Rhode Island var búsvæði indíána af ættkvíslum niantic,
nipmuc, wampanoag og narragansett. Englendingar, sem komu sér upp
byggðum við Massachusetts-flóa skömmu eftur 1620, fluttust suður í
Narragansett-sýslu næsta áratuginn. Presturinn Roger Williams, sem
var rekinn frá nýlendunni Massachusetts Bay vegna trúarskoðana sinna,
stofnaði bæinn Providence á landi, sem var keypt af indíánunum 1636.
Fleiri trúarlegir flóttamenn settust að í Portsmouth (1638), Newport
(1639) og Warwick (1643). Massachusetts gerði kröfu til yfirráða
hluta Rhode Island á fjórða og fimmta áratugi 17. aldar en Williams
(1644) fékk leyfisbréf frá enska þinginu til viðurkenningar hinna
fjögurra nýju byggða sem sérstakrar nýlendu Providence búgarðanna.
Kvekarar í leit að frelsi til að iðka trú sína komu sem óðast á sjötta
og sjöunda áratugnum og gyðingar frá Barbados settust að í Newport.
Árið 1663 gaf Karl II konungur út nýjar tilskipanir um nýlenduna Rhode
Island. Þar var skýrt kveðið á um trúfrelsi og núverandi mörk hennar.
Á árunum 1675-76 tóku íbúarnir saman höndum við aðrar nýlendur í
Nýja-Englandi til að sigrast á narragansett- og wampanoag-indíánum í
stríði Filips konungs.
Sjálfstæðisstríðið. Á 18. öld blómstraði viðskiptalífið í Rhode
Island vegna útflutnings síróps, kjötvöru, ediks og mjólkurafurða.
Íbúarnir stunduðu hvalveiðar og þrælaverzlun og Newport varð að
mikilvægri miðstöð viðskipta í Brezku-Ameríku. Auðæfi margra
kaupmanna borgarinnar byggðust á smygli og þegar brezka stjórnin hóf
að beita viðskiptatakmörkunum á sjöunda áratugi 18. aldar, urðu
íbúarnir strax fyrir barðinu á þeim. Meðal fyrstu andstöðuviðbragða
þeirra, áður en sjálfstæðisstríðið hófst, urðu við Narragansett-fjörð.
Með aðgerðum sínum gegn Bretum greiddu íbúarnir veginn fyrir fyrstu
meginlandsráðstefnunni. Þegar íbúar Massachusetts gerðu uppreisn árið
1775, sendi stjórn Rhode Island 1000 manna lið þeim til aðstoðar og
skipulagði sjóher til að berjast við herskip Breta, sem lokuðu
leiðinni til hafnar Newport. Í maí 1776 samþykkti þing nýlendunnar
aðgerðir til að rjúfa tengslin við brezku krúnuna og þingmenn
undirrituðu sjálfstæðisyfirlýsinguna í Fíladelfíu 4. júlí. Bretar
hernámu Newport frá desember 1776 til október 1779 og stóðust
sameiginlegar árásir Frakka og Ameríkumanna 1778. árið 1780 og 1781
voru höfuðstöðvar franska hersins undir stjórn greifans af Rochambeau
í borginni.
Eftir að fylkisbúum hafði tekizt að losa sig úr fjármálalegum og
viðskiptalegum viðjum Breta voru þeir ekki reiðubúnir að afsala völdum
og sjálfræði til sambandsstjórnarinnar. Engu að síður samþykkti þing
fylkisins loks stjórnarskrá BNA í maí 1790. Afnám þrælahalds hófst
með samþykkt laga í þá átt árið 1784. Flestir negrar voru orðnir
frjálsir menn árið 1807 en lítið lát varð á aðskilnaðarstefnunni.
19. öldin. Kaupskip frá BNA sigldu alla leið til Eystrasalts, Kína,
Indlands og Austur-Indía snemma á 19. öldinni og eftir 1840 hófust
siglingar meðfram Kyrrahafsströndinni . Eftir stríðið 1812 fór
iðnvæðingin að hafa áhrif á viðskiptamunstrið, vefnaðariðnaðurinn í
fyrstu. Við þessar breytingar og aukna bankastarfsemi varð Providence
mikilvægari borg en Newport. Bættur efnahagur laðaði að fleiri
innflytjendur. Samkvæmt lögum frá 1663 nutu þeir ekki kosningaréttar,
því hann var bundinn við landeigendur. Stjórnarskránni var breytt
1843, þannig að hún veitti iðnverkafólki kosningarétt, ef það var fætt
í landinu. Íbúar fylkisins tóku afstöðu með Suðurríkjunum áður en
borgara/þrælastríðið hófst en veittu Abraham Lincoln atkvæði sín árið
1860 til að halda ríkjasambandinu starfandi. Eftir stríðið réðu
viðskiptahagsmunir stjórnmálum fylkisins og Newport varð vinsæll
sumardvalarstaður hinna ríku.
20. öldin. Íbúadeiglan breyttist verulega um aldamótin 1900. Írar,
franskir Kanadamenn, Ítalar og Portúgalar tóku við af gömlu
Norðurríkjamönnunum. Lýðveldisflokkurinn hélt velli á
stjórnmálasviðinu þar til kynþáttum fjölgaði í stjórnsýslu landsins á
20. öldinni. Á þriðja áratugnum voru demókratar farnir að koma sér
betur fyrir á þingi. Þetta gerðist ekki átakalaust en úrslitin urðu
þau, að demókratar snéru taflinu sér í vil.
Fylkið náði sér aldrei alveg eftir heimskreppuna og á síðustu tveimur
áratugum aldarinnar var það meðal mestu atvinnuleysissvæða BNA.
Efnahagurinn rétti nokkuð úr kútnum við fjölgun starfa í opinberum og
almennum þjónustugreinum samtímis áframhaldandi niðursveiflu í
vefnaðariðnaði. Snemma á tíunda áratugnum kom annað reiðarslag, þegar
nokkrir ríkisbankar og fjármálafyrirtæki urðu gjaldþrota. |