Þótt
vegakerfi Indlands sé meðal hinna stærstu í heimi, er það
algerlega óviðunandi. Samkvæmt opinberum upplýsingum er það 1,7 milljón km
langt og 40% af því með bundnu slitlagi.
Þjóðvegirnir tengja stjórnsýslustöðvar um allt land.
Fjöldi farartækja, miðaður við höfðatölu, er einhver
minnsti í heimi. Dráttardýr
eru mikilvæg, bæði í sveit og borg.
Umferð á götum og vegum og siglingar innanlands eru tiltölulega
veigalitlir samgöngumöguleikar. Alþjóðaflugvellirnir
í Delí, Bombay, Kalkútta og Madras eru jafnframt aðalmiðstöðvar
innanlandsflugs, sem er undantekningalaust í höndum Indian Airlines.
Flogið er til u.þ.b. 100 flugvalla víða um land.
Það
er járnbrautarkerfið í Indlandi, sem gegnir veigamesta hlutverkinu í
samgöngum landsins. Það
er mjög þétt og er meðal þess veigamesta, sem brezku nýlenduherrarnir
skildu eftir sig í landinu. Bretar
lögðu mikla áherzlu á góðar samgöngur af pólitískum og hernaðarlegum
ástæðum og lögðu sig alla fram við uppbyggingu þess.
Hinn 16. apríl 1953 ók fyrsta farþegalestin á milli Bombay
Thana, 35 km leið. Næstu áratugi byggðu indverskir höfðingjar sín eigin járnbrautarkerfi,
sem hvergi voru skráð. Fyrstu
brautirnar voru breiðar (1676 mm) en síðar voru mjórri brautir
(1000, 762, 610 mm) lagðar af sparnaðarástæðum. Þannig voru lagðar bugðóttar og brattar brautir í lág-hlíðum
Himalajafjalla, m.a. milli Darjeeling og Shiliguri og milli Kalka og
Shimla (1300m hæðarmunur; allt að 33% halli; rúmlega 100 göng).
Árið 1872 var járnbrautakerfið orðið 8500 km langt, 1901
44.000 km og árið 1930 u.þ.b. 68.000 km (þar af 52.000 km í núverandi
Indlandi).
Allt
frá því, að sjálfstæði fékkst 1947, hafa indverskar ríkisstjórnir
lagt áherzlu á að endurnýja hið úrelta járnbrautakerfi en hingað
til hefur orðið að gera það í smáskömmtum.
Kerfið er orðið rúmlega 61.000 km langt, sem er hið lengsta
í Asíu, þótt nokkur svæði, þ.á.m. vesturströndin (milli Bombay
og Mangalore), hafi ekki fengið slíkar samgöngur enn þá.
Indverska járnbrautarfélagið (Indian Railway Board) er
samsteypa tíu fyrirtækja um allt land og er þar með stærsta ríkisfyrirtæki
landsins. Það flytur rúmlega
fjóra milljarða farþega og 250 milljónir tonna af varningi á ári
og til þess notar það 10.000 dráttarvagna, 370.000 vöruvagna og
30.000 farþegavagna. Fjórðungur
vagnanna, að minnsta kosti, er haugamatur en er samt í notkun. Samkvæmt áætlun á að endurnýja gömlu eimreiðarnar
6400 með nýjum, tölvuvæddum díselreiðum um aldamótin 2000.
Hingað til hafa aðeins 6000 km verið rafvæddir (m.a. milli höfuðborgarinnar
Delí og Kalkútta).
Hvergi
annars staðar en í Indlandi ferðast fólk meira með lestum og hvergi
annars staðar er ódýrara að ferðast með þeim en þar.
Flestir eiga engra annarra úrkosta en að nýta lestirnar sem
samgöngutæki, því flugið er of dýrt fyrir almenning.
Verðið miðast við ekna kílómetra.
Á fyrsta farrými (loftkælt) greiða farþegar um 3,50 ikr.
fyrir hvern km og á öðru 0,90 ikr. Alls eru fjögur farrými og ferðist fólk á því ódýrasta
kostar ferðin milli fjarlægustu stöðva (Jammu Tawi, nyrzt, og
Kanniyakumari, syðst; 3730 km) u.þ.b. 2,000,- ikr.
Þannig ferð er ævintýri líkust en mjög tímafrek.
Flestar lestir eru alltaf yfirfullar.
Þær eru gamlar og lúnar og mætti helzt lýsa þeim sem
hreyfanlegum slysagildrum. Óteljandi,
fátækir Indverjar ferðast ólöglega á þökum þeirra og tröppuþrepum,
því þeir eiga ekki fyrir farinu.
Brautarstöðvarnar eru eins og markaðir og eru afdrep fyrir
heimilislausa, þannig að Indverska járnbrautarfélagið sinnir líka
mikilvægu félagslegu hlutverki í landinu.
Þótt
mörgu sé áfátt í uppbyggingu ferðaþjónustu í Indlandi, reyna
yfirvöld stöðugt að fá fleiri til að heimsækja landið.
Í þessum tilgangi er lögð meiri áherzla á fagra náttúru
landsins (þjóðgarða, verndarsvæði, baðstrendur o.fl.) en sögu,
listir, byggingar og mannfræðileg atriði. Árið 1987 kom tæplega ein milljón erlendra ferðamanna
til landsins, Bretar 15%, Bandaríkjamenn 10%, Sri Lankabúar, Frakkar,
Þjóðverjar o.fl.
Indland
er ævintýraheimur, uppfullur af andstæðum, sem erfitt er að lýsa
nema með lýsingarorðum í efsta stigi.
Þeir, sem eru á hraðferð, lenda
í miklum erfiðleikum vegna þess, hve mikið er að sjá og
upplifa. Þeir, sem gefa sér
nægan tíma til að njóta stundar og staðar, finna stöðugt ný
undrunarefni. Saga landsins
er enn þá lifandi, gamlir siðir og hefðir eru í hávegum hafðar. Heilagar kýr vafra óáreittar um götur og stræti.
Spámenn og stjörnuspekingar sitja fyrir framan vísindastofnanir
og bjóða þjónustu sína. Tollverðir taka lífinu með ró og gefa sér tíma til að
sinna hverjum farþega eins og þeir álíta nauðsynlegt, þótt flóðöldur
ferðamanna ríði yfir þá úr stærstu flugvélum
heims. Það er
gaman og fróðlegt að kynna sér minjar frá brezka nýlendutímanum.
Þar er ekki einungis um áþreifanlega hluti eins og byggingar
og önnur minnismerki að ræða, heldur líka hið óáþreifanlega
eins og menninguna og stjórnmálin.
Indland
er sjálfstætt og mjög sérstætt land, hvað framkvæmdum viðvíkur.
Allt tekur sinn langa tíma og fer eftir ákveðnum siðum og leiðum.
Þar er líklega dýrasta stjórnkerfi heims, sem krefst mikillar
þolinmæði. Þar er að
finna, hlið við hlið, mestu hugsanlegu fátækt og ótrúlegasta ríkidæmi
í heiminum. Lífsskilyrði
fjöldans eru Vesturlandabúum óskiljanleg.
Samt er þarna ekki að finna neina biturð á yfirborðinu í
garð þeirra, sem lifa í allsnæktum, hvort sem þeir eru landar eða
ferðamenn. Indland er
merkilegt dæmi um stórkostlega félagslega mismunun og nægjusama lífsgleði.
Þeir, sem heimsækja Indland ættu ekki að láta viðkvæmnina
ná tökum á sér. |