Auckland
er stærsta borg landsins og aðalstjórnsýslusetur og mesta
hafnarborgin. Hún er á mjóu
eiði á Norðureyju milli Waitemata-hafnar að austanverðu og
Manukau-hafnar. William Hobson, landstjóri, stofnaði hana 1840 sem aðalstjórnsetur
nýlendunnar og nefndi hana eftir Georg Eden, öðrum jarli af Aukland
og æðsta manni sjóhersins, sem varð síðar aðallandstjóri
Indlands. Aukland varð
kauptín 1851 og hélt höfuðborgarhlutverkinu þar til Wellington tók
við því 1865. Aukland fékk
borgarréttindi 1871. Hún
er mesta þéttbýli Nýja-Sjálands og hvergi eru fleiri innfæddir, maóríar, búsettir auk fjölda pólynesa frá öðrum eyjum Suður-Kyrrahafsins.
Borgin
er miðstöð járnbrauta- og flugsamgangna (Mangere) en Waitemata-höfnin
setur mestan svip á hana. Hún
nær yfir 180 km² svæði og siglingaleiðir í henni eru allt að 10 m
djúpar. Helztu útflutningsvörurnar, sem fara um höfnina eru járn,
stál, mjólkurafurðir, kjöt og húðir.
Innflutningurinn byggist mikið á fljótandi eldsneyti, járn-
og stálvörum, sykri, hveiti og fosfati.
Iðnaðurinn í borginni byggist á verkfræðistarfsemi, málmvinnslu,
vefnaði, fatnaði, leðri, timbri og timburvörum, samsetningu bifreiða,
báta- og skipasmíði, málningu, gleri, skófatnaði, plastvörum,
efnavörum, sementi, fiskveiðum, matvælum, bjórbruggun og
sykurvinnslu. Stórt járn- og stálver hóf starfsemi í Glenbrook, 32 km sunnar, árið 1969. Hafnarbrúin (1959) tengir miðborgina við hraðstækkandi
borgarhluta, aðallega íbúðahverfi á norðurströndinni og við
Devonport, aðalstöðvar sjóhersins og skipasmíðastöðina.
Lagning pípu fyrir náttúrgas frá Maui-svæðinu til Aukland
var lokið 1977.
Meðal
áhugaverðra staða í borginni eru Stríðsminjasafnið, Samgöngu- og
tæknisafnið, Borgarlistasafnið, Borgarbókasafnið, Háskóli Aukland
(1957; Aukland University College uppunalega stofnaður 1882), ráðhúsið
og nokkrir kennaraháskólar. Í grennd borgarinnar eru vinsælar baðstrendur og aðstæður
til brettabruns eru góðar. Nokkur
útbrunnin eldfjöll eru í grenndinni og golfvellir og aðrir íþróttavellir,
skemmtigarðar og náttúruverndarsvæði.
Áætlaður íbúafjöldi í borginni sjálfri árið 1991 var
316 þúsund en í Stór-Aukland 896 þúsund. |