Indíánarnir, sem bjuggu í vestur- og norðurhlutum núverandi fylkis fyrir landnám Evrópumanna, skiptust í tvo aðalhópa:  Algonquian í Hudsondalnum og á Long Island og iroquois í vesturhlutanum.  Samfélag hinna síðarnefndu var stjórnmála- og hernaðarlega háþróað.  Uppruna þeirra má rekja til ættkvísla Momohawk, oneida, onondaga, cayuga og seneca og tuscaroras-indíánar bættust í hópinn á 18. öld.

Nýlendutíminn.  Ítalski landkönnuðurinn Giovanni da Verrazano sigldi inn á New York-flóa árið 1524 en landnám hófst ekki fyrr en enski sæfarinn Henry Hudson sló eign sinni á svæðið fyrir hönd Hollendinga árið 1609.  Hollenzka Vestur-Indíafélagið kom sér fyrir í Fort Orange (nærri núverandi Albany) árið 1624 og í Nýju-Amsterdam á suðurenda Manhattan-eyju tveimur árum síðar.  Árið 1629 voru samþykkt lög um margs konar athafnafrelsi og undanþágur til að laða að landnema.  Fyrstu árin ríkti óreiða vegna stöðugra árása indíána og óstjórnar en Peter Stuyvesant, sem var landstjóri á árunum 1647-64 kom á bærilegum friði og efnahagslegum stöðugleika.  Árið 1664 hrifsuðu Englendingar völdin og endurskýrðu Nýju-Amsterdam:  New York skyldi byggðin heita, í höfuðið á James II, hertoga af York, bróður Karls II konungs.  James II gerði New Jersey, sem var áður hluti Nýja-Hollands, að sérnýlendu og fékk austurhluta Long Island frá Connecticut.  Eftir stutta endurkomu Hollendinga (1673-74), fengu Englendingar yfirráðin á ný.  Þegar James varð konungur, stofnaði hann skammlífa nýlendu, sem hann kallaði Nýja-England með því að sameina Nýja-England, New York og New Jersey (1686).  Um leið og fréttir bárust af því, að hann hefði verið settur af, gerðu íbúar New York uppreisn og gerðu Jacob Leisler að landstjóra.  Ensk yfirvöld tryggðu sér aftur völdin og hengdu Jacob fyrir landráð 1691.  Þau létu þingið starfa áfram og hafa áhrif á stjórn nýlendunnar.  Landstjórarnir gerðu sitt bezta til að þjóna bæði þinginu og konungi og þingið tryggði sér smám sama meiri áhrif í fjármálum nýlendunnar.

Schenectady var lögð í eyði í árásum Frakka og indíána 1690 og New York var vígvöllur næstu áratugi í þessu stríði.  Í stríðinu 1754-63 komu Frakkar upp stórri herstöð í Fort Ticonderoga við Champlain-vatnið og tókst að ryðjast alla leið suður að Georgevatni.  New York varð ekki öruggt svæði fyrr en Jeffrey Amherst, lávarði, tókst að reka Frakka frá Ticonderoga og Crown Point árið 1759.  Eftir friðarsamningana 1763 hurfu Frakkar á braut og landnemar fóru að koma sér fyrir á löndum indíána í Mohawk-dal og við Vötnin miklu.

Sjálfstæðisstríðið.  Fulltrúar 9 nýlendna tóku þátt í stimpillagaþinginu í New York 1765 til að mótmæla nýjum sköttum, sem brezka þingið lagði á nýlendubúa.  Þegar þingið í New York neitaði að sjá brezka hernum fyrir húsnæði og birðgum árið 1767, leysti brezka þingið það upp.  Nýtt þing, sem var undirgefnara Bretum, var kosið.  Skömmu eftir 1770 myndaðist gjá milli róttækra, sem voru andsnúnir brezkum yfirráðum, og viðskiptaaðalsins, sem var konungshollur.  New York sendi sjálfboðaliða til aðstoðar uppreisnarmönnum í Massachusetts í apríl 1775.  Í október sama ár flúði síðasti konunglegi landstjórinn, William Tryon, um borð í brezkt herskip.

Hinn 9. júlí 1776 samþykkti nýtt þing sjálfstæðisyfirlýsinguna og konunglega héraðið New York varð eitt fylkja BNA.  Bretar hernámu New York, Long Island og Neðra-Westchester-sýslu í október sama ár.  Borgin var aðalstjórnstöð brezka hersins til loka stríðsins.  Bretum tókst ekki eins vel upp við yfirráðin í öðrum hluta fylkisins.  Uppgjöf John Burgoynes við Saratoga 1777 var mikið áfall fyrir þá og greiddi leið Frakka til stuðnings við Bandaríkjamenn.  Efri-Hudsondalur var á valdi þeirra allt stríðið og fallbyssum var beint að umferðinni um ána frá West Point.  Benedict Arnold reyndi að koma upplýsingum um skipulag West Point til John Andrés majors Breta, sem var handtekinn í Tarrytown árið 1780.

Að stríðinu loknu snéru íbúarnir sér að landbúnaði og eflingu viðskiptalífsins.  Áætlanir um stækkun hafnarsvæðis New York og nýtingu skipaleiða um Hudsonána leiddu til árekstra við New Jersey, sem átti í landadeilum við Vermont þar til það varð að fylki árið 1790.

Andstaða við breytingar á stjórnarskrá sambandsstjórnarinnar jókst í New York en þær voru samt samþykktar í júlí 1788.  New York-borg fékk eigin borgarstjórn og varð að höfuðborg BNA.  Þar sór George Washington embættiseið sinn sem forseti árið 1789.  Fyrstu embættismennirnir, sem Washington skipaði voru þekktir borgarbúar, Alexander Hamilton og John Jay.  Jay var fylkisstjóri New York á árunum 1795-1801.  Aaron Burr frá New York-fylki varð varaforseti Thomas Jeffersons.

Stríð brauzt út milli Frakka og Breta, sem hafði alvarleg áhrif á skipaferðir til og frá New York.  Íbúar vesturhluta fylkisins mótmæltu þessu stríði harðlega en komust ekki hjá afleiðingum þess meðfram landamærunum að Kanada.

Að þessum átökum loknum (1812) varð landstjóranum, De Witt Clinton, ljóst, að samgönguhlekk vantaði við Efri-Ohio-dalinn og barðist fyrir gerð skurðar frá ármótum Hudson- og Mohawk-ánna til Erie-vatns.  Þingið leyfði gröft þessa skurðar árið 1817 og gerð hans lauk 1825.  Hann sannaði strax gildi sitt og hraðaði landnámi og þróun vesturhlutans.  Þangað flykktist fólk frá fyrrum Nýja-Englandi og Evrópu.

Opnun ferðaleiða lengra og lengra vestur á bóginn í Norður-Ameríku, aukin viðskipti yfir hafið og hröð iðnþróun gerðu New York að aðalhafnarborg BNA.  Á árunum milli opnunar skurðarins og sjálfstæðisstríðsins óx vefnaðariðnaðnum fiskur um hrygg.  New York varð aðalmarkaður fyrir baðmull og fatnaðar og miðstöð fjármála, innflutnings, tryggingamála, kauphallarviðskipta.  Efnahagsgrózkan ýtti undir fólksflutninga frá Írlandi, Þýzkalandi og Kanada.  Þegar nær dró borgara/þrælastríðinu, fækkaði innflytjendum samtímis vaxandi viðskiptatækifærum.  Vegna náinna tengsla borgarinnar við baðmullarmarkaðinn voru íbúar fylkisins almennt mótfallnir stríði við Suðurríkjamenn.  Þeir tóku engu að síður þátt í öllum meginorrustum stríðsins en herkvaðningin leiddi til óeirða víða um land (júlí 1863; New York herkvaðningaruppreisnin).

Eftirtaldir forsetar BNA, Martin Van Buren, Chester A. Arthur, Grover Cleveland, Millard Fillmore, Theodore Roosevelt og Franklin D. Roosevelt, voru allir íbúar NY.  Aðrir sögufrægir íbúar fylkisins voru m.a. landstjórarnir Alfred E. Smith, Herbert H. Lehman, Thomas E Dewey, Nelson Rockefeller og Mario Cuomo auk borgarstjórans Fiorello La Guardia og öldunganna Robert F. Wagner, Jacob Javits og Daniel Patrick Moynihan.

Allt fram á sjöunda áratug 20. aldar var NY mannflesta fylkið.  Næstu tvo áratugina ríkti efnahagskreppa með vaxandi atvinnuleysi, fjármálavandræðum, hrörnandi borgarhverfum og fækkandi íbúum.  New York-borg hélt engu að síður velli sem miðstöð kauphallarviðskipta, fjármála- og almennra viðskipta, þar sem mörg stærstu innlend og erlend fyrirtæki áttu aðalstöðvar sínar.  Útgáfustarfsemin, skemmtana- og afþreyingargeirinn og listalíf héldu velli.  Vöxtur og útþensla þéttbýlis hefur ekki enn þá komið í veg fyrir mikilvægi landbúnaðar í fylkinu.  Allt fram á síðasta hluta 19. aldar var fylkið í fararbroddi í ræktun og framleiðslu kornvöru og smjörs.  Núna snýst landbúnaðurinn aðallega um mjólkur- og nautakjötsframleiðslu, ræktun epla, lauks, rófna, kartaflna, vínberja og vinnslu hlynsíróps,   New York er ekki lengur þéttýlasta fylkið og borgin er ekki lengur aðalhafnarborg BNA.  Engu að síður heldur fylkið velli sem Empire State í hugum Bandaríkjamanna.