Utah land og náttúra Bandaríkin,


LAND og NÁTTÚRA
UTAH

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Heildarflatarmál fylkisins er 219.902 ferkílómetrar (13. í stærðarröð BNA).  Sambandsstjórnin á 60% af landinu.  Það er líkt ferhyrningi í laginu en efra hornið hægra megin vantar.  Það er 445 km langt frá austri til vesturs og 555 km frá norðri til suðurs.  Hæð yfir sjó er frá 610 m meðfram Beaverdam-gljúfri allrasuðvestast til 4.123 m á Kings-tindi í Uinta-fjöllum í norðausturhlutanum.  Meðalhæð yfir sjó er nálægt 1.859 m.

Utah er skipt í þrjár landfræðilegar einingar:  Klettafjöll, Colorado-sléttuna og Lægðina miklu.  Háreistir fjallgarðar, sem teygjast inn í norður- og austurhluta fylkisins eru útverðir Klettafjalla.  Wasatch-fjallgarðurinn, austan Stóra-Saltvatns, hefur norður-suðurstefnu.  Hann myndaðist við fellingahreyfingar eyðimerkurjarðskorpunnar.  Uinta-fjallgarðurinn hefur austur-vesturstefnu.  Ótrúlega fagurt landslag hans var aðallega mótað af ísaldarjöklum.  Sunnar er hin gríðarstóra Colorado-háslétta, sem nær yfir u.þ.b. helming landsins.  Þetta er hrjúft og auðnarlegt svæði með fjölda fagurra gljúfra, sem árnar hafa grafið í mjúk setlögin (Bryce, Zion og Gray).  Lægðin mikla nær yfir vesturþriðjung landsins.  Rammi hennar að norðan, austan og vestan er fjalllendi.  Á flatlendi Lægðarinnar tróna lágir fjallgarðar.  Flötu svæðin eru gamlir botnar stöðuvatna og þar eru nú miklar birgðir steinsalts.

Helztu árnar eru Colorado og tvær aðalþverár (Green og San Juan), Snáká og Sevier-á.  Stærstu náttúrulegu stöðuvötnin eru Stóra-Saltvatn og Utah-vatn, sem eru leifar miklu stærra stöðuvatns, Bonneville-vatns, sem fyllt Lægðina miklu að mestu.  Yfirborð þessara vatna breytist með loftslaginu (þurrka- og úrkomuskeiða).  Stóra-Saltvatn er afrennslislaust og salt.  Stærsta uppistöðulón landsins er Powell í Coloradoánni.

Loftslagið.  Vegna breiddarlegu og hæðar yfir sjó eru hitasveiflur miklar í landinu.  Á sumrin er heitt á daginn, nema hátt uppi í fjöllum, og tiltölulega kalt á nóttunni.  Vetur eru alls staðar kaldir nema í suðvesturhorninu.  Meðalárshiti er frá 0°C í Uinta-fjöllum til 16,1°C í suðvesturhlutanum.  Lægstu skráðar hitatölur eru -56,1°C (1985) og hinar hæstu 47,2°C (1985).  Mikið snjóar í Wasatch-fjöllum á veturna.  Regns gætir aðallega í tengslum við þrumuveður á takmörkuðum svæðum, sem valta oft skyndilegum flóðum.

Flóra og fána.  Vegna fjölbreytilegs landslags og loftslags er fjöldi dýra- og plöntutegunda mikill.  Grasafræðingar hafa fundið rúmlega 4.000 tegundir plantna í fylkinu, þ.á.m. fjölda tegunda runna, sverðlilja og kaktusa.  Skóglendi þekur u.þ.b. 28% landsins (fura, einir, greni, ösp o.fl.).

Meðal algengra dýrategunda eru:  Múldýr (skóglendi), antilópur, elgir, stórhyrnt sauðfé, svartbirnir, víslar, moskrottur, bifrar, greifingjar, þefdýr, merðir, refir, fjallaljón, gaupur, sléttuúlfar, kanínur, sléttuhundar, fjöldi eðlu- og snákategunda (eyðimerkur).  Mikill fjöldi tegunda farfugla á leið um fylkið.  Helztu veiðifuglar eru endur, mávar, hegrar og pelikanar.  Í ferskvatni eru bassar, urriði, hvítfiskur og karfi.

Auðlindir, framleiðsla, iðnaður.  Kopar er verðmætasta jarðefnið, sem er unnið í fylkinu en gull og silfur koma næst.  Önnur jarðefni eru:  Kol, blý, sink, olía, grjót, sandur, möl, leir, flúor, gips, magnesium, kvikasilfur, molybdenum, pottaska, úran, salt og vanadium.
Landbúnaðurinn nemur 1,4% af vergri þjóðarframleiðslu.  Helztu afurðir hans eru:  Hveiti, fóður, mjólkurvörur, nautakjöt, lambakjöt og kjúklingar.

Iðnaðurinn nemur 16% vergrar þjóðarframleiðslu.  Helztu framleiðsluvörurnar eru vélbúnaður til iðnaðar, flutningatæki, nákvæmnistæki, matvæli og rafeindatæki.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM