Amiens
er forn dómkirkjuborg við Sommeána í N.-Frakklandi, 130 km norðan
Parísar. Árdalurinn er náttúruleg
samgönguleið. Þar af leiðandi
er Amiens miðstöð viðskipta og hefur verið vettvangur margra
bardaga við innrásarheri. Allt
frá miðöldum hefur borgin verið miðstöð vefnaðarframleiðslu.
Borgin var höfuðborg Picardyhéraðs en er nú höfuðborg
Sommehéraðs.
Eitthvert
stórkostlegasta mannvirki í gotneskum stíl, dómkirkjan Notre Dam,
er kennimerki borgarinnar. Bygging hennar hófst árið 1220 (Robert de
Luzarche) og lauk 1270, en var stækkuð síðar. Hún er mjög rúmgóð innanverðu og mesta hæð undir þak
er 43 m. Kórinn er
skreyttur rúmlega 3500 tréstyttum, sem voru skornar út á 16. öld.
Ráðhúsið,
sem var byggt á 17. öld og endurbyggt á 19. öld, stendur í miðborginni.
Norðan þess er St. Germain kirkjan frá 15. öld og að
sunnanverðu er Picardsafnið með fornminjum, málverkum og höggmyndum.
Ævagamalt leikhús með Lúðvíks 14. forhlið er þarna nærri.
Á
okkar dögum er borgin samgöngumiðstöð og háborg iðnaðar.
Framleiðslan er teppi, silkivefnaður, ullar- og baðmullarvefnaður.
Einnig vélar, efnavörur og dekk.
Bændur koma með framleiðslu sína og selja frá litlum bátum.
Alls konar önnur viðskipti eiga sér stað, s.s. með korn,
sykur, ull, andakökur og makkarónur, sem borgin er fræg fyrir.
Snemma
féll borgin fyrir Júlíusi keisara og varð rómverskt virki.
Nafn borgarinnar komst rækilega á blöð sögunnar, þegar Napóleon
og Stóra-Bretland undirrituðu þar friðarsamning 27. marz 1802.
Þessi samningur gaf Bretum eina hléið, sem þeir fengu í kjölfar
frönsku stjórnarbyltingarinnar.
Smuga í þessum samningi gerði Bandaríkjamönnum kleift að kaupa Louisiana
af Napóleon, en Frakkar álitu þetta svæði of fjarlægt til að hægt væri
að verja það.
Í
fransk-þýzka stríðinu 1870-71 náðu Þjóðverjar Amiens og snemma
í fyrri heimsstyrjöldinni náðu þeir henni undir sig um stundar
sakir. Bretar reistu höfuðstöðvar
sínar þar vegna hagstæðrar legu og samgangna.
Þegar Þjóðverjar réðust aftur á Amiens 1918, var árásinni
hrundið. Dómkirkjan
skemmdist í skothríðinni, en það var gert við hana að stríðinu
loknu. Á meðan Þjóðverjar
hersátu Frakkland í síðari heimsstyrjöldinni varð borgin fyrir
miklu sprengjuregni áður en hún féll. |