Dómstólar
landsins er óháđir.
Hvert sýsla hefur eigin lögreglu, fylkis-, hérađs- og borgardóma
og hćstarétt landsins í heild.
Áfrýjunarréttur er óskorađur í gegnum allt réttarkerfiđ.
Fylkisrétturinn dćmir í einka- og refsimálum.
Allir dómarar, nema dómarar skiptaréttum Nova Scotia og New
Brunswick, eru skipađir af fylkistjóra og fylkisráđi og laun ţeirra,
risna og eftirlaun greiđir kanadíska ţingiđ.
Dómarar mega starfa til 75 ára aldurs.
Glćpalöggjöf og starfsemi dómstóla er mótuđ af alríkisţinginu.
Fylkin og sýslurnar fylgja eigin lögum og reglum varđandi
einka- og glćpamál.
Lögreglan
og herinn.
Lögregluliđiđ skiptist í ţrjá flokka:
Alríkislögreglan (Riddaralögreglan; RCMP), fylkislögreglan og
hérađs- eđa sýslulögreglan.
Riddaralögreglan hefur veriđ á hestbaki síđan 1873, en ţá
var hún stofnuđ til ađ sinna löggćzlu í Norđvesturhéruđum ţess
tíma.
Ţetta liđ er hiđ eina, sem sinnir löggćzlu í Yukonfylki,
Norđvesturhéruđunum og Nunavut, en hefur löggćzluvald um allt land,
líkt og FBI í BNA.
Fylkis- og hérađslögreglan annast međferđ mála, sem snerta
ógnun viđ friđ og reglu, öryggismál, forvarnir, rannsóknir glćpamála
og brot á fylkis- og hérađslögum.
Ontaríó-og Quebeckfylki hafa eigin lögreglu, en önnur fylki
fela Riddaralögreglunni löggćzluna.
Samkvćmt fylkis- og hérađslögum ber bćjum og borgum međ nćgilegan
fjölda íbúa ađ tryggja löggćzlu.
Flestar borgir annast ţessa ţjónustu en ađrar fela fylkis- eđa
Riddaralögreglunni ţjónustuna.
Áriđ 1984 tók Öryggislögregla Kanada (CSIS) til starfa í
stađ RCMP í ţeim tilgangi ađ rannsaka mál, sem tengjast landráđum,
hryđjuverkum og njósnum.
Varnarmálaráđuneytiđ
annast mál, sem snerta varnir landsins, og er ţví ćđsta vald í málefnum
hersins.
Her landsins er mun minni í samanburđi viđ vinnuafl landsins en
annarra landa í NATO og fjárútlát til hermála ţví mun minni á
mann en flestra annarra bandamanna ţeirra.
Herstyrkur hefur aldrei veriđ ofarlega á baugi í öryggismálum
Kanada og stjórnir landsins hafa lagt meiri áherzlu á ađ beita áhrifum
sínum á vettvangi Sameinuđu ţjóđanna til ađ stuđla ađ friđi ásamt
sterkum tengslum viđ BNA. |