Brasilía menning,
Flag of Brazil


BRASILÍA
MENNING

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Menning indíána, negra og Portúgala hefur orðið að deiglu daglegs lífs í Brasilíu.  Hin portúgalska er ríkjandi, enda eru tunga, ýmsir siðir og trúarbrögð landsmanna af henni sprottin.  Áhrif innfæddra og negra eru samt augljós.  Tunga flestra indíána, tupi-guaraní, var útbreidd og trúboðar 16. aldar notuðu hana til að boða trúna.  Hún var einnig töluð víðast hvar í norðurhlutanum.  Nú á dögum er brasilíska talsvert skotin orðum úr indíánamálinu og mest áberandi á Amasónsvæðinu.  Afrísk áhrif á lífsvenjur landsmanna eru greinilegust á plantekrusvæðum norðurhlutans í strandhéruðunum frá Rio de Janeiro.  Þeirra gætir í matargerð í Bahia-fylki, s.s. vatapá (úr hrísgrjónamjöli), kókosolía, fiskur og rækjur, rauð paprika og margar kryddtegundir. 

Víða í borgum landsins iðka margir hópar trúarbrögð, sem eru blönduð afrískum áhrifum.  Afrískra áhrifa gætir í tónlistinni, einkum í samba.

Opinber afskipti á flestum sviðum mannlífsins hafa ekki dregið úr frumkvæði fólksins.  Það stendur fyrir skrautlegum hátíðarhöldum, styður listir og knattspyrnulið, þrátt fyrir öll félagsleg og efnahagsleg vandamál.  Brasilía er vagga evrópskrar listar vestanhafs en fólkið er samt opið fyrir nýungum á sviði listanna.

Daglegt líf.  Hröð þéttbýlismyndun í landinu eftir síðari heimsstyrjöldina hefur breytt lífsmunstri flestra íbúanna.  Brasilískar borgir eru líkar öðrum borgrum í Vesturheimi að flestu leyti en fjölda fólksins á götum úti má líkja við borgir í Kína. 

Fjölskyldubönd eru yfirleitt sterkari en í Norður-Ameríku.  Skyldmenni búa yfirleitt í grennd hvert við annað og hittast reglulega.  Styrkur þessara banda er háður efnahag og stöðugleika fjölskyldnanna og er nú orðið ekki sambærilegur við fyrri tíð vegna fátæktar, fjarlægðar milli ættingja og hinnar hröðu þéttbýlismyndunar.  Algengt er að stórfjölskyldur búi saman í litlu húsnæði, fremur af efnahagsástæðum en ættrækni.


Listir.  Landið hefur alið marga heimsfræga bókmenntajörfa, sem eru jafnvel taldir standa starfsbræðrum sínum í Portúgal framar vegna fjölbreyttara mannlífs og umhverfis.  Meðal aðalverka brasilískra rithöfunda á 19. öld voru rómantískar smásögur eftir Joaquim Machado de Assis.  Á tuttugustu öldinni rituðu margir höfundar í norðausturhlutanum frábær skáldverk, s.s. Gilberto Freyre, sem skrifaði um líf þræla, Graciliano Ramos, sem ritaði um lífið á þurrkaferhyrningnum og Jorge Amando, sem ritaði léttar og liprar sögur um lífið á kakóræktarsvæðunum í Bahia.  Sögur Érico Veríssimos um Suður-Brasilíu hafa verið þýddar á fjölda tungumála.

Landslagsarkitektinn Roberto Burle Marx hefur vakið borgarbúa til meðvitundar um nýtingu innlendra plantna til garðskreytinga í stað innfluttra, evrópskra tegunda.  Sumar hugmyndir hans hafa verið nýttar með mannvirkjum hins heimsfræga arkitekts Oscar Niemeyers.  Hann hannaði fjölda opinberra bygginga í nýju höfuðborginni, Brasilíu, í samstarfi við Lúcio Costa, sem gerði upprunalegu skipulagsteikningar borgarinnar.  Víða er að finna fagrar byggingar frá nýlendutímanum, hús með tígulsteinaþökum og skrautlegar kirkjur í Salvador og hallir og opinberar byggingar í Rio de Janeiro.  Meðal hinna áhugaverðustu er 18. aldar kirkjur í Minas Gerais með skreyttum forhliðum, myndum úr biblíunni og styttur eftir Antonio Francisco Lisboa, sem er betur þekktur undir nafninu Aleijandinho (Litli krypplingurinn).

Listmálarar komu til skjalanna á 18. öld en þessi listgrein fór ekki að þróast að nokkru marki fyrr en á 19. öld með verkum Belmiro de Almeida, sem beindu listamönnunum í raunsæisátt.  Á 20. öldini skapaði Candido Portinari einstakan, brasilískan stíl með því að blanda saman óhlutstæðum aðferðum Evrópumanna og landslagi Brasilíu.  Klassíska tónskáldið Heitor Villa-Lobos var leiðandi í sköpun brasilískrar tónlistar með því að tvinna saman þjóðlög og hrynjandi portúgalskrar, indíána- og afrískrar tónlistar.  Joao Gilberto er frumkvöðull nútímatónlistar, s.s. bossa nova, og Sergio Mendes tvinnaði samba, norðurameríska og brezka tónlist saman með góðum árangri.

Brasilískar borgir eru vettvangur alls konar tónlistarviðburða og í Rio de Janeiro, Sao Paulo, Belo Horizonte og víðar laða útitónleikar gífurlegan fjölda hlustenda.  Leik- og óperuhús eru vinsæl.  Þar eru m.a. færðir upp innlendir  og svæðisbundnir gleðileikir og klassísk verk.  Listsýningar eru tíðar í söfnum og listasöfnum, s.s. á listahátíð í Sao Paulo, sem er haldin annað hvert ár síðan 1951, og laðar til sín listamenn frá rúmlega 50 löndum hverju sinni.  Meðal fjölda listasamtaka er Brasilíska bréfaakademían, sem er talin standa í fararbroddi.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM