
Lime Cay er þekktust þeirra.
Þar er góð og falleg baðströnd.
Þangað eru daglegar ferðir með bátum frá Kingston og Port
Royal.
Ferðir
frá Kingston
Frá
Kingston um Spanish Town til Mandeville (hringferð 258 km).
Frá
Kingston um Bláfjöll (hringferð 83 km).
Frá
Kingston til Port Morant (hringferð 153 km). |
