Manhattan er 57 km², 21 km löng, 4 km breið og er minnsta borgarhverfi
New York. Eyjan er úr
gneiss og kalki. Downtown =
suður; Uptown = norður.
Battery: Á suðvesturenda
eyjarinnar í Battery Park er hringlanga virki (Castle Clinton) frá
1810-23. Það varð síðan
hátíðarhöl, móttökumiðstöð fyrir innflytjendur 1855-90, svo sædýrasafn
en er nú þjóðarminnismerki. Fleiri
minnismerki eru í garðinum, s.s. um Giovanni da Verrazano, ljóðskáldið
Emmu Lazarus (1849-87), sænska verkfræðinginn og uppfinningamanninn
John Erics-son (1803-89) og 4596 fallna í síðari heimsstyrjöldinni.
Úr garðinum er gott útsýni yfir New York-höfn, þaðan sem
siglt er að ferjum yfir að
Frelsisstyttunni (1886; 93 m há, tákn frelsis og lýðræðis
eftir Frédéric Auguste Bartholdi).
Hún átti upprunalega að standa við norðurenda Súez-skurðar.
Styttan er koparklædd stálgrind, sem Gustaf Eifel hannaði. Hún stendur á brotnum hlekkjum þræla-haldsins og heldur
á sjálfstæðisyfirlýsingunni í vinstri hendi.
Inni í sökkli hennar er 'Innflytjendasafnið'. Sökkullinn er 22 hæðir, 335 þrep og í styttunni sjálfri
eru 168 þrep. Efst er útsýni
gott.
Ellis Island var aðalmóttaka innflytjenda 1892-1954 og sóttkví.
A.m.k. 12 milljónir innflytjenda fóru ár um.
Nú er innflytjendasvæðið þjóðarminnismerki og opið gestum
frá 1976. Það tekur u.þ.b.
eina klukkustund að ganga um svæðið.
Þyrluflugvöllurinn fyrir útsýnisflug yfir New York er á
bryggju 6 'Downtown Manhattan'. Heritage Trail (bls. 620) og South Street Seaport Museum
(Pier 15, 16 og 17; bls. 621).
Fraunces' Tavern er elzta hús Manhattan (upprunalega byggt 1819, brann 1837 og
1852. Endurbyggt í sama nýlendustílnum
1907). Þar kvaddi
Washington hershöfðingja sína 4. desember 1983, þar á meðal v.
Steuben (bls. 622).
Fjármálahverfið, *Wall
Street. *Verðbréfamarkaðurinn
(hinn elzti í New York frá 1792).
*World Trade Center (Tvíturnar; 412 m háir, 110 hæðir; Sears
Tower í Chicago er 443 m hár). 'Tvíturnar'
voru byggðir árið 1973 en þeir hrundu í hryðjuverkaárás 11. sept.
2001, þegar farþegaþotum var flogið á þá. Þeir
náðu 21 metra í jörð niður (6 hæðir) og þar voru u.þ.b. 2000 bílastæði.
Í húsunum voru 43.600 gluggar, 55 sm breiðir.
180 tonn af stáli fóru í byggingarnar og 4880 km af rafleiðslum.
Starfsfólk í þeim var 50.000 og daglega komu 80.000 gestir.
Lyfturnar voru 104. Húsin
höfðu eigið póstnúmer 'N.Y. 10048'.
Útsýnissvalir voru á 107. hæð suðurturnsins og veitingahúsið
'Windows on the World' á 107. hæð norðurturnsins. Talið er
að rúmlega. 3700 manns hafi farizt í þessu mesta hryðjuverki
sögunnar. |