Þróun
samgangna í þessu stóra landi er geysilega mikilvæg. Héruð og svæði landsins voru tiltölulega einangruð
á sögulegum tímum þar til eftir síðari heimsstyrjöldina.
Þá var bætt úr flugsamgöngum og síðan var farið að sinna
vegakerfinu, sem annar núorðið mestum farþega- og vöruflutningum í
landinu. Strand- og fljótaskipaflotinn
er í öðru sæti hvað vöruflutning snertir.
Vegakerfið.
Þegar uppbygging nýju höfuðborgarinnar, Brasilíu, hófst á
sjötta áratugnum, var fjöldi vega með slitlagi mjög takmarkaður.
Fjögurra akreina þjóðvegir tengdu Rio de Janeiro og Sao Paulo
en slíka vegi vantaði til porto Alegre, Curitiba, norðausturhlutans
og svæðisins vestan Belo Horizonte.
Á regntímanum röskuðust samgöngur á aðalleiðum landsins
í vikutíma eða lengur í einu og þeir, sem voru á ferðinni, urðu
strandaglópar á svæðum með fáa möguleika til gistingar og
takmarkaðar matarbirgðir.
Nauðsyn
þess, að flytja þung og fyrirferðarmikil byggingarefni loftleiðis
á regntímanum á meðan á uppbyggingu Brasilíu stóð, opnaði augu
manna fyrir slæmu ástandi vegakerfisins.
Þegar herinn tók völdin í landinu 1964, voru endurbætur þess
settar á oddinn. Árangurinn varð gott vegasamband milli helztu staða í
landinu, jafnvel inn á norðanvert Amasónsvæðið.
Flugleiðir.
Brasilíumenn voru meðal frumherja í flugi og þeir hafa löngum
haldið því fram, að Alberto Santos-Dumont hafi verið á undan
Wright-bræðrum í loftið. Fjöldi
flugfélaga spratt upp í landinu og voru síðan sameinuð í þrjú
meginfyrirtæki, sem eru í samkeppni á markaði innanlands.
VARIG hefur að mestu verið eign starfsfólksins síðan 1920-30
og stundar flug innanlands og erlendis.
VASP er flugfélag Sao Paulo-fylkis, sem flýgur aðallega
innanlands en líka til BNA og Hollenzku Antilleyja.
Transbrasil er einkarekið flugfélag, sem býður aðallega
innanlandsflug.
Flugvellir
eru nærri öllum stórborgum og flestar smærri borgir gera út
flugvelli fyrir þotuflug. Malarvellir
eru víða um land fyrir minni flugvélar.
Áætlunarflug tengir borgir landsins en umferð um flugvelli
landsins er mun minni en um sambærilega velli í Norður-Ameríku og
Vestur-Evrópu. Aðalástæðan er há fargjöld og samkeppni við áætlunarbíla.
Mestur hluti millilandaflugsins liggur um Rio de Janeiro og Sao
Paulo.
Járnbrautir.
Þetta samgöngukerfi er ekki mjög mikilvægt, ef frá eru
taldar farþegaleiðin milli Rio de Janeiro og Sao Paulo og járngrýtislestirnar.
Lítið hefur verið um lagningu járnbrauta eftir síðari
heimsstyrjöldina, þegar Rio de Janeiro var tengd við Salvador vegna
þess, að þýzkir kafbátar sökktu mörgum skipum undan ströndinni.
Einu framkvæmdirnar á þessu sviði var lagning hliðarspors frá
Minas Gerais til Brasilíu og járngrýtisleiðarinnar milli Caraiás
Grande-námanna og Porto do Itagui í grennd við Sao Luis.
Flestar járnbrautir landsins eru frá 19. öld, þegar
efnahagurinn byggðist á útflutningi hráefna.
Vegna máls sporanna hefur ekki verið hægt að tengja þau við
kerfi nágrannalandanna.
Sjóflutningar.
Strandsiglingar voru árum saman í svipuðu lamasessi og járnbrautirnar
og sinntu aðeins lágverðsvöru, sem þoldi langar tafir og stundum
altjón. Ríkið hratt af
stað áætlun um skipasmíðar á sjöunda áratugnum og flutningar
jukust mikið jafnframt því, að þjónusta og stundvísi skipanna
batnaði verulega. Þá jókst
flutningur verðmætari farma. Lloyd
Brasileiro er aðalskipafyrirtæki landsins en Rio Doce Valley-fyrirtækið
rekur flota sérbúinna skipa. Nokkur
smærri fyrirtæki í þessari grein eru líka á markaðnum.
Endurnýjun
og uppbygging samgöngukerfisins á sjó var samfara uppbyggingu hafna,
s.s. við Sepetibaflóa vestan Rio de Janeiro og Torot do Itagui járngrýtishafnarinnar.
Áður höfðu verið byggðar Hafnir í Rubarao nærri Vitória
fyrir járngrýtið og Sao Sebastiao á strönd Sao Paulo-fylkis fyrir
olíuflutninga. Um höfnina
í Sao Sebastiao fer meira en helmingur innflutnings í Sao Paulo-fylki
og stór hluti um Santos, sem státar af mestri umferð í heildina tekið.
Aðrar mikilvægar Hafnir eru í Rio de Janeiro, Paranaguá og
Recife.
Lengd
samgöngukerfisins á hinu gríðarstóra vatnakerfi landsins er u.þ.b.
45.000 km. Um Amasónsvæðið
fara aðalflutningar norðurhluta landsins og alla leið inn í spænskumælandi
lönd fyrir vestan. Tvær aðalhafnirnar
á Amasónsvæðinu eru Belém í árósunum og Manaus, u.þ.b. 1650 km
inni í landi. Þær og minni hafnir eru mikilvægir verzlunarstaðir.
Skip og bátar af öllum stærðum og gerðum sigla um meginmóðuna
og u.þ.b. 1000 þverár hennar. Paragvæ-Paraná-Plata-vatnasviðið er illa til siglinga
fallið, bæði vegna náttúrulegra og manngerðra hindrana, þótt
nokkrir kaflar þess væru notaðir á landnámsárunum.
Þar er enn þá nokkur grunnrist prammaumferð alla leið niður
í árósa Río de la Plata í Argentínu.
Sao
Francisco-áin er skipgeng u.þ.b. 300 km inn í land, þar sem Paulo
Alfonso-fossar hindra för. Fyrrum
var áin mikilvæg samgönguleið en ruðningur skóga og stíflugerð
hafa valdið stækkandi grynningum í efri hluta hennar.
Einu prammagengu, stuttu árnar eru Paranaiba í norðurhlutanum
og Jacui í Rio Grande do Sul. |