Heildarflatarmál fylkisins er 24.219
ferkílómetrar (46. í stærðarröð fylkja BNA).
Sambandssjórnin á 13% landsins. Fylkið er nokkurn vegin
þríhyrningslagað og mesta vegalengd frá norðri til suðurs
290 km og frá austri til vesturs 150 km. Hæð yfir sjó nær
frá sjávarmáli upp í 1.917 m á tindi Washingtonfjalls.
Meðalhæð yfir sjó er 305 m. Strandlengjan er 211 km long.
Þrjár henna morgue klettaeyja fyrir ströndinni tilheyra
fylkinu.
Þessu litla landsvæði er skipt í þrjár landfræðilegar
einingar: Strandláglendið, upland Nýja-Englands og
Hvítufjöll. Hið fyrstnefnda í suðausturhlutanum er minnst.
Þar eru sandstrendur við Atlantshafið. Stærsta svæðið er
upplandið. Þar er hæðótt og fjöldi vatna og tjarna.
Myndbreyttir klettar berggrunnsins standa víða upp úr þessu
landslagi. Þessi klettabelti eru kölluð monadnocks eftir
Monadnock-fjalli í suðvesturhlutanum.
Í norðurhlutanum tróna hin hrikalegu Hvítufjöll. Meðal
þeirra er Forsetafjallgarðurinn. Fjöllin eru að mestu úr
graníti og skyldum bergtegundum (syenít og monzonít) frá
devontímanum. Frjósamasti jarðvegurinn er í árdölum.
Áhugaverðustu drættirnir í fjallendinu eru skörðin eða
dyrnar með alls konar höggmyndum náttúrunnar, s.s. Franconia
Notch, sem er prýtt Gamla fjallakarlinum.
Fimm helztu ár fylkisins eru: Merrimack, Connecticut (lengst),
Androscoggin, Saco og Piscataqua. Stöðuvötn eru mörg. Hið
stærsta, Winnipesaukee í miðhlutanum, er vinsæll
ferðamannastaður og prýtt fjölda eyja. Þá má einnig nefna
vötnin Newfound, Ossipee, Squam, Sunapee og Vinnisquam.
Loftslagið. Vestan- og norðvestanvindar eru ríkjandi og
ráða að mestu um loftslagið. Á veturnar flytja þeir þurrt
og kalt loft og þægilega svalt og þurrt loft á sumrin.
Austan- og norðaustanvindar valda miklu úrfelli, bæði regni
og snjó. Meðalmánaðahiti fer eftir árstíðum og hæð yfir sjó.
Meðalhitinn í júlí í Concord á upplandinu er 21°C og -6°C í
janúar. Á tindi Washintonfjalls er meðalhitinn í júlí 10°C
og -14°C í janúar. Lægsta skráð hitastig í fylkinu er
-43,3°C (1929 í Pittsburgh í norðurhlutanum) og hinn hæsti
41,1°C (1911 í Nashua í suðurhlutanum).
Flóra og fána. Skógar þekja u.þ.b. 83% landsins (hvítfura,
óðjurt, eik, ljóst birki, hlynur, greni, balsamfura,
gulbirki, sykurhlynur og hvítaskur). Fjöldi blómplantna
prýðir landslagið og uppi í fjöllum eru alpategundir.
Meðal villtra dýra eru dádýr, bifrar, moskrottur, íkornar,
refir, kanínur, broddgeltir, þefdýr og moldvörpur. Uppi í
fjöllum eru svart- og brúnbirnir og örfáir elgir. Meðal
angengra fuglategunda eru þrestir, söngvarar, finkur, spætur,
krákur, hlöðuuglur, rauðbrystingar og bláskjáir. Fuglar,
sem leyft er að veiða, eru m.a. orri, kalkúni og fasanar.
Nokkrar snákategundir þrífast í fylkinu. Stangveiðimenn
eltast helzt við urriða, sem þrífst í næstum öllum vötnum og
ám, auk regnbogasilungs, geddu, karfa, áls, lax, gulkarfa og
bassa. Fyrir ströndinni eru ágæt humar- og rækjumið.
Auðlindir, framleiðsla og iðnaður. Lítið er um námuvinnslu
í fylkinu en helztu jarðefnin eru granít, sandur, möl,
eðalsteinar og míka.
Landbúnaður er lítill og byggist á mjólkurframleiðslu, heyi,
eggjum, nautakjöti, eplum, svína- og sauðfjárrækt, bláberjum,
kalkúnum og grænmeti.
Skóglendið er talsvert nýtt til trjákvoðu. Fiskveiðar og
vinnsla er ekki stór í sniðum (humar, rækjur, þorskur,
túnfiskur og ufsi).
Iðnaðurinn stendur undir 28% vergrar þjóðarframleiðslu.
Helztu framleiðsluvörurnar eru vélar til iðnaðar,
nákvæmnistæki, rafeindatæki, gúmmí- og plastvörur,
útgáfustarfsemi, pappírsvörur, hrámálmar, fatnaður og
vefnaðarvara. |