St
Pierre og Miguelon eyjaklasinn er u.þ.b. 25 km frá suðurströnd Nýfundnalands.
Hann hefur verið undir stjórn Frakka síðan 1985.
Flatarmál aðaleyjanna er 242 km², þar af 215 km² í
Miguelon-klasanum. St
Pierre-eyja, aðalstjórnsýslu- og viðskiptamiðstöðin, er 26 km²
og þar búa 90% íbúa eyjanna.
Norðaustur
úr Miguelon-eyju teygist 1,6 km breiður og 6 km langur klettahöfði
Miguelon-sléttan er sunnan höfðans.
Þar eru mómýrar með smávötnum.
Suðurhluti eyjarinnar er ósléttur með gróðursnauðum hæðum
(Mornes), sem hækka upp í Morne de lan Grande Mongange (240m), sem er
hæsti staður eyjaklasans.
Langlade-eyja
er gömul veðrunarslétta með fjölda stuttra vatnsfalla og
strandlengja hennar er umgirt klettum nema nyrzt, þar sem hún tengist
Miguelon-eyju með eiði. Handan
hins 5 km breiða La Baie-sunds í suðaustri er St Pierre-eyja með ósléttu
hæðalandslagi norðvestast og grýttu láglendi suðaustast.
Báðum megin eru mómýrar með smávötnum og tjörnum.
Strönd eyjarinnar er hömrótt að norðanverðu og að
sunnanverðu eru óreglulegir höfðar og nes.
Í eyjaklasanum er fjöldi klettahólma og skerja.
Marins-eyja (50 ha) er eini byggði hólminn fyrir austurströnd
St Pierre.
Þrátt
fyrir milt og rakt loftslag á eyjunum eru þær auðnarlegar. Skóglendi eyjanna, nema á hlutum Lnaglade-eyjar, var höggvið
til eldiviðar á árum áður. Meðalhiti
hlýasta mánaðarins er 20°C en í kaldasta mánuði –10°C.
Meðalársúrkoman er 1500 mm.
Mikið sjófuglalíf er á eyjunum.
Fyrstu
landnemar eyjanna voru sæfarar frá Vestur-Frakklandi, aðallega
baskar, normanar og bretónar, sem settust að snemma á 17. öld.
Íbúarnir tala frönsku og halda sig við franska siði og
venjur. Langflestir þeirra
eru katólskir. Árið 1902
var Íbúafjöldinn 6500 og hefur ekki breytzt á 20. öldinni.
Frakkar
leggja mikla áherzlu á að halda síðasta áhrifasvæði sínu í Norður-Ameríku
og styrkja eyjaskeggja til áframhaldandi búsetu, því að auðlindir
láðs og lagar duga þeim ekki til framfærslu.
Nálægt 70% nauðsynja eru flutt inn frá Kanada og Frakklandi
um Nova Scotia. Þorskveiðar
eru enn þá eini raunverulegi atvinnuvegurinn og frosnar fiskafurðir
eru aðalútflutningurinn.
Frakkar
skipa amtmann til að stjórna eyjunum.
Honum til aðstoðar er einkaráð og kosnir fulltrúar
eyjaskeggja. Íbúarnir eru
franskir ríkisborgarar og hafa kosningarétt samkvæmt honum.
Grunnmenntun er frí og skólaskylda gildir. St Pierre er höfuðstaðurinn, stjórnsýslusetrið með dómstólum
og setri fulltrúa katólsku kirkjunnar.
Fyrsti
landkönnuðurinn, sem heimsótti eyjaklasann var Portúgalinn Jose
Alvarez Faqendez, sem lenti þar 1520.
Fyrsta franska fiskimannabyggðin hófst 1604.
Frakkar og Bretar skiptust á um yfirráðin nokkrum sinnum þar
til Frakkar fengu full yfirráð 1816 samkvæmt Parísarsamningnum frá
1814. Eyjarnar urðu
franskt verndarsvæði 1946 og 1976 franskt hérað erlendis með sömu
réttindi og borgir landsins. Í
maí 1985 breyttist staða eyjanna í samræmi við lög ESB.
Árið 1992 var langvinn deila við Nýfundnaland vegna
landhelginnar leidd til lykta. St
Pierre og Miguelon fengu 6680 km² efnahagslögsögu.
Íbúafjöldinn 1994 var u.þ.b. 6400. |