St.
John’s er höfuðborg Nýfundnalands í Kanada á Avalonskaga í suðvesturhluta
eyjarinnar.
Hún er jafnframt stærsta borg fylkisins og þar er mikilvæg
fraktskipahöfn, sem er tengd Atlantshafinu með skurði (Narrows).
Borgin er líka miðstöð viðskipta og iðnaðar, s.s. vefnaðarvara,
matvæla, tækja til fiskveiða, húsgagna og vélbúnaðar.
Þegar Nýfundnaland varð fylki í Kanada 1949, komu margar ódýrari vörur frá öðrum
hlutum Kanada, sem olli gjaldþroti og hruni iðnaðarins í borginni og
miklu áfalli fyrir viðskiptalífið. Lokið
var við lagningu þjóðvegar með slitlagi þvert yfir Nýfundnaland
1965. Hann
gerði flutninga fram hjá St. John’s mögulega, sem dró enn úr
umsvifum borgarinnar.
Í kringum 1990 hrundi þorskstofninn á Miklabanka og jók
raunir borgarbúa (sjá bókina „Ævisaga þorsksins” í þýðingu
Ólafs Hannibalssonar).
Síðan þessar hörmungar riðu yfir, hefur ríkisstjórn Kanada
orðið að styrkja borgina fjárhagslega og með tilraunum til
uppbyggingar nýrra atvinnuvega.
Minningarháskóli
Nýfundnalands (1925) á setur í borginni.
Þar er og þinghúsið (Confederation Building; 1959), Signal
Hill þjóðarminnismerkið með Cabotturninum (1896), þar sem Marconi
tók á móti fyrsta skeytinu yfir Atlantshafið 1901, þjóðminjasafnið
og Lista- og menningarmiðstöðin (áheyrendasalir, sjóminjasafn og
listasafn).
Kappsiglingar hafa verið árlegur viðburður síðan 1826.
Talið
er, að landkönnuðurinn John Cabot hafið komið fyrstur manna til Nýfundnalands
1497 en ekki kom til fastrar búsetu á St. John’s-svæðinu fyrr en
1528. Sir
Humphrey Gilbert helgaði byggðina Englandi og þar var brezk sjóherstöð
í sjálfstæðisstríði BNA og stríðinu við Frakka 1812-15.
Nýlendustjórnin réði bænum til 1888, þegar hann fékk
borgarréttindi.
Það varð að endurbyggja lungann úr bænum eftir mikla eldsvoða
á 19. öld, þannig að þar ægir saman ýmsum byggingarstílum.
Borgin stækkaði talsvert í síðari heimsstyrjöldinni, því
að bandamenn komu þar upp herstöð.
Snemma á áttunda áratugnum var mikilli endurbyggingaráætlun
hrundið í framkvæmd.
Íbúafjöldinn 1986 var 96.216 og 95.770 árið 1991. |