Kókoseyjar Keeling eyjar Ástralía,
Flag of Australia


KÓKOSEYJAR - KEELING ISLANDS
ÁSTRALÍA

Map of Cocos (Keeling) Islands
.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

KÓKOSEYJAR (KEELING-EYJAR) eru ástralskt yfirráðasvæði í Austur-Indlandshafi.  Eyjarnar eru 3685 km vestan Darwin og u.þ.b. 1300 km suðsuðvestan Singapúr.  Heildarflatarmál þeirra er 14,4 km² og þær ná yfir tvær kóralhringeyjar, hinar syðri ná yfir 26 hólma og norðar er aðeins Keeling-eyja.  Stjórnsýslumiðstöð eyjanna er á Vestureyju í hringeyjarklasanum.

Keeling-eyja er 24 km norðan lónsins, sem er umkringt fjölda hólma Suður-Keeling-eyja.  Þar eru aðaleyjarnar Vestureyja (10 km löng), Suðureyja, Heimaey, Stefnueyja og Horsburgh-eyja.  Hæsti staður eyjanna er aðeins 6 m yfir sjávarmáli.  Hitastigið er á bilinu 22°C-32°C og meðalársúrkoma er 2300 mm.  Snemma ár hvert ríða tortímandi fellibiljir yfir eyjarnar og jarðskjálftar af og til.  Flóran byggist aðallega á kókospálmum og á Keeling-eyju og Horsburgh-eyju vex einnig gróft gras.  Þarna eru engin villt spendýr en aragrúi fugla.

Íbúarnir eru aðallega afkomendur malæja, sem Skotinn Clunies-Ross flutti til eyjanna á árunum 1827-31 sem verkamenn.  Þeir búa flestir á Heimaey ásamt afkomendum Clunies-Ross og flestir þeirra eru ástralskir ríkisborgarar.  Langflestir þeirra tala malæísku og eru múslimar.  Um miðjan sjötta áratug 20. aldar fluttu margir íbúanna til meginlandsins, aðallega Vestur-Ástralíu, vegna þrengsla á eyjunum.  Aðalatvinna eyjaskeggja er á kókosplantekrunum.

Efnahagslífið.  Framleiðsla og útflutningur kókoskjarna er undirstaða efnahags landsmanna.  Samvinnufélag Kókoseyja var stofnað 1979 til að annast þessa atvinnugrein.  Mestur hluti matvæla og neyzluvöru er fluttur inn, þrátt fyrir að fiskimið séu auðug og eyjaskeggjar eigi kost á garðrækt.  Flugvöllur var byggður á Vestureyju árið 1945 og var notaður til millilendinga á flugleiðinni til Perth í Ástralíu og Jóhannesarborgar í Suður-Afríku.  Nú annast leiguflugfélag loftflutninga milli eyjanna, Jólaeyjar og Perth.  Veðurupplýsingar frá Kókoseyjum eru mikilvægar vegna veðurspáa.

Stjórnsýsla og félagsmál.  Eyjarnar urðu ástralskt yfirráðasvæði 1955 og hluti Ástrálíu 1984.  Árið 1979 stofnuðu íbúar Heimaeyjar Kókoseyjaráðið landstjóra eyjanna til ráðgjafar og til að koma á framfæri skoðunum íbúanna á framkvæmd innri mála.  Árið 1992 tók héraðsráð við þessu hlutverki.  Kókoseyjar reka sína eigin póstþjónustu.  Ástralska ríkið annast heilsugæzlu og tannlæknaþjónustu.

Sagan
.  William Keeling, skipstjóri enska Austurindíafélagsins, fann eyjarnar árið 1609, þegar þær voru enn þá óbyggðar.  Enskur ævintýramaður, Alexander Hare, nam land á eyjunum með malæískt kvennabúr sitt og þræla 1826.  Árið 1827 settist John Clunies-Ross þar að með fjölskyldu sinni, vann að endurbótum á náttúrulegum kókospálmalundum og flutti síðan inn malæískt verkafólk til að vinna að framleiðslu kókoshnetukjarna.  Brezki náttúrufræðingurinn Charles Darwin rannsakaði kóralrifin á svæðinu árið 1836.

Árið 1857 lýstu Bretar yfir eignarrétti sínum og settu eyjarnar undir stjórn landstjórans á Ceylon 1878.  Eyjarnar voru lagðar undir Sundanýlenduna 1886 og Clunies-Ross-fjölskyldunni var falin stjórn þeirra.  Árið 1903 voru þær settar undir krúnunýlenduna Singapúr.  Í fyrri heimsstyrjöldinni réðist ástralski tundurspillirinn Sydney á þýzka tundurspillinn Emden, sem neyddist til að sigla upp á kóralrif Keeling-eyjar.  Árið 1955 fluttust yfirráð eyjanna frá Singapúr til Ástralíu.  Árið 1978 seldi Clunies-Ross-fjölskyldan plantekrur sínar og afsalaði sér yfirráðum eyjanna til Ástrala, sem gerðu gjaldmiðil sinn gildandi þar og unnu að heimastjórn eyjaskeggja.  Í apríl 1984 samþykktu íbúarnir í almennum kosningum að verða hluti Ástralíu.  Árið 1999 var íbúafjöldi eyjanna 636.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM