Napoli
í Campaníu er í 10 m hæð yfir sjó og íbúafjöldinn er u.þ.b 1,3
milljónir. Suður-ítalska
hafnarborgin Napólí var eitt sinn höfuðborg samnefnds konungsríkis
en nú höfuðborg héraðsins auk þess að vera háskóla- og
erkibiskupssetur. Hún er
þriðja stærsta borg landsins og stendur norðanvert við hinn fagra
Napólíflóa (Tyrríska hafið). Í
gamla bænum eru víða þröngar tröppugötur og há hús með svölum.
Í vestur- og norður-hlutanum eru einbýlishús en iðnaður í
austurhlutanum. Napólí
breyttist allmikið vegna skemmda í síðari heimsstyrjöldinni og
endurskipulagningar eftir hana, s.s. gatnagerð við höfnina.
Í borginni eru mörg minnismerki og styttur frá u.þ.b. 3000 ára
sögu hennar, einkum minjar í söfnum frá bæjunum við Vesúvíus.
Í nóvember 1980 urðu miklar skemmdir í jarðskjálftum.
Stofnun
Napólí má rekja til Grikkja. Þegar
á 8.öld f.Kr. settist þar að fólk frá Rhodos, sem nefndi byggðina
'Parthénope'. Á 5.öld
f.Kr. kom fólk frá Euböa (Chalkidear), sem reisti nýja borg og kallaði
Neapolis. Bandalagið við
Rómverja sameinaði borgríkin þrjú, sem héldu sjálfstæði sínu
og grískum hefðum vegna góðra samskipta, þar til á keisaratímanum.
Stórmenni Rómar dvöldu gjarnan í Napólí, m.a. lauk Virgil
þar fegurstu ljóðum sínum. Á
þjóðflutningatímanum lögðu gotar Napólí undir sig (543) en
borgin varðist síðan (frá 553) öllum árásum með aðstoð frá
Byzans. Það var ekki fyrr
en 1139, að Napólí var innlimuð í konungsríkið Sikiley (Roger
II). Barnabarn Rogers II,
Friðrik II, stofnaði háskólann árið 1224.
Undir Karli frá Anjou (1266-85) varð Napóli höfuð-borg
samnefnds konungsríkis. Árið
1442 endursameinaði Alfons I frá Aragóníu Napólí og Sikiley.
Árin 1503-1707 bjuggu spænskir varakonungar í borginni. Í spænska erfðastríðinu komst borgin undir Habsborgara
(1713) og í austurríska erfðastríðinu undir Búrbóna.
Síðan 1860 hefur Napólí tilheyrt Ítalíu. |