Ķ
hinni rómversku 'Provinciu' skķn sólin bjart og mikiš.
Nįttśran skartar sķnu fegursta og sagan er viš hvert fótmįl.
Svo margt er aš sjį og skoša, aš flestir gestir verša aš
velja fįtt eitt hverju sinni. Įrsmešalhitinn,
+15°C, lżsir bezt loftslaginu. Sumrin
eru löng og hlż og vetur mildir.
Sjaldgęft er aš rigni į sumrin.
Vor og haust blęs stundum kaldur vindur, kallašur 'Mistral' ,
śr noršri ķ 3-9 daga ķ senn og lękkar hitastigiš verulega og snögglega.
Landamerki Provence mį setja viš Barcelonnet ķ noršaustri,
Montpellier ķ sušvestri, Montélimar ķ noršvestri og Marseilles ķ
sušri, žótt landslagiš skeri ekki śr um žaš.
Athyglisvert er aš hrķsgrjón eru ręktuš ķ hérašinu.
Provence
komst į sögusvišiš, žegar grķskir landnemar stofnušu Marseilles,
žótt svęšiš hafi veriš byggt įšur og fyrir.
Žegar keltar įsęldust landiš, leitušu Grikkir įsjįr hjį Rómverjum,
sem stofnušu valdasvęšiš Gallia Narbonensis įriš 122 f.Kr. meš
fyrstu mišstöš ķ Narbonne og Aix.
Provence blómstraši į dögum Įgśstusar og fyrstu aldirnar
e.Kr. uršu Nimes og Arles ašalmišstöšvar rómverskrar menningar.
Į 5. og 6. öld ruddust vandalar, bśrgundar, vķsigotar,
frankar og austgotar inn ķ Provence og įriš 536 varš hérašiš
hluti frankneska konungdęmisins. Milli
8. og 10. aldar fóru sarasenar um meš bįli og brandi. Į 10. öld varš Provence hluti af Hinu heilaga rómanska rķki
en greifarnir ķ Arles voru ekki sįttir viš žaš og tryggšu hérašinu
sjįlfstęši. Sķšar
komst žaš undir yfirrįš greifanna ķ Toulouse og įriš 1125
greifanna ķ Barcelona. Frį
1246 réši Karl konungur en Anjouęttin réši ķ tvęr aldir.
Įrin 1309-1403 sįtu pįfar og andpįfar ķ Avignon.
Įriš 1486 var Provence innlimaš ķ Frakkland og hefur veriš sķšan.
Žżzkaland hernam Provence įriš 1942.
Aigues
Mortes (Aquae Mortuae = dauša vatniš), sem merkir lygn lón og vötn ķ nįgrenni
bęjarins. Moskķtóflugan
réši rķkjum į ströndinni en var śtrżmt.
Aigues Mortes er tengd hafinu meš skipaskuršum og Rón
viš Beaucaire.
Žar
er salt- og vķnframleišsla. Aigues
Mortes var eitt sinn hafnar-bęr įšur en įrframburšur stękkaši
landiš. Žašan lagši Lśšvķk
9. af staš ķ krossferširnar įrin 1248 (38 skip) og 1270.
Hann hóf aš vķggirša Aigues Mortes įriš 1241, byggši
Constanceturninn (33 m) og 7 m žykka mśra, sem lokiš var viš um
1300. Žeir eru 1750 m langir og fallegt śtsżni ofan af žeim
(9-10 m hįir). Fimmtįn hįlfhringlaga
turnar og 10 hliš eru į mśrunum.
Virkisgröfin
hefur veriš fyllt upp. Innan
mśranna hefur mišaldabęrinn varšveizt mjög vel.
Nautaat og beljuvešhlaup fara oft fram utan mśranna.
Les
Baux-de-Provence
er žorp meš mikla sögulega fortķš.
Žaš er mjög fallega stašsett į hamri ķ *Alpilles.
Į mišöldum var opiš hśs hjį stjórnendum žorpsins fyrir
farandsöngvara og stundum voru allt aš 6000 gestir hjį žeim.
Sķšar varš Les Baux ašalmišstöš mótmęlenda og įriš
1632 voru kastalinn og mśrarnir eyšilagšir aš skipun Lśšvķks 13.
konungs. Įriš 1822 uppgötvašist jaršefniš, sem įl er framleitt śr
og žaš var kallaš bauxite (bįxķt).
Žaš, sem heillar feršamenn mest ķ Les Baux eru rśstirnar og
sagan į bak viš žęr og fallegt umhverfi.
Beaucaire
var žekkt fram til 19. aldar fyrir jślķmarkašinn, sem dró aš sér
allt aš 300.000 manns. Feršamenn
koma nśna til aš skoša rśstir 11. aldar kastalans, sem var endurbyggšur
į 13. öld og sķšan rifinn aš skipun Richelieu kardķnįla.
Ķ rśstunum er žrķhyrndur turn,
inngaršar og rómönsk kapella.
*Calanques,
sušaustan Marseilles,
Mynd: Arles. |