Appalachiasvæðið
nær frá austurhluta Quebecborg norðaustur að Gaspéskaga og strandhéruðunum
Nýfundnalands. Þar eru
forn og veðruð fellingasvæði með mjúkar línur, skorin dölum og láglendissvæðum
á auðveðraðri hlutum þess. Nokkuð
há fjöll (>1200m) rísa upp af láglendinu í Suður- Quebec
(Sutton, Notre-Dame og Shickshock). Hálendin í Nýju-Brúnsvík og Nýja-Skotlandi eru lægri
og hæðirnar voru fyrrum hásléttur.
Meginhluti Nýfundnalands er af þeirri gerð en meðfram
austurströndinni eru Long Rangefjöllin (>600m).
Tiltölulega lítil láglendissvæði teygjast meðfram ströndinni
og meginánum.
Vestur-Cordillera,
sem er allt að 830 km breitt svæði mefram Kyrrahafsströndinni, er prýtt
allt að >3000 m háum, lítt veðruðum fjöllum og hæðum, sem eru
mun yngri en Appalachianfjöllin. Víða
er að finna merki alpajökla, margir daljöklar eru enn þá að verki
og snævi þaktir tindar tróna. Sums
staðar eru snarbrattar og skóglausar hlíðar fjallgarða með norður-suður
stefnu.
Cordillerasvæðið
skiptist í marga fjallgarða. Klettafjöllin
eru á austurjaðri þess frá Yukon að 49. breiddarbaugnum, þar sem
þau halda áfram suður eftir Kyrrahafsströnd BNA.
Þau mynda vatnaskil milli austurs og vesturs og búa yfir
fegurstu landslagsformum Norður-Ameríku. Þjóðvegurinn milli Banff og Jasper er talinn meðal
allrafegurstu leiða um Klettafjöllin.
Í Klettafjöllum eru rúmlega 30 tindar, sem rísa hærra en
3000 m, s.s. Robsonfjall (3931m) og þar eru líka fimm þjóðgarða
Kanada, þ.m.t. Banff, sem var stofnaður árið 1885.
Helztu fjallaskörðin á leiðinni eru Yellowhead, sem járnbrautin
liggur um, Kicking Horse og Crowsnest (járnbraut).
Þjóðvegurinn liggur um Kicking Horseskarðið.
Vestan
Klettafjalla er 25 km breiður og djúpur dalur, Rocky Mountain Trench.
Enn vestar tróna Columbiafjöllin (>3000m), þar sem skíðamenn
eru víða fluttir hátt upp með þyrlum til að renna sér niður
(Cariboofjöll). Milli
Columbiafjallagarðanna og strandfjallanna er breitt fjalllendi og hásléttur.
Hæsta
fjall Kanada, Mt. Logan (5951m) er hluti strandfjallanna (St. Eliasfjöll).
Ströndin er skorin ægifögrum, djúpum og sæbröttum fjörðum,
þar sem fjöllin rísa upp í rúmlega 2000 m hæð.
Undan ströndinni eru eyjaklasar. Stærstur
eyjarnar eru Vancouver- og Queen Charlotteeyjar. Nyrztur fjallgarðarnir eru Richardson-, Mackenzie-, Selwyn-
og Pellyfjöll. Rétt
sunnan Yukon eru óslétt Cassiarfjöllin. |