Brezki nýlendutíminn í Indlandi er meðal margra kafla í sögu Indverja undir oki útlendinga.  Nálægt árinu 1500 f.Kr. ruddust aríar inn í Indland úr norðvestri.  Þeir gerðust herrar frumbyggjanna, dravída, og blönduðust þeim.  Árið 327 f.Kr. komu Grikkir undir forystu Alexanders mikla.  Þeir urðu brátt frá að hverfa, því að birgðaflutningaleiðir hersins voru svo ófullkomnar.  Chandragupta Maurja (322-298 f.Kr.) stofnaði fyrsta Indverska ríkið, sem náði líka yfir allan norðurhlutann.  Höfuðborg hans var, þar sem Patna (Bihar) er núna.  Mestum blóma náði Maurja-ríkið undir forystu sonarsonar Chandragupta, Ashoka (273-232 f.Kr.).  Hann gerðist búddatrúar og hafði úrslitaáhrif á útbreiðslu þeirra trúarbragða.  Til merkis um veldi sitt lét hann reisa súlur um allt landið fyrir tilskipanir sínar.  Margar þeirra standa enn þá.

Á síðustu öld fyrir Krists burð dró úr veldi Maruja-ættarinnar.  Ný ríki urðu til og hurfu.  Eitt þeirra var Gupta-ríkið (4./5. öld) í norðurhlutanum.  Þar blómstruðu listir og vísindi.  Þetta tímabil er kallað 'gullna öldin' í sögu Indlands.  Einn sonur þessarar aldar var skáldið Kalidasa, mesta skáld Indlands sem skrifaði á sanskrít.

Í lok 5. aldar leið Guptaríkið undir lok vegna árása hinna hvítu húna.  Norður-Indland skiptist í fjöldamörg konungsríki, sem áttu aðeins eitt sameiningarafl, trúarbrögðin hindi, urðu stöðugt öflugri.  Saga Suður-Indlands varð öll önnur.  Þangað ruddust sjaldan landvinningamenn að norðan.  Þar réðu indverskar höfðingjaættir og viðskipti við fjarlæg lönd, s.s. Indónesíu og Filipseyjar, döfnuðu.  Líklega á misklíðin milli Norður- og Suður-Indlands rætur sínar að rekja til þessara tíma.

Islam hélt ekki innreið sína í Indland fyrr en á 12. öld að loknum mörgum, árangurslausum innrásum araba allt frá 8. öld.  Íslömsku konungsríkjunum í vestri tókst stöðugt að auka áhrif sín í landinu, þrátt fyrir hetjulega andspyrnu Radschputanna, sem áttu samtímis við innanríkis-vandamál að glíma.  Árið 1206 var soldánsdæmið Delí stofnað.  Þar ríkti hin svonefnda 'þrælaætt', því að í hvert skipti, sem soldán féll frá, var einn þræla hans skipaður í eftirmaður hans.  Þar með var útbreiðsla veldis islömsku ríkjanna tryggð um stærstan hluta Indlands, en syðsti hlutinn komst aldrei undir veldi þeirra.  Stofnun islamsks stórríkis fylgdi ekki í kjölfarið fyrr en árið 1526 undir forystu mógúlsins Babur (mógúll < mughul (persneska) < mongóli).  Sonarsonur hans, hinn frægi Akbar, tók við völdum, þegar hann var 14 ára, og ríkti til dauðadags árið 1605.  Honum tókst að stækka mógúlaríkið verulega.

Úr sögur Mógúlaríkinsins
Forfaðir islömskur mógúlættarinnar, Babur, kom frá Mið-Asíu.  Hann snéri sér að því að leggja Afganistan og Norður-Indland undir sig eftir að hafa reynt árangurslaust að ryðjast inn í Samarkand.  Sonarsyni hans, Akbar, tókst að ná sáttum við hindúa og skjóta styrkum stoðum undir mógúlaríkið, sem náði á milli Ahmadnagar á Dekkan-hásléttunni til Kasmír, þegar þar var sem stærst.  Sonarsonur Akbars, Shah Jahan, olli næstum hruni ríkisins með hrak-legum herferðum og taumlausum byggingarframkvæmdum.  Að honum látnum var barizt um völdin og sonur hans, Aurangzeb, komst til valda.  Hann undirokaði hindúa og óvingaðist við síka og Radschputa í norðri og Maratha í suðri.  Eftir dauða hans molnaði hratt úr mógúlaríkinu.  Innrásir Persa og Afgana innsigluðu örlög þess.

Mikilvægustu mógúlarnir voru:  Babur (1483-1530), Humayun (1508-1556), Akbar (1542-1605), Jahangir (1569-1627), Shah Jahan (1592-1666) og Aurangzeb (1618-1707).

1483                 fæddist Babur í Fergana (Usbekistan).

1526                 sigraði Babur Ibrahim, soldáninn í Delí, við Panipat.

1530                 dauði Babur.  Sonur hans, Humayun, tók við völdum.

1540                 sigraði furstinn Sher Shah Humayun og undirokaði hann.

1555                 náði Humayun Delí undir sig á ný.

1556                 lézt Humayun og sonur hans, Akbar var krýndur.

1562                 kvæntist frjálshyggjumúsliminn Akbar prinsessu frá hinu volduga héraði Raiputana.

1564                 afnam Akbar villutrúarskattinn ('Jizya') af þeim, sem aðhylltust ekki islam.

1605                   dó Akar. Sonur hans, Jahangir tók við völdum.  Undirvernd hans náði

1605                 dó Akbar.  Sonur hans, Jahangir tók við völdum.  Undir vernd hans náði málaralistin mestum blóma.

1617                  Sonur Jahangirs, Khurram, friðaði upreisnarmenn í Dekkahhéraði og tók sér nafnbótina 'Shah Jahan'.

1627                   dó Jahangir.  Shah Jahan var gerður að keisara. han lét taka fimm keppinauta sína af lífi.

1631                 kona Jahans, Mumtaz Mahal, dó við fæðingu yngsta barns síns.

1632                 var byrjað að reisa grafhýsi Mumtaz-i-Mahal, hið fræga Taj Mahal í Agra.

1657                 orðrómum um fyrirsjánlegt fráfall Shah Jahans ollu stríði milli sona hans fjögurra.

1658                 var Aurangzeb, sigurvegari bræðrastríðsins, krýndur.  Hann lét hneppa föður sinn í varðhald.

1666                 dó Shah Jahan.

1679                 lagði Aurangzeb villutrúarskattinn aftur á.

1681                 lagði Aurangzeb Dekkanhéraðið undir sig.

1707                 dó Aurangzeb.

1739                 frömdu Persar fjöldamorð í Delí og rændu Pfauenthron.

1803                 héldu mógúlarnir keisaranafnbót eftir að Bretar höfðu gert ríkið að nýlendu.

1862                 dó hinn síðasti 17 mógúla, Bahadur Shah II.

Afskipti Evrópulanda
Fyrstu Evrópubúarnir komu að ströndum Indlands á 15. öld.  Portúgalski sæfarinn, Vasco da Gama, lenti í Calicut (Kozhikode) árið 1498, í núverandi sambandsfylkinu Kerala og árið 1610 lögðu Portúgalar Goa undir sig.  Brezka 'Austurindíafélagið' kom til Indlands árið 1613 og kom sér fyrir á Koromandel-ströndinni.  Áhrif Breta á umhverfi sitt þar voru næsta lítil í upphafi og mógúlarnir í norðurhlutanum héldu óáreittir völdum sínum.

Bretar færðu smám saman út kvíarnar til norðurs.  Í orrustunni við Plassey 81757) sigraði Robert Clive Bengala (Nabob) og náði þar með yfir-ráðum yfir þessu stóra svæði.  Kalkútta varð miðstöð veldis Breta, sem náðu smám saman öllu landinu undir sig.  Í kjölfar uppreisnarinnar árið 1857 ('Indverska uppreisnin') tók Vesturindíafélagið við öllum völdum brezku krúnunnar í landinu.  Árið 1876 var Viktoría drottning krýnd keisarynja Indlands, sem náði þá yfir Pakistan og Bangladesh.

Árið 1885 varð þjóðernisleg andspyrna gegn Bretum skýrari.  Hreyf-ingin, sem myndaðist um Mohandas Karamchand Gandhi, öðru nafni Mahatma Gandhi (1869-1948) og þjóðþingið, varð til sjálfstæðis-yfirlýsingarinnar 15. ágúst 1947.  Landinu var skipt í kjölfarið og Pakistan var stofnað sem sjálfstætt ríki.  Fyrsti forsætisráðherra hins sjálfstæða Indlands varð Pandit Jawaharlal Nehru (f.1889), sem var við völd til dauðadags árið 1964.  Hann ásamt Nasser, Egyptalandsforseta, og Tító, Júgóslavíuforseta, stofnaði Samtök þjóða utan ríkjablokka, sem hafði verið hafnað á ráðstefnu Afríku- og Asíuríkja í Bandung í Indónesíu árið áður.  Uppfrá því varð stefna Indverja í utanríkismálum sú, að blanda sér ekki í málefni annarra ríkja, en samt sem áður ríkti oft stríðsástand milli þeirra og Pakistana (1948, 1965 og 1971) og Kínverska alþýðulýðveldisins (1962).  Eftirmaður Nehrus varð Lal Bahadur Shastri, sem dó 1966, og síðan tók við dóttir Nehrus, Shrimati Indira Gandhi (1917-1984).

Indira Gandhi var voldugasta kona heims í áratug.  Hún gerði Indland að framsæknu nútímaríki á tæknisviðinu, þannig að gerðar voru tilraunir með kjarnorkusprengjur neðanjarðar (1974) og sent var á loft gervitungl með rússneskri eldflaug.  Á fyrstu valdaárum Indiru Gandhi studdi hún stofnun hins sjálfstæða ríkis Bangladesh, sem tókst að kljúfa sig frá Pakistan með aðstoð Indverja.  Árið 1975 var hún sökuð um kosningasvik 1971 og þingið svipti hana embætti.  Hún lýsti yfir neyðarástandi í landinu á meðan mál hennar var fyrir hæstarétti og lét fangelsa rúmlega 100.000 manns án dóms og laga.  Hún nýtti sér oft meirihluta sinn á þingi (2/3) til að fara á snið við stjórnarskrána eða brjóta hana.  Margir sökuðu hana um einræðistilburði.

Á meðan hið 19 mánaða neyðarástand stóð yfir voru mörg mannréttindi þrengd (m.a. alger ritskoðun).  Jafnframt var unnið að því að styrkja son hennar, Sanjay, á pólitískan hátt.  Vestræn ríki misstu trúna á, að Indland snéri fljótlega aftur til lýðræðisskipulags.  Árið 1977 ákvað Indira Gandhi að halda kosningar til fulltrúaþingsins eftir að hún hafði lengt kjörtímabilið úr fimm í sex ár.  Þessar kosningar ollu byltingu í nútímasögu Indlands.  Indira Gandhi og flokkur hennar biðu mikinn ósigur, einkum í Norðurríkjunum.  Stjórnarandstæðingar fylktu sér undir merki Janataflokksins, sem fékk 50% sæta í neðrideild, og í marz 1977 myndaði hinn 82 ára gamli Morarji Desai nýja ríkisstjórn.  Desai, sem var aðstoðarráðherra í ríkisstjórn Indiru, var rekinn úr stjórninni eftir klofning í Kongressflokknum árið 1969.  Hann lagði sig fram um að koma smám saman á sambandi við Kína og Bandaríkin.  Heimsókn þáverandi Bandaríkjaforseta, Carter, til Indlands var álitin mikil viðurkenning á endurreisn lýðræðis í landinu.

Í júlí 1979 sagði Janatastjórnin af sér vegna persónulegra vandamála og innri ágreinings.  Aðstoðarforsætisráðherrann, Charan Shing,  og 75 þingmenn fulltrúadeildarinnar sögðu sig úr flokknum, sem missti þannig meirihluta sinn.  Desai stakk upp á því, að Singh myndaði stjórn, en honum hafði verið lofað tryggri afturkomu á þing, ef ný ríkisstjórn Indiru Gandhis kæmist til valda.  Þegar til kom neitaði Indira honum um stuðning, svo að hann komst ekki aftur á þing.  Öllum að óvörum leysti forsetinn upp þingið og tilkynnti nýjar kosningar í janúar 1980.  Réttur gestaverkamanna til pólitísks málfrelsis og kosningaréttur þeirra olli óróa meðal innfæddra í Assam, þannig að ekki var hægt að kjósa í ríkinu.  Þetta olli óvæntum og miklum sigri Indiru Gandhi, sem varð forsætisráðherra á ný.

Hrun Kongressflokksins allt frá 1980 og vöntun á virkri stjórnarandstöðu á sama tíma,  jók stjórnmálalega óvissu í Indlandi.  Ekki lagaði það ástandið, að æstir aðskilnaðarsinnaðir síkar frá Punjab létu til sín taka.  Vald-beiting ríkisstjórnarinnar til að kveða mótmælin niður og eyðilegging aðal-helgidóms þeirra, gullna hofsins í Amritsar, voru ekki beztu meðulin til að draga úr spennu.  Hinn 31 oktober 1984 myrtu lífverðir forsætisráðherrans Indiru Gandhi.  Hindúar urðu æfir og myrtu þúsundir síka.  Eftirmaður Indiru var sonur hennar, Rajiv Gandhi.  Hann var jafnaðarmaður inn að beini.

Þótt líta verði á Indland sem þróunarland, telst viðskiptalíf landsins vera á heimsmælikvarða.  Landbúnaður og skógarhögg stendur undir 40% brúttóþjóðarframleiðslunnar og er undirstaða framleiðslu matvæla fyrir ört vaxandi fjölda íbúa landsins.  Aðalræktunin beinist að hrísgrjónum, hveiti og hirsi til eigin neyzlu.  Indland er mesti teframleiðandi heims.  Hampur, baðmull, kaffi, krydd, jarðhnetur, sykurreyr, hrágúmmí o.fl. er líka framleitt til útflutnings.  Allar tilraunir til að breikka svið landbúnaðarins hafa mistekizt vegna þurrka, flóða og landeyðingar af völdum ofræktunar og skógarhöggs.  Kvikfjárrækt er ekki mikilvæg í þessu landi grænmetisneyzlu og trúarbrögðin draga líka úr henni.  Nautgripir eru álitnir heilagir og einungis notaðir til mjólkurframleiðslu eða sem dráttardýr.  Nýting skóganna er ómarkviss.  Mestri eyðingu skóga veldur notkun þeirra til eldiviðar og beit húsdýra og villidýra.

Allt frá því að landið fékk sjálfstæði hafa framleiðslugreinarnar dafnað.  Þungaiðnaðurinn, sem er að mestu ríkisrekinn, er undirstaða iðnvæðingarinnar.  Að öðru leyti er atvinnulífið blanda af einka- og ríkisreknum fyrirtækjum.  Framleiðni í einkarekstri er óviðunandi vegna menntunarskorts og reynsluleysis verkafólksins.  Allmikið er um verðmæt jarðefni í landinu (járn, kol, króm, báxít, jarðolía, fosfat, úraníum, gull, silfur, eðalsteinar o.fl.).  Vefnaðariðnaður er í fararbroddi framleiðslugreinanna (baðmull, hampur, silki og ull).  Þá er olíuiðnaður og verkfæraframleiðsla mikivæg fyrir útflutinginn.  Aðalviðskiptalönd Indlands eru Bandaríkin, Rússland, Japan, Bretland og Þýzkaland.